Tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong thanh thiếu niên ở nước ta ngày càng gia tăng, năm sau tăng gấp đôi năm trước. Theo thống kê chưa đầy đủ, mỗi năm cả nước xảy ra hơn 1.200 ca ngộ độc phải nhập viện cấp cứu sau khi sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc là nung nóng. Đây là vấn đề đáng lo ngại. Trước thực tế thuốc lá điện tử, thuốc là nung nóng gây hại sức khỏe người sử dụng, Bộ Y tế đang đề xuất Chính phủ các biện pháp ngăn chặn.
Theo khảo sát của Tổ chức Nhịp cầu sức khỏe (Health Bridge) của Canada tại Việt Nam, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng được bán tràn lan trên mạng xã hội. Các sản phẩm thuốc lá mới này không được phép nhập khẩu, quảng cáo và bày bán nên các đối tượng kinh doanh thường ghi bên ngoài chai dung dịch thuốc lá điện tử là sữa hoặc sữa chua uống. Thậm chí khi vận chuyển thuốc lá điện tử tới tay người sử dụng, đối tượng bán hàng còn ghi bên ngoài mặt hàng này là mỹ phẩm, thuốc trị mụn, để tránh sự kiểm soát của cơ quan chức năng và giúp trẻ em che mắt phụ huynh.
Bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, thanh thiếu niên sử dụng thuốc lá điện tử không những bị ngộ độc chất Nicotine hàm lượng cao mà còn bị ngộ độc ma túy tổng hợp được pha trộn vào các loại thuốc lá mới. Trong năm 2023 đã có tới 1.224 trường hợp nhập viện cấp cứu do sử dụng những sản phẩm này.
Theo bác sĩ Nguyên, các nghiên cứu đã cho thấy, thiệt hại kinh tế do thuốc lá mới nói riêng và thuốc lá nói chung gấp 5 lần so với tìn thu được từ thuế thuốc lá. Rõ ràng là nếu cứ để tình trạng này xảy ra thì nước ta đang thiệt hại cả về kinh tế và sức khỏe. Người được hưởng lợi chỉ có những người sản xuất, kinh thuốc lá…
Trước thực tế các sản phẩm thuốc lá mới rất độc hại, gây tác hại trước mắt và lâu dài, Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam đã khuyến nghị Bộ Y tế đề xuất Quốc hội xây dựng và ban hành Nghị quyết về cấm nhập khẩu, mua bán, sử dụng các loại thuốc lá mới. Về lâu dài quy định này cần được bổ sung vào Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá.
Theo bà Đinh Thị Thu Thủy, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế: Tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, nhất là trong thanh, thiếu niên đang tăng nhanh. Nếu không kịp thời ngăn chặn sẽ tạo ra một thế hệ trẻ nghiện nicotine, thậm chí nghiện ma túy tổng hợp. Bộ Y tế đã báo cáo Chính phủ, Quốc hội và đưa ra những bằng chứng khoa học về tác hại nghiêm trọng của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.
“Hiện nay do chưa có cơ chế pháp lý rõ ràng về quản lý các loại thuốc lá mới nên các sản phẩm này vẫn đang nhập lậu vào Việt Nam, tiếp cận giới trẻ và dẫn đến tình trạng nhập viện gia tăng. Với sự xuất hiện của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, vừa qua, Quốc hội lần đầu tiên có phiên họp giải trình trách nhiệm quản lý nhà nước về thuốc lá mới. Cách đây 2 tháng, Thủ tướng Chính phủ cũng ban hành công điện số 47 về tăng cường quản lý thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng…” - bà Thu Thủy nhấn mạnh.
