Từ đầu mùa mưa bão, gia đình anh Nguyễn Văn Thìn, ở thôn Ngã 3, thị trấn Prao, huyện miền núi Đông Giang phải di dời nhiều lần đến khu vực an toàn để trú tạm, phòng nguy cơ đất đá trên đồi Kiểm Lâm ở phía sau nhà bị sạt lở.
Anh Thìn cho biết, tình trạng sạt lở đất đã kéo dài nhiều năm nay, đỉnh điểm hơn là đợt mưa lũ tháng 10 năm ngoái, đất đá sạt lở xuống làm hư hỏng phần sau mái nhà, công trình phụ và đồ dùng trong nhà đều hư hỏng. Hiện nay, anh Thìn đã đưa vợ và 2 con về lánh tạm nhà người thân.
“Khu vực nhà tôi ở có một cái đồi rất cao, mỗi mùa mưa đều nơm nớp lo sợ, vợ chồng phải ra trước nhà để tránh. Mong chính quyền địa phương, nhà nước hỗ trợ san uỷ mặt bằng hoặc là di dời đến chỗ khác, hoặc kè phía sau nhà để ổn định lâu dài, có chỗ ăn và chỗ ở ổn định. Cả dãy này ai cũng bị. Nhà tôi cách chân đồi 3m mà mỗi lần mưa là đất đẩy xuống sạt mái taluy cao 15m sạt xuống khối lượng đất đá rất nhiều”, anh Thìn nói.
Không chỉ nhà anh Thìn mà 65 hộ dân với 245 nhân khẩu ở thôn Ngã 3, thị trấn Prao cũng đứng ngồi không yên vì lo ngại sạt lở đồi núi.
Ông Huỳnh Văn Tân, Chủ tịch UBND thị trấn Prao, huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam cho biết, cứ đến mùa mưa bão, đồi Kiểm lâm xuất hiện tình trạng sạt lở, đất đổ xuống sát vách nhà của nhiều hộ thôn Ngã Ba. Mùa mưa lũ năm ngoái, tại khu vực này đã có 8 ngôi nhà bị đất sạt lở xuống làm sập một phần nhà phía sau.
Hiện tại một vị trí gần sườn đồi, có vết nứt dài 20m, rộng khoảng 0,6m và rất dễ mở rộng thêm, sụt trượt xuống khu dân cư bên dưới.
Cũng theo ông Tân, chính quyền địa phương kiến nghị UBND tỉnh Quảng Nam xem xét, hỗ trợ kinh phí xây dựng kè chống sạt lở đồi Kiểm Lâm, ổn định cuộc sống lâu dài cho người dân: “Mỗi lần mưa bão, địa phương phải túc trực thường xuyên, vận động người dân ra khỏi khu vực này để đảm bảo an toàn. Có một khu vực nữa có 10 hộ cụm thôn A Dung nằm vùng có nguy cơ sạt lở. Hiện nay địa phương đề xuất Ban Dân tộc tỉnh hỗ trợ giãn dân, sắp xếp bố trí dân cư. Đồi kiểm lâm có chiều dài 700m, đồi rất lớn có vết nứt tương đối là âm sâu độ dài khoảng 15-20m, nguy cơ sạt lở rất lớn đến các khu vực liền kề đó”.
Trên địa bàn huyện có hơn 200 hộ dân tập trung ở các xã Arooi, Zà Hung và ở thị trấn Prao nằm trong nguy cơ sạt lở đồi núi cần được di dời. Ông A Vô Tô Phương, Chủ tịch UBND huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam cho biết, địa phương rất khó trong việc bố trí quỹ đất cũng như nguồn kinh phí thực hiện để bố trí khu tái định cư cho bà con.
“Là huyện miền núi độ dốc rất lớn, do đó nguy có sạt lở và lũ quét rất lớn. Trong các năm qua, chính quyền địa phương đã tập trung ổn định sắp xếp dân cư. Hiện nay vẫn còn một số các hộ gia đình ở các xã có độ dốc cao, ví trí mặt bằng tái định cư khó khăn chưa có quỹ đất để đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng. Ở thị trấn Prao rất nhiều bà con sinh sống làm nhà dưới đồi kiểm lâm, nguy cơ sạt lở, có vết nứt, mỗi khi mùa mưa bão về phải di dời dân”, ông Phương nói.
Trước tình hình biến đổi khí hậu ngày càng khốc liệt, tại các huyện miền núi tỉnh Quảng Nam mỗi khi mưa lớn dài ngày thì tình trạng sạt lở xảy ra liên tục. Trước thực tế này, các địa phương tuyên truyền cho người dân vùng có nguy cơ sạt lở cao sơ tán để đảm bảo an toàn và tính mạng.
Ông Hồ Quang Bửu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cho biết, hiện có gần 2.600 hộ dân nằm trong nguy cơ sạt lở đồi, núi; từ nay đến năm 2025, địa phương bố trí sắp xếp 7.000 hộ dân ở vùng miền núi có nguy cơ cao đến nơi ở mới.
“Mỗi năm khi có mưa lớn, mưa dài ngày, tình trạng sạt lở xảy ra liên tục. Tỉnh Quảng Nam đã sắp xếp dân cư thông qua Nghị quyết hội đồng nhân dân trên 7 ngàn hộ với tổng kinh phí gần 500 tỷ đồng. Việc này hiện nay các địa phương đang triển khai rất quyết liệt, đảm bảo căn cơ cho việc phòng, chống cao nhất việc sạt lở. Chúng tôi khảo sát những nơi nguy cơ cao có đầu tư cụ thể. Những huyện miền núi sẽ di dời các hộ dân nằm nguy cơ sạt lở cao. Kinh phí rất lớn cần cũng cần hỗ trợ của các bộ, ngành Trung ương”, ông Bửu cho biết thêm./.
