Căn nhà của người thân liệt sỹ Cao Văn Tuất những ngày này có nhiều người đến hỏi thăm, trò chuyện về câu chuyện cuốn sổ tay mà liệt sỹ Cao Văn Tuất đã để lại trước lúc hy sinh nay sắp được trao lại cho gia đình.
Sau hơn nửa thế kỷ chờ đợi thông tin, cho đến bây giờ, niềm mong mỏi của người thân liệt sỹ Cao Văn Tuất là tìm được phần mộ liệt sỹ. Liệt sỹ Cao Văn Tuất hy sinh không để lại kỷ vật nào cũng không một tấm di ảnh, chỉ có cuốn sổ liệt sỹ và mảnh giấy chứng nhận đeo Huân chương mang tên Cao Văn Tuất. Chính vì thế, cuốn sổ tay của liệt sỹ được trở về với gia đình sẽ phần nào xoa dịu nỗi đau mất mát bao năm qua.
Nhớ về người cậu của mình, ông Hà Huy Mỳ - người chịu trách nhiệm hương khói cho liệt sỹ Cao Văn Tuất xúc động: “Tâm nguyện của gia đình tôi là mong muốn đi tìm được phần mộ, cũng không biết tới cuốn nhật ký này, nói chuẩn là nằm mơ chúng tôi cũng không tưởng tượng ra cuốn nhật ký này, gia đình thật cảm động. Cũng mong ngày sớm nhất để nhận lại được cuốn nhật ký là tâm linh của cậu Tuất đoàn tụ cùng gia đình để gia đình có niềm vui, niềm an ủi và để tri ân ông Tuất là cậu mình như đang được sống lại về với gia đình, về với thân nhân liệt sĩ theo mong mỏi của gia đình bởi còn hai người: một người chị và một người em đang còn sống. Gia đình cảm động, xúc động và hạnh phúc”.
Trước đó, ngày 27/1/2023, Báo NorthJersey đăng tải bài viết của tác giả Megan Burrow về câu chuyện cựu binh Mỹ hiện đang lưu giữ cuốn sổ tay của một người lính Việt Nam và mong muốn tìm kiếm thông tin tác giả của cuốn sổ tay đó. Thông tin được cơ quan báo chí Việt Nam, trong đó có các phương tiện truyền thông của VOV đăng tải.
Theo Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Hà Tĩnh – ông Trần Nhật Tân, ngay khi tiếp cận nguồn thông tin này, ông đã tiến hành liên hệ với bạn bè bên Mỹ, nhờ kết nối với ông Peter Mathew, tiếp cận dữ liệu về cuốn sổ tay. Từ những dữ liệu có được (tên cha, mẹ, các chị em, địa chỉ nhà), cơ quan chức năng xác minh và nhận định tên Cao Xuân Tuất trong cuốn sổ và liệt sĩ Cao Văn Tuất ở thôn Cao Thắng, xã Kỳ Xuân là một. Ông Cao Văn Tuất sinh năm 1942, nhập ngũ năm 1963, hy sinh năm 1967 khi chưa có vợ con.
"Tôi đã liên hệ với tác giả bài báo qua email nhưng bà ấy không trả lời. Tôi nghĩ sao mình không tìm một người bảo lãnh, và tôi đã liên hệ với một giáo sư ở Đại học Alasca và ông ấy nhận lời. Song song với đó, tôi tìm sang trang web của ông Peter Mathews. Tôi cũng đồng thời yêu cầu Sở LĐTBXH và UBND huyện Kỳ Anh yêu cầu tìm tất cả liệt sỹ có tên Cao Xuân Tuất ở Kỳ Anh. Nhưng câu trả lời không có tên đó mà chỉ có Cao Văn Tuất ở Kỳ Xuân. Cùng với đó, công an tỉnh tra dữ liệu dân cư để khẳng định một điều là không có Cao Xuân Tuất. Trong ngày đó, tôi liên hệ với thân nhân liệt sỹ Cao Văn Tuất và có nhiều dữ liệu trùng khớp, có thể khẳng định Cao Văn Tuất và Cao Xuân Tuất là một", ông Trần Nhật Tân cho biết.
Trả lời phỏng vấn phóng viên VOV thường trú tại Mỹ tại nhà riêng ở thành phố Bergenfield thuộc bang New Jersey, Peter Mathews cho biết, ông đã rất ngạc nhiên là chỉ chưa đầy 2 tuần sau khi bài báo được đăng, ông đã nhận được phản hồi từ phía Việt Nam. Ông đã rất hồi hộp và đã thức xuyên đêm chờ đợi câu trả lời.
Ông Peter Mathews nhấn mạnh: "Tôi thực sự ngạc nhiên vì quá nhanh. Tôi không chắc rằng các hồ sơ ở Việt Nam được lưu trữ cẩn thận nhưng đúng là như vậy. Tôi cho rằng họ lưu trữ rất cẩn thận hồ sơ của mọi người lính.
Tôi vẫn nhớ lúc đó là khoảng 3 giờ sáng ở Mỹ lúc mà họ xác minh được thông tin về tác giả cuốn sổ. Họ đã tới nhà các chị em của anh ý và cho tôi xem qua camera. Tôi đã khóc. Nước mắt của tôi lúc đó là vì xúc động và hạnh phúc khi nhìn thấy họ. Rất tuyệt vời và tôi rất mong được gặp và trao cuốn sổ cho họ".
56 năm sau giải ngũ cũng là chừng đó thời gian Peter Mathew chưa từng một lần quay lại Việt Nam bởi lý do tài chính khó khăn. Và lần trở lại này, ông coi như một sứ mệnh của cuộc đời ông: trao lại cuốn sổ tay của người chiến sỹ Việt Nam, cũng là cơ hội để ông cảm ơn người dân Việt Nam, cảm nhận về một đất nước Việt Nam mới.
Ông Peter Mathew cho biết: "Tôi muốn tận dụng cơ hội này để cảm ơn người dân Việt Nam vì đã giúp đỡ tôi. Những thông điệp từ họ khiến tôi rất ngạc nhiên bởi tình cảm và sự hỗ trợ họ dành cho tôi. Và tôi sẽ không bao giờ quên điều đó. Do vậy, tôi không hề do dự quay trở lại Việt Nam vì tôi biết rằng đó là một đất nước đang sống trong hòa bình.
Tôi rất mong chờ chuyến đi này. Thông qua những gì tôi xem trên TV, tôi thấy một đất nước thịnh vượng và hòa bình, cởi mở đối với mọi du khách. Như tôi đã nói, những phản hồi mà tôi nhận được từ người dân Việt Nam thật là tuyệt vời. Chính vì vậy, tôi rất vui khi được quay trở lại Việt Nam để được chứng kiến một Việt Nam mới".
Hiện, ông Peter Mathew đang trên đường bay từ Mỹ sang Việt Nam. Ngày mai (5/3), tỉnh Hà Tĩnh sẽ tổ chức lễ trao cuốn sổ tay của liệt sỹ Cao Văn Tuất cho gia đình./.
