Các công ty Trung Quốc đang tăng cường mua lại các dự án khai thác đồng, coban và lithium lớn ở châu Phi. Một trong những khoản đầu tư gần đây nhất, công ty khai khoáng JCHX Mining của Trung Quốc sắp hoàn tất thỏa thuận mua lại mỏ đồng Lubambe của Zambia.
Thỏa thuận đang chờ sự chấp thuận của chính quyền Zambia, sẽ cho phép công ty niêm yết tại Thượng Hải này nắm giữ 80% cổ phần trong mỏ. Mỏ đồng Lubambe hiện đang do công ty đầu tư EMR Capital có trụ sở ở Australia nắm giữ, theo Reuters.
Mỏ đồng này tọa lạc tại Chililabombwe, một thị trấn thuộc tỉnh Copperbelt của Zambia gần biên giới Congo. Chính phủ Zambian, thông qua tập đoàn nhà nước ZCCM Investments, sẽ nắm giữ 20% còn lại của mỏ.
Về mặt kỹ thuật, mỏ đồng Lubambe sẽ được JCHX Mining mua lại với giá chỉ 2 USD, công ty này đã công bố vào đầu năm nay. Công ty Trung Quốc sẽ thành lập một công ty dự án để mua lại cổ phần với giá 1 USD từ EMR Capital và trả thêm 1 USD để mua lại khoản nợ 857 triệu USD của công ty.
Zambia là nước sản xuất đồng lớn thứ hai ở châu Phi sau Congo. Quốc gia này cũng giàu vàng, đá quý, quặng niken, lưu huỳnh, hợp kim sắt, thanh sắt, coban,... đã thu hút nhiều công ty Trung Quốc.
Theo JCHX Mining, công ty này đã hoạt động ở Zambia hơn hai thập kỷ trong lĩnh vực đầu tư tài nguyên và khai thác theo hợp đồng, đồng thời là nhà cung cấp dịch vụ khai thác ngầm cho mỏ đồng Lubambe kể từ năm 2017.
Thương vụ mua lại ở Zambia diễn ra vài tháng sau khi công ty MMG của Trung Quốc mua mỏ đồng Khoemacau của Botswana (phía Nam Châu Phi), với giá khoảng 1,9 tỷ USD từ Cuprous Capital - một công ty tư nhân đã sản xuất đồng tại Khoemacau kể từ năm 2021.
MMG cho biết, thỏa thuận này phù hợp với chiến lược của công ty nhằm xây dựng danh mục các mỏ chất lượng cao cung cấp các khoáng chất quan trọng nhất cho mực tiêu khử cacbon trên thế giới. Mỏ Khoemacau có trữ lượng đồng hơn 6 triệu tấn và có quyền khai thác trên diện tích hơn 4.000 km2.
Bên cạnh các tài sản mới ở Zambia và Botswana, các công ty Trung Quốc còn đầu tư rất lớn vào hoạt động khai thác mỏ ở Congo, nơi sản xuất coban lớn nhất thế giới và là nguồn cung cấp đồng chính cho toàn cầu.
Zimbabwe cũng nổi lên như một nguồn cung cấp lithium quan trọng, một kim loại khác cần thiết để sản xuất pin lithium-ion. Ngoài ra, Trung Quốc còn đầu tư vào một số dự án quặng sắt lớn ở Guinea, Cameroon, Sierra Leone và Algeria.
Theo Zainab Usman, giám đốc Chương trình Châu Phi của Carnegie Endowment, một yếu tố quan trọng thúc đẩy sự tham gia của Trung Quốc vào lĩnh vực khai thác mỏ ở châu Phi là nhu cầu về khoáng sản và kim loại cần thiết cho các ngành công nghiệp của Trung Quốc, đặc biệt là những ngành liên quan đến năng lượng tái tạo và xe điện.
