Mới đây, Công an TP. Quảng Ngãi ra lệnh khởi tố đối với 2 cơ sở sản xuất giá đỗ ở phường Nghĩa Chánh, TP Quảng Ngãi do sử dụng hóa chất 6-Benzylaminopurine để làm giá. Loại hóa chất này có tác dụng kích thích cây phát triển, ra nhánh, đâm chồi; tăng cường ra hoa và làm trái cây to hơn nhờ việc kích thích phân chia tế bào. Loại hóa chất này như thần dược với cây cỏ khi tăng đề kháng với bệnh, hạn hán, lạnh.
Dù là “thần dược” kích thích tăng trưởng đối với cây trồng nhưng lại có khả năng gây ngộ độc cấp tính, tổn hại sức khỏe người tiêu dùng nếu ăn phải. Điều đáng nói là trước đây, 2 cơ sở này từng bị xử phạt hành chính, đình chỉ sản xuất giá đỗ trong 2 tháng, nhưng vì lợi nhận, hai bị can vẫn “ngựa quen đường cũ”, tiếp tục dùng hóa chất để ủ giá đỗ.
TS Vũ Thanh Hải - Trưởng bộ môn Rau hoa quả và cảnh quan, khoa Nông học, Học viện Nông nghiệp Việt Nam cho biết, ngoài chất hóa chất 6-Benzylaminopurine, còn có loại hóa chất khác mà các cơ sở sản xuất giá đỗ có thể sử dụng là chất Acid Gibberellins (viết tắt là GA3). Chất này có thể kích thích sự kéo dài của thân cây, sinh trưởng chiều cao thân, chiều dài cành và rễ.
“Acid Gibberellins có tác dụng giãn tế bào theo chiều dọc, đối với giá ngâm thì sẽ nhanh dài hay nhanh nảy mầm, đều, khiến giá thể to hơn, mập hơn, bắt mắt hơn, dùng cho một số loại cây ăn lá thì giúp cho tăng trưởng nhanh hơn. Chất này thường được nhiều người dùng cho một số cây trồng trên đồng ruộng. Tôi không khuyến cáo dùng chất này để ủ giá” – TS Vũ Thanh Hải khẳng định.
Trên thị trường có nhiều loại hóa chất khác nhau mà người sản xuất giá để bán thường mách nhau mua với mục đích cho giá mọc nhanh, mẫu mã đẹp và để được lâu, không bị ủng.
Vì vậy, người tiêu dùng có thể nhận biết giá đỗ sạch, an toàn qua một số dấu hiệu sau:
- Chọn giá đỗ có chiều dài khoảng 5-6cm, thân mảnh, không to mập quá. Tuy nhiên, không chọn giá đỗ có cọng dài bất thường. Chỉ có giá đỗ tẩm thuốc mới có khả năng sinh trưởng vượt trội nhờ hóa chất, thân dài và to. Bên cạnh đó theo các nghiên cứu thì giá càng dài, lượng protein và dinh dưỡng trong đó càng ít.
- Giá có rễ và dài: Giá đỗ sạch và an toàn mất khoảng 3 ngày (vào mùa hè), 5 ngày vào mùa lạnh để sinh trưởng, vì vậy mà rễ nhiều và dài. Giá ngâm hóa chất chỉ có một đoạn rễ rất ngắn sậm màu dưới thân.
- Chọn giá đỗ thân cong, không bóng: Giá đỗ truyền thống thường không sử dụng hóa chất nên nhìn không được đẹp mắt, giá có ủ hóa chất tẩy trắng thì sẽ mập, trắng bóng và thân thẳng.
