Ngày 12/9, đoàn công tác của Thường trực Tổng Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) Việt Nam do Chủ tịch Tổng LĐLĐ Nguyễn Đình Khang dẫn đầu đã làm việc với Ban Thường vụ LĐLĐ TP.HCM.
Báo cáo tại hội nghị, Phó Chủ tịch LĐLĐ TP.HCM Phùng Thái Quang cho biết, hiện Thành phố quản lý gần 23.500 công đoàn cơ sở (CĐCS) với hơn 2,49 triệu đoàn viên. Sau khi thực hiện chủ trương sáp nhập hành chính, LĐLĐ TP.HCM (cũ) cùng LĐLĐ Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu (cũ) đã triển khai Đề án 13 về sắp xếp, hợp nhất tổ chức bộ máy. Thành phố đã chủ động xin chủ trương và nhanh chóng thành lập công đoàn cấp phường, xã, đặc khu; đến nay đã có 141/168 đơn vị được thành lập, trong đó 131 đã kiện toàn ban chấp hành. Đồng thời, 141 chủ tịch công đoàn phường, xã, đặc khu cũng được tập huấn nghiệp vụ, góp phần nâng cao kỹ năng hoạt động tại cơ sở.
Để tăng cường quản lý, LĐLĐ TP.HCM ban hành Quyết định 1675 thành lập 9 tổ công tác địa bàn, quy định rõ nhiệm vụ, quyền hạn nhằm bảo đảm sự chỉ đạo thông suốt. Hiện thành phố có hơn 2,7 triệu công nhân, viên chức, lao động; trong đó công nhân trong doanh nghiệp chiếm gần 2,4 triệu người.
Do khối lượng quản lý quá lớn gây áp lực không nhỏ cho bộ máy. Thực tế cho thấy nhiều CĐCS còn gặp khó khăn: cán bộ chủ yếu kiêm nhiệm, thiếu kỹ năng; hoạt động mang tính hình thức; công đoàn cơ sở tại doanh nghiệp nhỏ và vừa ít được tạo điều kiện về thời gian, địa điểm sinh hoạt, chưa nộp kinh phí, đoàn phí đầy đủ. Nghiệp đoàn cơ sở lại thiếu nguồn thu ổn định, chủ yếu trông chờ hỗ trợ từ cấp trên.
Việc phát triển đoàn viên, thành lập công đoàn mới, đặc biệt ở khu vực ngoài nhà nước, còn vướng mắc do người lao động chưa hiểu rõ quyền lợi, biến động lao động thường xuyên, tâm lý e ngại, cùng với sự thiếu hợp tác của một số chủ doanh nghiệp. Công tác thương lượng, ký kết thỏa ước lao động tập thể, đại diện bảo vệ quyền lợi người lao động vẫn còn hạn chế.
Đối với mô hình công đoàn phường, xã, đặc khu, quy định hiện hành mới mang tính khái quát, chưa cụ thể hóa nhiệm vụ quản lý CĐCS; phạm vi, trách nhiệm còn chồng chéo. Đội ngũ cán bộ cấp xã có đến 80% là mới chưa qua thực tiễn hoạt động công đoàn, thiếu kinh nghiệm thực tiễn, gây khó khăn trong triển khai. Bên cạnh đó, chưa có hướng dẫn cụ thể về cơ chế tài chính cho công đoàn cấp xã, phường, đặc khu (nguồn thu, định mức chi, quy trình quản lý tài sản), dẫn đến lúng túng trong thực hiện, ảnh hưởng đến năng lực tự chủ và minh bạch tài chính.
Địa bàn quản lý rộng, số lượng đoàn viên đông khiến công đoàn cấp cơ sở khó nắm bắt tình hình kịp thời, đặc biệt khi phát sinh sự việc liên quan đến tình hình an ninh lao động. Ngoài ra, LĐLĐ TP.HCM còn quản lý nhiều cơ sở nhà, đất ở cả trong và ngoài thành phố. Việc thiếu đồng bộ về cơ sở pháp lý quyền sở hữu, sử dụng và khai thác bất động sản gây nhiều khó khăn trong công tác quản lý tài sản công đoàn.
Những vấn đề trên đặt ra yêu cầu sớm hoàn thiện mô hình tổ chức, tăng cường đào tạo cán bộ, bổ sung cơ chế tài chính, phân cấp chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức hoạt động công đoàn phường, xã, đặc khu, nhằm tiếp tục đồng hành, bảo vệ quyền lợi thiết thực cho đoàn viên và người lao động trên địa bàn thành phố.
