Ngày 8/12, Đại sứ quán Việt Nam tại LB Nga phối hợp với Quỹ thúc đẩy phát triển hợp tác Nga-Việt “Truyền thống và hữu nghị” tổ chức Lễ kỷ niệm 50 năm chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”, nhằm ôn lại trận đánh có tính bước ngoặt, dẫn đến đàm phán hòa bình và kết thúc chiến tranh chống Mỹ ở Việt Nam. Góp phần quan trọng làm nên chiến thắng này là sự giúp đỡ to lớn, chí tình của các chuyên gia quân sự Liên xô.
Tham dự lễ kỷ niệm 50 năm chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”, có đại diện Bộ Ngoại giao, Bộ Quốc phòng Nga, Hội Hữu nghị Nga-Việt, Hội cựu chiến binh Nga và Việt Nam, cán bộ nhân viên Đại sứ quán Việt Nam tại LB Nga, cùng đại diện các tổ chức, cộng đồng người Việt Nam đang sinh sống, học tập tại LB Nga.
Hình ảnh các cựu chuyên gia quân sự Liên Xô/Nga trên ngực lấp lánh đầy huân, huy chương, dù tuổi cao, có người phải chống gậy đến dự buổi lễ đã gây xúc động cho các đại biểu tham dự. Họ đã có một quãng tuổi trẻ hào hùng, kề vai sát cánh trong các trận đánh khốc liệt cùng với các chiến sỹ Việt Nam, dành cho nhân dân Việt Nam tình đồng chí, tình người. Trong số họ, Trung tướng Viktor Ivanovich Filippov là một chứng nhân lịch sử, người đã đích thân tham gia trận Điện Biên Phủ trên không. Ông đã có mặt ở Việt Nam từ tháng 3 đến tháng 11/1972. Vị tướng nhớ lại, nhiệm vụ của những chuyên gia quân sự Liên Xô khi đó là đảm bảo sự giúp đỡ cần thiết cho các đồng chí Việt Nam trong việc vận hành tổ hợp quân sự và khi cần thiết tiến hành chiến đấu.
“Sự giúp đỡ của chúng tôi cho Việt Nam khi đó là hoàn toàn cần thiết. Trong thời gian tôi ở trung đoàn tên lửa phòng không, chúng tôi đã bắn rơi 32 máy bay, trong đó có 9 máy bay B-52”, Trung tướng Viktor Ivanovich Filippov chia sẻ.
Chủ tịch Hội cựu chiến binh Nga từng công tác tại Việt Nam Nikolai Kolesnik nhớ lại, hồi đó, các cuộc tập kích đường không vào các tỉnh miền Bắc Việt Nam diễn ra hết sức ác liệt, gây khó khăn cho công tác đào tạo bộ đội tên lửa Việt Nam. Họ phải tổ chức huấn luyện ngay trên thực địa chiến đấu theo nguyên tắc “cầm tay chỉ việc”- “hãy làm như tôi”. Điều kiện huấn luyện rất khắc nghiệt, mỗi ngày, chuyên gia Liên Xô làm việc từ 12-15 giờ. Cuối cùng, hệ thống phòng không của Việt Nam, dưới sự hỗ trợ của các chuyên gia quân sự Liên Xô hiên ngang đứng vững trong 12 ngày đêm khói lửa, làm nên chiến thắng vang dội “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”.
Ông Kolesnik xúc động chia sẻ: “Lúc đó chúng tôi còn trẻ, chúng tôi đã chiến đấu. Chúng tôi tràn đầy quyết tâm làm tất cả để giúp nhân dân Việt Nam, quân đội Việt Nam chiến thắng quân xâm lược, giữ gìn hòa bình và thống nhất đất nước. Chúng tôi tự hào vì những gì đã làm được”.
Phát biểu tại lễ kỷ niệm, Đại sứ Việt Nam tại LB Nga Đặng Minh Khôi bày tỏ sự cảm ơn và lòng kính trọng sâu sắc tới các cựu chiến binh, chuyên gia quân sự Liên Xô đã giúp đỡ Việt Nam một cách chuyên nghiệp và quên mình, qua đó góp phần quan trọng vào chiến thắng trong trận “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không”.
Đại sứ nhấn mạnh, trong những năm tháng chiến tranh giành độc lập dân tộc, Việt Nam luôn nhận được sự giúp đỡ chân thành và hỗ trợ to lớn của chính phủ và nhân dân Liên Xô. Người dân Việt Nam không bao giờ quên những ân tình đó và hiểu rằng, chính sự giúp đỡ chí tình, chí nghĩa của những người bạn Liên Xô đã góp phần vào thắng lợi của cách mạng Việt Nam.
"Quan hệ giữa Việt Nam và Liên bang Nga ngày nay được kế thừa mối quan hệ hữu nghị đặc biệt giữa Việt Nam và Liên Xô trong quá khứ. Sự tin cậy chính trị đã được thử thách qua thời gian và sự hỗ trợ lẫn nhau là cơ sở đáng tin cậy để thúc đẩy quan hệ song phương", Đại sứ Đặng Minh Khôi khẳng định.
Tại buổi lễ, các cựu chuyên gia quân sự Liên Xô/Nga đã bày tỏ niềm vui và xúc động được mời tham dự, chúc mừng nhân dân Việt Nam nhân dịp kỷ niệm trọng đại. Trong không khí ấm cúng, họ cùng nhau ôn lại kỷ niệm, trao tặng nhau kỷ niệm chương. Nhiều người muốn được thăm lại Việt Nam, nơi họ có một thời gắn bó./.
