Phát biểu khai mạc, Tiến sĩ (TS) Hà Anh Đức, Phó Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh cho biết, ngành y tế là ngành cung cấp dịch vụ cho người bệnh với tần suất cao. Mỗi năm có 170 triệu lượt người bệnh khám, chữa bệnh ngoại trú, trên 10 triệu lượt bệnh nhân nội trú. Mỗi lượt người khám nội trú cần thực hiện từ hàng chục thậm chí hàng trăm thủ thuật lâm sàng. Nếu nhân ra có hàng trăm triệu lượt lâm sàng thực hiện một năm. Tương đương với đó có rất nhiều những sai sót và nguy cơ tiềm ẩn.
“Là ngành nghề mang tính đặc thù, dù các cán bộ y tế có làm tốt đến đâu thì bệnh viện vẫn là nơi tiềm ẩn sự cố y khoa và sai sót chuyên môn”, TS Hà Anh Đức nhấn mạnh.
Uớc tính trung bình, mỗi năm, có 134 triệu sự cố y khoa xảy ra tại các bệnh viện ở các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình (LMIC), gây ra khoảng 2,6 triệu ca tử vong, trong khi khoảng một nửa số sự cố y khoa đó có thể phòng ngừa được.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới, cứ 10 người bệnh thì có hơn 1 người gặp phải sự cố y khoa, khoảng 12% sự cố đó gây tổn hại nặng (tình trạng tàn tật vĩnh viễn hoặc tử vong).
Theo TS Hà Anh Đức, khi xác định công việc đương đầu với sai sót, người lãnh đạo bệnh viện cần biết bệnh viện sai gì và sửa cái gì. Việc triển khai thí điểm bộ công cụ báo cáo sự cố y khoa trực tuyến và quản lý nguy cơ, an toàn người bệnh giúp lãnh đạo các bệnh viện và Cục Quản lý Khám chữa bệnh được biết nhanh nhất sự cố y khoa cùng đơn vị chuyên môn có những giải pháp khắc phục kịp thời.
Về lâu dài, khi các bệnh viện thực hiện báo cáo sẽ có nhiều dữ liệu để phân tích sự cố của từng chuyên khoa, trên cơ sở đó để chẩn đoán để sai sót chuyên mộn và phòng ngừa sự cố y khoa cho các cán bộ y tế và bệnh viện và hạn chế thấp nhất sai sót chuyên môn.
Lấy ví dụ thực tế từ các sự cố y khoa đã từng xảy ra như vụ việc 108 trẻ tử vong liên quan đến sởi năm 2014, 8 bệnh nhân chạy thận nhân tạo tử vong tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình năm 2017…, cũng như cách xử lý sự cố y khoa ở thời điểm đó, Tiến sĩ Nguyễn Trọng Khoa, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh cho rằng, việc xử lý sự cố y khoa nghiêm trọng không đúng cách sẽ gây ra rất nhiều hệ lụy.
“Sự cố y khoa nghiêm trọng có thể xảy ra trong bất kỳ tổ chức chăm sóc sức khỏe nào, tuy nhiên việc không ứng phó kịp thời và hiệu quả với một sự cố sẽ dẫn đến các hậu quả như ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của ngành y tế, người bệnh mất niềm tin, bệnh viện mất bệnh nhân, nhân viên y tế hoang mang, tăng khả năng xảy ra hành động pháp lý hoặc kiện tụng và đồng thời các phương tiện truyền thông đều sẵn sàng bùng nổ gây khủng hoảng với một tổ chức không sẵn sàng giải quyết công khai một sự cố y khoa nghiêm trọng”, Tiến sĩ Nguyễn Trọng Khoa cho hay.
Vì vậy, để chủ động trong xử lý sự cố y khoa có thể xảy ra, bệnh viện cần chủ động chuẩn bị trước sự cố. Theo đó, bệnh viện cần thực hiện các khâu như đánh giá rủi ro tiềm ẩn trong quá trình chăm sóc y tế: kiểm tra, giám sát, rà soát các nguy cơ cao có thể xảy ra tại khoa phòng. Ít nhất đánh giá 6 tháng 1 lần; thành lập đội ngũ phản ứng nhanh chuyên xử lý sự cố: cần có kế hoạch, phân công cụ thể vai trò của từng cá nhân có liên quan. Nhằm bảo đảm khi có sự cố y khoa xảy ra, việc xử lý sự cố phải tích cực, phù hợp, nhịp nhàng. Đồng thời cần lập quy trình và kế hoạch chi tiết cho các tình huống cụ thể có thể xảy ra.
Đặc biệt khi có sự cố xảy ra, bên cạnh đảm bảo an toàn cho người bệnh cần cung cấp thông tin chi tiết về sự cố cho lãnh đạo bệnh viện hoặc người giám sát. Với người nhà bệnh nhân cần thẳng thắn, cởi mở, cung cấp đầy đủ thông tin; nếu có lỗi, phải nhận lỗi; khẳng định trách nhiệm khắc phục hậu quả và cần tìm kiếm sự thông cảm và hậu thuẫn của người bệnh và người nhà người bệnh…
