Ukraine đau đầu vì tổn thất nhân lực
Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov ngày 11/7 cho biết, nước này hy vọng sẽ tập hợp được một lực lượng quân đội mạnh mẽ, lên tới 1 triệu người để giành lại những phần lãnh thổ bị Nga chiếm đóng. Ông Reznikov nói thêm, các binh sỹ của họ cũng chứng minh cho Mỹ thấy rằng họ có thể sử dụng tốt các hệ thống tên lửa tầm xa mới được chuyển giao.
Bất chấp những tuyên bố mạnh mẽ nói trên, giới phân tích nhận định, thật khó để tin Ukraine sẽ có khả năng phản công hiệu quả, ngay cả khi sử dụng Hệ thống tên lửa pháo binh cơ động cao (HIMARS) của Mỹ và hệ thống pháo phản lực phóng loạt M270 của Anh, có tầm bắn từ 70 đến 80km. Để thay đổi cục diện chiến trường và áp đảo lợi thế của Nga, Ukraine sẽ phải mất rất nhiều thời gian và nguồn lực.
Ông Orysia Lutsevych – nhà nghiên cứu tại Chatham House cho biết, “ý tưởng về một cuộc phản công lớn” đã được giới lãnh đạo quân sự của Ukraine nhắc đến khá nhiều trong thời gian gần đây. Nhưng Kiev cần phải thuyết phục phương Tây rằng với sự giúp đỡ lâu dài của họ, quân đội Ukraine sẽ có cơ hội thành công.
Theo đánh giá của Viện nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS), Ukraine bước vào cuộc chiến với quân số gồm 125.000 binh sỹ, cùng với 100.000 lính biên phòng và vệ binh quốc gia, nhưng Kiev cho biết, con số này sẽ được nâng lên tới 700.000 binh sỹ và thêm 300.000 thành viên của lực lượng bán quân sự. Ukraine có thể tập hợp đủ số lượng 1 triệu quân, nhưng vấn đề quyết định vẫn là chất lượng của các đơn vị tham chiến.
Trận chiến kéo dài suốt 3 tháng qua tại Donbass đã khiến lực lượng Ukraine chịu nhiều thương vong do Nga thay đổi chiến thuật, dồn dập triển khai các đợt pháo kích. Một số nguồn tin tình báo của Ukraine cho biết, mỗi ngày, nước này mất khoảng 100 binh sỹ, trong khi số người bị thương vào khoảng 300 đến 400 người. Như vậy tính trung bình mỗi tháng, con số thương vong lên đến khoảng 15.000 người. Chưa kể, có tới 7.200 binh sỹ Ukraine bị mất tích kể từ khi cuộc xung đột với Nga bùng phát. Phần lớn sự tổn thất rơi vào các lực lượng giàu kinh nghiệm nhất của Ukraine.
Nhận thấy sự cần thiết phải giúp đỡ Ukraine tăng cường lực lượng chiến đấu, phương Tây, ngoài việc huấn luyện binh sỹ Ukraine cách sử dụng những vũ khí hiện đại, đã nỗ lực đào tạo cho các tân binh nước này. Anh đã cung cấp một khóa huấn luyện kéo dài nhiều tháng cho hàng nghìn tân binh Ukraine chưa có kinh nghiệm chiến đấu. Khóa huấn luyện bao gồm xử lý vũ khí, sơ cứu chiến trường, kỹ năng sinh tồn, chiến thuật tuần tra và các luật lệ liên quan tới xung đột vũ trang.
Một chuyên gia quân sự người Anh cho biết, các tân binh Ukraine trong độ tuổi từ 18 đến 60, nhiều người trong số này chưa một lần cầm súng. Ban đầu họ chỉ có thể sử dụng súng trường bắn mục tiêu với độ chính xác 50%, về sau con số này đã tăng lên 80%.
Những khóa đào tạo như vậy rất quan trọng đối với các binh sỹ Ukraine, nhưng để thực hiện thành công một cuộc phản công đòi hỏi nhiều yếu tố hơn: chẳng hạn như sử dụng kết hợp nhiều loại vũ khí, khả năng cơ động trên chiến trường, khả năng tập trung vào các mục tiêu và vũ khí tiên tiến của phương Tây.
Thời gian – yếu tố quan trọng
Ukraine đang vận động hành lang mạnh mẽ để được cung cấp các loại vũ khí tiêu chuẩn NATO trước khi nước này cạn kiệt nguồn cung vũ khí theo tiêu chuẩn truyền thống của Liên Xô. Tuy nhiên, khả năng sử dụng những khí tài đó, sự phức tạp trong quá trình bảo trì và cung cấp phụ kiện thay thế đang gây ra trở ngại lớn. Mỹ và các nước NATO khác đã đào tạo kỹ lưỡng cho quân đội Ukraine trong nhiều năm trước xung đột, song hầu như không liên quan tới một số vũ khí tiên tiến mà họ đang gửi tới nước này. Chưa kể, Washington vẫn tỏ ra thận trọng về số lượng vũ khí tối tân mà họ cung cấp cho Ukraine do lo ngại đối đấu với Nga.
Ukraine hy vọng rằng việc tấn công sâu hơn vào phòng tuyến của Nga sẽ khiến các lực lượng nước này suy giảm khả năng tiến hành những cuộc pháo kích dày đặc tại Donbass. Nhưng một câu hỏi quan trọng, góp phần định hình cục diện chiến trường trong thời gian tới là liệu Kiev có đủ khả năng ngăn chặn nếu Nga thực hiện cuộc tấn công toàn diện nhằm vào hai thành phố liền kề lớn nhất ở tỉnh Donetsk là Sloviansk và Kramatorsk. Hiện tại, quân đội Nga đang sử dụng 20.000 quả đạn pháo mỗi ngày nhằm phá hủy các tuyến phòng thủ của lực lượng Ukraine trên đường tiến.
Trong khi đó, Ukraine đang gặp phải một số bất lợi như hạn chế về sức mạnh không quân do thiếu máy bay chiến đấu, bị Nga áp đảo về số lượng pháo hạng nặng với tỷ lệ 8/1. Các lực lượng Nga đã thâm nhập vào hầu hết các mặt trận ở phía Đông, thậm chí đe dọa cả những vùng lãnh thổ mà Ukraine đang kiểm soát ở phía Nam.
Ben Barry, một chuyên gia về tác chiến trên bộ của IISS, cho biết: “Nếu cuộc tấn công của Nga ở Donbass lên đến đỉnh điểm, sẽ ngày càng có nhiều áp lực buộc Ukraine phải tiến hành một cuộc phản công lớn. Nếu Ukraine có thời gian để chuẩn bị, xây dựng và củng cố tuyến phòng thủ, đào tạo binh sỹ và dự trữ nguồn lực thì họ sẽ có cơ hội thành công. Trái lại, thất bại có thể là thảm họa chính trị đối với Kiev”./.
