Hơn 20 năm qua, gia đình ông Chang Bùa Thào ở bản Lùng Cúng, xã Nậm Có, huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái ở trong ngôi nhà tạm ảnh hưởng lớn đến đời sống, nhất là vào những ngày mưa to gió lớn và mùa đông giá rét. Qua rà soát và bình xét của bản, năm 2025 này, gia đình ông Thào được hỗ trợ 60 triệu đồng từ chương trình xóa nhà dột nát cho hộ nghèo.
Anh Chang A Páo, con trai ông Thào phấn khởi cho biết, ngay sau khi biết thông tin là 1 trong 8 hộ của bản được hỗ trợ làm nhà, gia đình đã nhanh chóng chuẩn bị vật liệu với gần 100 triệu để làm lại ngôi nhà, phấn đấu xong trong tháng 2: "Do hoàn cảnh khó khăn nên bố mẹ tôi đã ở trong ngôi nhà này mấy chục năm mà không làm nhà mới được. Rất may mắn là năm nay gia đình tôi được nhà nước hỗ trợ tiền để làm lại nhà. Ngay sau tết gia đình đã chuẩn bị đầy đủ các loại vật liệu để làm ngay. Gia đình biết ơn sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và chính quyền".
Bản Lùng Cúng, xã Nậm Có, huyện Mù Cang Chải có 220 hộ dân thì còn tới 145 hộ nghèo, chiếm trên 67%; năm 2025, bản được giao thực hiện xoá 8 nhà dột nát. Ngay sau khi có kế hoạch, bản đã chủ động rà soát các hộ và tổ chức bình xét công khai, cùng với đó là vận động các hộ đủ điều kiện chủ động vật liệu để làm nhà đúng tiến độ.
Anh Chàng A Cớ, Trưởng bản Lùng Cúng cho biết, bản cũng vận động nhân dân hỗ trợ ngày công giúp đỡ các hộ làm nhà để nhanh chóng hoàn thành nhà ở; đến nay đã có 2 hộ khởi công làm nhà, các hộ khác đều đã chuẩn bị xong vật liệu, nền nhà và khởi công sớm nhất có thể: "Các hộ dân đã được phê duyệt, hỗ trợ thì đều là những hộ có điện kinh tế khó khăn nên bản chúng tôi sắp xếp, bố trí lực lượng hỗ trợ chuẩn bị làm nhà mới và vận động ngày công giúp đỡ cho bà con".
Nậm Có là xã có địa bàn rộng thứ 2 của huyện Mù Cang Chải với trên 1.700 hộ dân, trong đó số hộ nghèo chiếm trên 55%. Ông Hờ A Chỉnh, Phó Chủ tịch HĐND xã cho biết, năm nay, xã được giao xóa 109 nhà tạm cho hộ nghèo, trong đó 103 nhà làm mới, 6 nhà sửa chữa. Để đảm bảo công tác xóa nhà tạm cho các hộ đúng đối tượng, xã đã chủ động đến các bản rà soát rất kỹ. Bên cạnh đó đã chỉ đạo các đồng chí cấp ủy phụ trách các bản trực tiếp đôn đốc, giúp các hộ lựa chọn vật liệu phù hợp để làm nhà đảm bảo đúng theo yêu cầu và tiến độ đề ra. Đến thời điểm này, đã có trên 20 nhà khởi công và 2 nhà đã hoàn thành.
"Sau khi có kế hoạch của huyện về thực hiện làm nhà ở thì xã đã triển khai, đối với hộ không có vật liệu thì xã có các giải pháp để các hộ này vật liệu để khẩn trương làm nhà đảm bảo tiến độ. Đến thời điểm này đã có trên 20 nhà đã khởi công còn lại là trong tháng 3 sẽ thực hiện...", ông Hờ A Chỉnh thông tin.
Đi giúp đỡ các hộ dân trong bản làm nhà mới, anh Hờ A Chù ở bản Trống Tông xã Chế Cu Nha, huyện Mù Cang Chải bày tỏ: "Đảng, Nhà nước các cấp đã hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo trong bản thì ai cũng thấy vui mừng. Những ngày qua, tôi và vợ đến giúp đỡ các hộ vận chuyển vật liệu để các hộ làm nhà, sớm có nhà mới, đảm bảo đời sống".
Với mục tiêu hoàn thành nhà cho tất cả các hộ nghèo và gia đình chính sách trước ngày 30/4/2025, hiện nay tại xã Chế Cu Nha đã có 25/48 nhà được nhân dân khởi công xây dựng; đặc biệt là 2 hộ đã được dọn vào nơi ở mới kiên cố, khang trang, có thêm động lực và niềm tin để vươn lên.
Anh Lý A Vàng, bản Háng Chua Say xúc động nói: "Ngay sau tết, gia đình tôi đã khởi công làm ngôi nhà mới luôn. Nay được ở trong ngôi nhà mới, cả nhà ai cũng rất yên tâm, cố gắng, nỗ lực làm ăn, phát triển kinh tế xóa đói giảm nghèo. Gia đình cảm ơn Đảng, Nhà nước và mọi người đã quan tâm".
Về cách làm của địa phương, ông Giàng A Ly, Chủ tịch UBND xã Chế Cu Nha, huyện Mù Cang Chải,tỉnh Yên Bái cho biết, để hoàn thành kế hoạch đã đề ra, xã giao nhiệm vụ cụ thể cho các ngành, đoàn thể trực tiếp đến hỗ trợ, giúp đỡ các hộ dân; đồng thời vận động các nguồn xã hội hóa và sự ủng hộ tiền của, ngày công của bà con trong các bản làng, chung tay dựng nhà cho hộ nghèo: "Ngay sau khi huyện chỉ đạo thì xã đã tổ chức hội nghị và thành lập Ban chỉ đạo, phân công nhiệm vụ thật cụ thể. Từng cán bộ, công chức, các tổ chức, đoàn thể phụ trách từng hộ gia đình trong danh sách được phê duyệt làm nhà đã đến trực tiếp gia đình để nắm bắt những khó khăn, những nguyện vọng để xã có những giải pháp chỉ đạo thực hiện. Đến nay xã đã thực hiện khởi công trên 50%".
Bà Lương Thị Xuyến, Phó Chủ tịch UBND huyện Mù Cang Chải cho biết, theo kế hoạch, năm 2025, địa phương làm mới và sửa chữa 771 nhà cho hộ nghèo, cận nghèo, người có công. Trong đó làm mới 616 nhà và sửa chữa 147 nhà cho hộ nghèo với tổng kinh phí hơn 41,3 tỷ đồng; 8 nhà cho người có công, gia đình chính sách với tổng kinh phí trên 400 triệu đồng.
"Có nhiều hộ rất khó khăn, trong quá trình thực hiện nếu để riêng hộ gia đình thì không làm được nên là ở Mù Cang Chải chúng tôi huy động nguồn lực tại chỗ như huy động sự đóng góp của cộng đồng, của bản làng, của anh em, họ hàng. Có những hộ gia đình độc thân quá khó khăn hay già yếu, neo đơn thì chúng tôi giao cho các tổ chức hội giúp các hộ đó", bà Xuyến nói.
Đến thời điểm này, toàn huyện Mù Cang Chải đã khởi công xây dựng 271/771 ngôi nhà cho hộ nghèo và gia đình chính sách, trong đó đã có 4 ngôi nhà được người dân làm hoàn thành đưa vào sử dụng.
Với sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy, chính quyền các địa phương, sự chung tay của nhà hảo tâm và người dân, huyện vùng cao khó khăn này đang phấn đấu làm nhà xong cho các hộ nghèo trước mùa mưa lũ đến, đảm bảo cho người dân ổn định cuộc sống, có thêm động lực làm ăn, phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo bền vững.
