Theo Bộ Tài chính, đến hết năm nay, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) đã biến động trên 20% so với thời điểm điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh gần nhất (năm 2020) là 21,2%. Với tính toán trên, cơ quan soạn thảo cho biết đã đảm bảo cơ sở pháp lý để điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh.
Tại tờ trình dự thảo, Bộ Tài chính đề xuất hai phương án điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh để trình cấp thẩm quyền xem xét quyết định.
Phương án 1: Điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh theo tốc độ tăng CPI theo quy định. Theo đó, mức giảm trừ gia cảnh cho bản thân người nộp thuế từ 11 triệu đồng/tháng lên khoảng 13,3 triệu đồng/tháng; mức giảm trừ cho người phụ thuộc từ 4,4 triệu đồng/tháng lên 5,3 triệu đồng/tháng.
Phương án 2: Điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh theo tốc độ tăng thu nhập bình quân đầu người và tốc độ tăng GDP bình quân đầu người. Có thể điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh cho bản thân người nộp thuế từ 11 triệu đồng/tháng lên khoảng 15,5 triệu đồng/tháng và mức giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc từ 4,4 triệu đồng/tháng lên 6,2 triệu đồng/tháng.
Qua tổng hợp ý kiến, Bộ Tài chính trình Chính phủ báo cáo UBTVQH điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh theo phương án 2. Mức giảm trừ gia cảnh này áp dụng theo tốc độ tăng thu nhập bình quân đầu người. Từ năm 2020 đến nay, tốc độ tăng GDP bình quân đầu người khoảng 40-42%.
Với phương án này, theo Bộ Tài chính, người có thu nhập tiền lương, tiền công 15 triệu đồng mỗi tháng, không có người phụ thuộc, thì không phải nộp thuế thu nhập cá nhân sau khi trừ các khoản bảo hiểm xã hội, y tế, thất nghiệp. Nếu thu nhập 20 triệu đồng, khoản thuế phải nộp khoảng 120.000 đồng/tháng sau khi trừ chi phí bảo hiểm (chỉ chiếm khoảng 0,6% tổng số thu nhập).
Trường hợp cá nhân có 1 người phụ thuộc, thu nhập 25 triệu đồng/tháng, sau khi trừ bảo hiểm và giảm trừ gia cảnh, chỉ còn phải nộp khoảng 34.000 đồng/tháng. Còn người thu nhập 30 triệu đồng/tháng nộp khoảng 265.000 đồng/tháng, chiếm chưa đến 1% thu nhập.
Trường hợp có 2 người phụ thuộc, người thu nhập 30 triệu đồng/tháng không phải nộp thuế. Người thu nhập 40 triệu đồng/tháng chỉ nộp khoảng 540.000 đồng/tháng (tương đương 1,35% thu nhập).
Theo Bộ Tài chính, khi nâng mức giảm trừ gia cảnh, hầu hết số người nộp thuế ở bậc 1 (trên 95%) sẽ không còn phải nộp thuế. Một phần cá nhân nộp thuế ở bậc 2 chuyển sang diện không phải nộp thuế hoặc chuyển xuống nộp thuế ở bậc 1. Tương tự, những cá nhân ở các bậc thuế còn lại đều được giảm số thuế thu nhập cá nhân phải nộp.
Tổng thu từ thuế thu nhập cá nhân năm nay dự kiến giảm khoảng 21.000 tỷ đồng. Số người còn phải nộp thuế khoảng 2,21 triệu người, giảm 2,18 triệu người (giảm 49,66%) (chuyển từ bậc 1 sang diện không chịu thuế).
Hiện, mức giảm trừ gia cảnh là 11 triệu đồng/tháng và mỗi người phụ thuộc 4,4 triệu đồng/ tháng đã duy trì từ tháng 7/2020.
Trong giai đoạn lấy ý kiến trước đó, các bộ, ngành, đoàn đại biểu Quốc hội, địa phương đã gửi góp ý về Bộ Tài chính. Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Điện Biên đề nghị Bộ Tài chính xem xét điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế lên mức 20 triệu đồng/tháng và mỗi người phụ thuộc lên 10 triệu đồng/tháng.
Về đề xuất này, Bộ Tài chính tiếp thu và cho biết sẽ nghiên cứu đề xuất tại dự thảo Nghị quyết đảm bảo phù hợp với biến động giá cả, mức sống dân cư và tình hình kinh tế - xã hội hiện nay.
