Là đơn vị tàu ngầm đầu tiên của Hải quân Nhân dân Việt Nam, Trung đoàn Tàu ngầm 196 mang trong mình vinh dự và trọng trách lớn, làm cơ sở để xây dựng lực lượng tàu ngầm Hải quân tiến lên chính quy, hiện đại, góp phần cùng với các lực lượng trong Quân chủng bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo của Tổ quốc. Trước tình hình trên biển có nhiều diễn biến phức tạp, Trung đoàn 196 Hải quân luôn bám sát phương châm huấn luyện “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, coi trọng huấn luyện đồng bộ chuyên sâu, sát nhiệm vụ, sát thực tiễn, sát đối tượng, sát chiến trường, lấy nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển đảo và xây dựng quân chủng hiện đại làm mục tiêu huấn luyện, huấn luyện “cách đánh mới”, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo của Tổ quốc từ lòng đại dương.
Đơn vị đặc thù, trọng trách đặc biệt
“Là đơn vị đặc biệt với nhiều trọng trách, các loại VKTB, tàu thuyền, môi trường hoạt động cũng mang tính đặc thù riêng nên ngoài việc phải có trình độ chuyên môn, sức khỏe tốt, tự tin xử trí chính xác các tình huống thì đòi hỏi mỗi cán bộ, thủy thủ, (CB, TT) của đơn vị phải hội đủ 4 yếu tố cơ bản đó là: Bản lĩnh chính trị vững vàng, trình độ chuyên môn tốt, sức khỏe dẻo dai và tinh thần kỷ luật thép mới có thể hoàn thành được nhiệm vụ”. Đó là khẳng định của Thượng tá Trịnh Thăng Long, Trung đoàn trưởng Trung đoàn Tàu ngầm 196 Hải quân.
Mặc dù có quá trình 25 năm phát triển nhưng ít ai biết về lực lượng tàu ngầm đầu tiên này của lực lượng Hải quân cũng bởi tính chất công việc đặc thù, hoạt động phải đảm bảo tính bí mật nên những người lính Trung đoàn tàu ngầm 196 cứ lặng thầm với nhiệm vụ bảo vệ biển, đảo từ lòng đại dương trong suốt 25 năm qua.
Cũng theo Thượng tá Trịnh Thăng Long, do tính chất yêu cầu nhiệm vụ, các thủy thủ trong từng khoang, từng kíp phải thật sự có được một tinh thần kỷ luật thép ở trình độ cao, tuân thủ một cách đồng bộ để đảm bảo tính thống nhất và trên hết là để đảm bảo an toàn cho chính những thủy thủ thực hiện trên tàu. Bởi vì nếu chỉ một cá nhân, một mắt xích vô tổ chức, vô kỷ luật sẽ đẫn đến những sai lầm thảm họa mà không thể có cơ hội sửa sai.
Thượng úy Đặng Hồng Quân, Thuyền trưởng tàu P chia sẻ: Nhiệm vụ của người thủy thủ tàu ngầm luôn đặt ra những áp lực thử thách, yêu cầu chúng tôi phải tập trung cao độ mới có thể vượt qua được. Các thủy thủ thường xuyên hoạt động trong môi trường khắc nghiệt, yếm khí, mỗi chuyến đi biển lại rất khẩn trương, dài ngày, trong các điều kiện thời tiết, khí tượng thủy văn khác nhau nên để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, mỗi CB, TT phải tuân thủ tính kỷ luật “tự giác nghiêm minh” và có tinh thần đoàn kết đặc biệt, trong một số tình huống xảy đến người thủy thủ phải tự giác chấp hành ngay không cần lệnh.
Để chuẩn bị tâm thế tốt cho mỗi chuyến thực hiện nhiệm vụ trong lòng đại dương, các thủy thủ phải được huấn luyện và rèn luyện, trải qua các đợt kiểm tra, sát hạch khắt khe, nhằm tạo cho mỗi người tư duy cầu thị, ham học hỏi để không ngừng hoàn thiện bản lĩnh chính trị, trình độ chuyên môn nghiệp vụ và đặc biệt là phải luôn duy trì sức khỏe, trạng thái tinh thần tốt nhất đảm bảo cho việc hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Được ví như một trong 5 cánh sao biển của Hải quân Nhân dân Việt Nam, tàu ngầm là một trong năm lực lượng đặc biệt tinh nhuệ, lực lượng tác chiến chủ yếu, làm nòng cốt trong thế trận chiến tranh nhân dân trên biển. Vì thế mỗi CB,TT của Trung đoàn đều được tuyển chọn kỹ trước khi vào đơn vị. Trung tá Trung tá Nguyễn Ngọc Dương, Chính ủy Trung đoàn cho rằng: Thủy thủ tàu ngầm là những người tiêu biểu về phẩm chất chính trị, được thừa hưởng những giá trị truyền thống từ quê hương, gia đình. Đây là vấn đề có tính cốt lõi để trong bất luận hoàn cảnh nào các thủy thủ cũng sẵn sàng xuống tàu, ra khơi thực hiện nhiệm vụ.
Theo Trung tá Nguyễn Ngọc Dương, hoạt động trong môi trường đặc thù giữa mênh mông đại dương nhiều giờ, nhiều ngày. Chính vì vậy thủy thủ hầu như không được nhìn thấy ánh sáng mặt trời, cảm giác ngày cũng như đêm, chỉ nhìn thấy bên mình bao nhiêu là vũ khí, trang bị máy móc bên cạnh, thủy thủ nhiều khi chỉ nói chuyện với nhau bằng khẩu lệnh của các bảng bố trí chiến đấu và phải tập trung theo dõi các thông số đảm bảo an toàn cho con tàu. Những nét đặc thù đó chắc chắn sẽ có tác động không nhỏ đến yếu tố tâm lý của bộ đội.
"Chính vì vậy, chúng tôi xác định phải tập trung rèn luyện cho đội có tâm lý vững vàng, khả năng chịu đựng khó khăn, gian khổ và cả hiểm nguy trong lòng biển. Đó là: Quán triệt sâu sắc nhiệm vụ, xác định tốt tư tưởng trước mỗi chuyến đi biển; Tập trung nâng cao chất lượng huấn luyện sẵn sàng chiến đấu, đảm bảo cho thủy thủ có kỹ năng để tự tin khai thác làm chủ vững chắc vũ khí trang bị; Luôn làm tốt công tác bảo đảm kỹ thuật để bộ đội tin tưởng rằng con tàu của chúng tôi luôn hoạt động một cách đồng bộ và tin cậy; Chú trọng rèn luyện thể lực với các bài tập đặc chủng như là hệ thống cầu sóng, đu quay, vòng quay trụ… để rèn luyện tiền đình, sức chịu đựng sóng gió của bộ đội”. Trung tá Nguyễn Ngọc Dương chia sẻ.
Khỏe để làm chủ trang bị, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo Tổ quốc
Thực hiện nhiệm vụ trong điều kiện, môi trường đặc thù, khắc nghiệt, công tác huấn luyện, rèn luyện thể lực là yêu cầu tất yếu. Vì vậy 100% cán bộ, thủy thủ Trung đoàn tàu ngầm 196 Hải quân đều tự giác thực hiện các khoa mục huấn luyện thể lực, tuân thủ chế độ tập luyện thường xuyên, liên tục, cường độ cao với tinh thần: Khỏe để làm chủ trang bị, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.
Trung tá Vũ Quảng, Phó Trung đoàn trưởng, TMT cho biết: Do tính chất nhiệm vụ đặc biệt, để có thể đi biển nhiều ngày và lặn nhiều giờ theo từng độ sâu khác nhau, đảm bảo cho thủy thủ có đủ sự tập trung tỉnh táo cần thiết trong thực hiện nhiệm vụ trên tàu ngầm thì công tác rèn luyện, chăm sóc sức khỏe là nội dung rất quan trọng, quyết định khả năng hoàn thành nhiệm vụ của kíp tàu. Căn cứ kế hoạch nhiệm vụ trong năm, Đảng ủy, Trung đoàn chỉ đạo các đơn vị duy trì nghiêm nề nếp công tác huấn luyện, rèn luyện thể lực cho bộ đội. Theo đó từng đơn vị bố trí cán bộ chuyên trách theo dõi, hướng dẫn, kiểm tra bộ đội huấn luyện các bài tập: Chạy 100m, chạy 3.000m, bơi ếch, đi cầu sóng, quay vòng quay trụ, xà đơn, xà kép… Việc rèn luyện sức khỏe đối với cán bộ, thủy thủ chiến sĩ tàu ngầm bắt buộc phải tiến hành thường xuyên, liên tục, đúng quy trình, giáo án.
Theo Trung úy Trần Văn Vinh, Máy trưởng Tàu 41, bên cạnh huấn huyện chuyên sâu thì luyện tập thể lực là điều kiện tiên quyết giúp thủy thủ tàu ngầm có sức khỏe dẻo dai. Những bài tập bắt buộc chạy ngắn 100m hay chạy dài 3.000m được anh em khối tàu thực hiện vào buổi sáng sớm trong bầu không khí trong lành để tiếp nhận năng lượng cho một ngày làm việc mới. Còn buổi chiều, thủy thủ tập trung luyện tập các môn như bơi, đi cầu sóng, vòng quay trụ, bóng chuyền, bóng đá, tập thể hình…
Do không gian dưới tàu ngầm chật hẹp, môi trường yếm khí vì vậy ngoài sức khỏe thì độ dẻo dai, sức bền của mỗi thủy thủ rất quan trọng. Trung úy Trương Thanh Tùng, thuyền trưởng tàu 42 chia sẻ: Nếu các bài tập chạy dài, bơi góp phần rèn luyện tính dẻo dai, thì các bài tập vòng quay trụ, đu quay, cầu sóng sẽ tạo sức bền, rèn luyện tiền đình, tăng sức chịu đựng sóng gió, các bài tập vượt vật cản tạo sức bền và tăng sự khéo léo của người thủy thủ trong quá trình thực hiện nhiệm vụ trên tàu.
Huấn luyện sát đối tượng tác chiến, sát chiến trường, sát VKTB hiện có và “cách đánh mới” bảo vệ vững chăc chủ quyền biển đảo.
Trước tình hình trên biển có nhiều diễn biến phức tạp như hiện nay. Việc huấn luyện làm chủ vững chắc các loại vũ khí trang bị hiện có và chuẩn bị sẵn sàng tiếp nhận các loại vũ khí trang bị mới là điều kiện để Trung đoàn 196 tiếp tục phát triển, đồng thời cũng đặt ra cho Trung đoàn yêu cầu nhiệm vụ ngày càng cao, nhiều khó khăn. Song với kinh nghiệm quý được tích lũy từ quá trình 25 năm xây dựng và phát triển, Trung đoàn 196 đã có nhiều giải pháp cho công tác huấn luyện sẵn sàng chiến đấu.
Thượng tá Trịnh Thăng Long, Trung đoàn trưởng khẳng định: Phát huy kết quả đã đạt được, bám sát phương châm huấn luyện “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, coi trọng huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu “sát nhiệm vụ, sát thực tiễn, sát vũ khí trang bị, sát đối tượng, sát chiến trường”, Trung đoàn tiếp tục nghiên cứu các phương án huấn luyện theo “cách đánh mới” nhằm khai thác tối đa tính năng của phương tiện, vũ khí trang bị, tham mưu cho cấp trên việc sử dụng tàu ngầm trong các trận đánh trên biển nhằm phát huy nghệ thuật quân sự Việt Nam. Đồng thời tăng cường huấn luyện trong điều kiện thời tiết phức tạp, huấn luyện đêm, rèn luyện đội ngũ cán bộ, quân nhân chuyên nghiệp có bản lĩnh, sức khỏe, trình độ năng lực chuyên môn đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, đồng thời đáp ứng được nguồn nhân lực cho sự phát triển lực lượng của Quân chủng Hải quân trong quá trình xây dựng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại.
25 năm xây dựng, phát triển và trưởng thành lớp lớp cán bộ, thủy thủ Trung đoàn 196 đã không ngừng rèn luyện, phấn đấu vượt qua mọi gian lao thử thách để hoàn thành trọng trách mà Đảng nhà nước, Quân đội và nhân dân giao phó. Trung đoàn đã vinh dự được Tặng thưởng 01 Huân chương Chiến công Hạng ba, 01 Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng nhì, vun đắp nên truyền thống “Đoàn kết sáng tạo, khắc phục khó khăn, làm chủ trang bị, hoàn thành tốt nhiệm vụ”. Đảng ủy, chỉ huy, cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 196 luôn tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc và nhân dân; đoàn kết thống nhất, xây dựng ý chí quyết tâm cao, khắc phục mọi khó khăn, từng bước xây dựng Trung đoàn vững mạnh, hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển đảo từ lòng đại dương./.
