Bầu cử Canada 2025 diễn ra trong sự ảnh hưởng mạnh mẽ từ chính sách thương mại và phát ngôn gây tranh cãi của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Từ việc ông Trump từng đề xuất Canada trở thành bang thứ 51 của Mỹ đến hành động đe dọa áp đặt thuế quan mới, làm dấy lên làn sóng chủ nghĩa dân tộc tại Canada và ảnh hưởng đến cục diện bầu cử.
Trong bài đăng trên mạng xã hội hôm thứ Hai (28/4), ông Trump nhắc lại lời kêu gọi Canada sáp nhập vào Mỹ với lời hứa sẽ miễn toàn bộ thuế quan và gia tăng sức mạnh quân sự. "Không còn ranh giới giả tạo nào nữa", ông viết, khiến nhiều cử tri Canada giận dữ và làm dấy lên làn sóng chủ nghĩa dân tộc mạnh mẽ.
"Đây có lẽ là cuộc bầu cử có hệ quả lớn nhất trong cuộc đời tôi", giáo sư Kelly Saunders thuộc Đại học Brandon nhận định. "Mọi thứ đều bị lu mờ bởi những mối đe dọa từ Hoa Kỳ".
Thủ tướng đương nhiệm Mark Carney, người từng giữ chức Thống đốc Ngân hàng Trung ương Canada và Ngân hàng Anh, đã tận dụng kinh nghiệm kinh tế của mình để xây dựng hình ảnh một nhà lãnh đạo ổn định và đáng tin cậy. Ông tập trung vào các vấn đề kinh tế như tiền lương trì trệ, biến đổi khí hậu và khả năng chi trả nhà ở, thu hút sự ủng hộ từ cử tri mong muốn sự ổn định trong bối cảnh bất ổn.
Đối thủ chính của ông Carney, lãnh đạo Đảng Bảo thủ Pierre Poilievre, ban đầu dẫn trước với khoảng cách 25 điểm phần trăm trong các cuộc thăm dò. Tuy nhiên, phong cách dân túy và sự liên hệ với chính sách của ông Trump đã khiến ông mất điểm trong mắt cử tri, đặc biệt sau khi ông Trump công khai ủng hộ Poilievre và đưa ra các tuyên bố gây tranh cãi về Canada.
Theo kết quả sơ bộ, Đảng Tự do của ông Carney giành được đa số ghế trong Quốc hội, đảm bảo quyền thành lập chính phủ mà không cần liên minh. Đảng Bảo thủ giữ vị trí đối lập chính, trong khi Đảng Dân chủ Mới (NDP) và Khối Quebecois duy trì số ghế tương tự như trước. Tỷ lệ cử tri đi bầu đạt mức cao kỷ lục, với hơn 7,3 triệu phiếu bầu sớm được ghi nhận.
Chiến thắng của ông Carney được coi là phản ứng của cử tri Canada trước sự can thiệp từ bên ngoài và mong muốn một chính phủ tập trung vào các vấn đề trong nước. Ông cam kết sẽ đánh giá lại sự phụ thuộc kinh tế vào Mỹ và thúc đẩy các chính sách bảo vệ chủ quyền quốc gia.
Với chiến thắng này, ông Mark Carney sẽ lãnh đạo Canada trong bối cảnh đầy thách thức, từ căng thẳng thương mại với Mỹ đến các vấn đề kinh tế và xã hội trong nước. Ông được kỳ vọng sẽ mang lại sự ổn định và hướng đi mới cho đất nước trong những năm tới.
