Tháp Eiffel là một công trình kiến trúc bằng thép nằm trên công viên Champ-de-Mars, cạnh sông Seine, thủ đô Paris (Pháp), do kỹ sư Gustave Eiffel và các đồng nghiệp thiết kế.
Công trình được xây dựng từ năm 1887, hoàn thành 1889 để kỷ niệm dịp kỷ niệm 100 năm Cách mạng Pháp và chào đón Triển lãm thế giới năm 1889.
Thông qua dự án này, Pháp muốn khẳng định mình là một cường quốc công nghiệp, đồng thời thể hiện tính táo bạo của người Pháp khi dám khởi đầu cuộc cách mạng mới trong lịch sử ngành kiến trúc với việc sử dụng các vật liệu xây dựng sắt, thép, gang…
Với chi phí gần 7,8 triệu francs, tháp Eiffel được nhận xét là có thiết kế vô cùng chính xác, chặt chẽ, tỉ mỉ. Quá trình thi công công trình hơn hai năm, không hề xảy ra bất cứ sự cố thương vong nào. Tổ hợp điều chỉnh các chi tiết, lỗ khoan đều rất khớp. Đây được xem là một kỳ tích vĩ đại trong lịch sử kiến trúc.
Khi dự án được xây dựng vào năm 1885, tháp Eiffel khi đó được gọi là "Tháp sắt 300 mét" và được đổi thành "Tháp của ông Eiffel", rồi "Tháp Eiffel" theo tên người kỹ sư thiết kế nó.
Về thiết kế, nếu tính cả cột ăng-ten trên đỉnh, tháp Eiffel cao 324m. Toàn bộ cấu trúc của tháp Eiffel nặng khoảng 10.100 tấn, chủ yếu là thép.
Tháp Eiffel được chia thành 4 tầng, tầng một là vị trí chân tháp và 4 chân của tháp Eiffel tạo thành một hình vuông lớn có cạnh 125 m. Phần bê tông đổ móng chân cột tháp ở 4 góc, mỗi chân cột có cạnh là 25 m vì thế diện tích sàn tầng một rộng như một quảng trường.
4 góc tháp đều có 4 trạm thang máy và đủ chỗ cho hàng ngàn du khách xếp hàng chờ đợi. Khu vực này cũng là nơi bố trí nhiều cửa hàng bán đồ lưu niệm, các tiệm cà phê, nước giải khát và nhiều loại thức ăn nhanh...
Ở độ cao 57 m so với mặt đất, tầng 2 của tháp Eiffel có diện tích 4.200 m², mang hình vuông tương đối và có thể chứa khoảng 3.000 người. Ở độ cao 115 m, tầng 3 của tháp Eiffel có diện tích 1.650 m2 có thể chứa khoảng 1.600 người. Tầng 3 được xem là tầng lý tưởng nhất để ngắm nhìn Paris. Độ cao của tầng đạt mức tối ưu đối với các công trình xung quanh.
Tầng 4 nằm ở độ cao 275 m so với mặt đất, diện tích 350 m², có thể đón tiếp khoảng 400 du khách vào cùng một thời điểm.
Trong giai đoạn đầu của dự án, tháp Eiffel là kỳ đài đã gây ra nhiều tranh luận nhất ở Paris. Không một người dân Paris nào sống vào cuối thế kỷ 19 lại có thể thờ ơ với sự xuất hiện của tháp Eiffel.
Đa số người trong giới văn học nghệ thuật giận dữ vì e rằng công trình đồ sộ sắt thép này sẽ là một vết đen trên bầu trời Paris. Trong khi đó, Eiffel thốt lên hào hứng: nước Pháp là quốc gia duy nhất có cột cờ cao hơn 300 m. Vào thời kỳ đó, tượng đài cao nhất ở Washington cũng còn thấp hơn tháp Eiffel đến 125 m.
Ban đầu Gustave Eiffel dự kiến sẽ thi công trong 12 tháng. Thế nhưng thời gian thực tế đã kéo dài gấp đôi. Việc xây dựng được bắt đầu vào ngày 28/1/1887 và kết thúc tháng 3/1889, vừa vặn trước khi chính thức mở cửa triển lãm thế giới.
Trong gần 25 tháng xây dựng tháp Eiffel, rất nhiều người Paris đến xem xây dựng công trình kỳ lạ này, và luôn luôn nghi ngại rằng có một ngày nào đó tháp này có thể đổ xuống đầu họ. Hơn thế, cứ 7 năm lại phải dùng đến 50 tấn sơn và 40 ngàn giờ lao động để sơn lại tháp.
Trong suốt 40 năm, tháp Eiffel từng giữ vững vị trí là công trình cao nhất thế giới. Ngoài mục đích đặt trạm phát sóng truyền thanh - truyền hình cho Paris, tháp Eiffel còn được sử dụng cho các mục đích du lịch, thu hút hàng triệu lượt khách quốc tế mỗi năm.
Kể từ khi hoàn thành và trở thành biểu tượng nước Pháp, tháp Eiffel là cảm hứng xây dựng cho hàng chục bản sao khác khắp thế giới.
