Từ ngày 1/7/2025, có 208/401 nhiệm vụ, quyền hạn (chiếm tỷ lệ 52%) trong 22 lĩnh vực của ngành Công Thương được phân cấp, phân quyền từ Trung ương về cho địa phương thực hiện, bao gồm 26 nhiệm vụ từ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phân cấp cho địa phương cấp tỉnh và 182 nhiệm vụ từ các Bộ, ngành Trung ương và Bộ Công Thương phân cấp cho địa phương. Ngoài ra, có 37 nhiệm vụ thuộc 8 lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Công Thương được phân định lại thẩm quyền từ cấp huyện xuống cấp xã và 7 nhiệm vụ từ cấp huyện lên cấp tỉnh.
Trong khi đó, bộ máy nhân sự ở các địa phương từ cấp tỉnh, thành phố đến cấp xã, phường, đặc khu đều mới được bố trí, sắp xếp, thậm chí từng bước tinh giảm. Có nơi cán bộ phụ trách lĩnh vực Công Thương từ các ngành, lĩnh vực khác chuyển sang; có nơi cán bộ cấp xã còn chưa từng tiếp cận những lĩnh vực thuộc ngành Công Thương… Số lượng người giảm đi, khối lượng công việc và độ phức tạp lại tăng thêm, thực hiện nhiều trên môi trường số, thực sự khiến đội ngũ cán bộ địa phương không tránh được bỡ ngỡ, nhất là ở cấp xã.
Trước thực tế này, ngày 29/7/2025, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã ký ban hành Quyết định số 2172/QĐ-BCT về việc cử 34 công chức lãnh đạo, quản lý đi công tác tại 34 địa phương. Hoạt động này nhằm nắm bắt thực tế tình hình tại các Sở Công Thương, cơ quan chức năng cấp xã, phường, đặc khu, đặc biệt là tình hình nhân sự trong việc thực hiện các nhiệm vụ đã được phân cấp, phân quyền.
Công chức lãnh đạo của Bộ Công Thương tại nơi công tác sẽ tiếp nhận những thắc mắc, vướng mắc của địa phương; trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ xử lý đối với những vấn đề có thể hỗ trợ xử lý, giải đáp ngay. Đồng thời hỗ trợ cung cấp câu trả lời cho những vấn đề địa phương đặt ra, bằng cách chuyển những câu hỏi đó đến địa chỉ phù hợp, hoặc đề xuất các giải pháp, biện pháp giải quyết vấn đề.
“Các cán bộ đi công tác tại địa phương sẽ là người phát hiện lỗ hổng trong các văn bản quy phạm pháp luật, liên quan tới lĩnh vực hoạt động của chính quyền địa phương 2 cấp và điểm yếu trong tổ chức bộ máy, bố trí nhân sự làm công tác quản lý nhà nước lĩnh vực Công Thương tại cơ sở. Qua đó, phản ánh, kiến nghị, đề xuất những sửa đổi phù hợp”, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên giao nhiệm vụ.
Cầu nối đưa tiếng nói từ địa phương đến Trung ương
Sau 2 tuần thực tế công tác tại 34 tỉnh, thành phố, 34 cán bộ Bộ Công Thương đã đều có báo cáo tình hình thực tiễn gửi về Vụ Tổ chức cán bộ tổng hợp, để báo cáo lãnh đạo Bộ Công Thương. Trên cơ sở đó, Bộ đã tổ chức các buổi tập huấn chuyên sâu cho địa phương về lĩnh vực quản lý thị trường trong nước, xuất nhập khẩu, thương mại điện tử và kinh tế số, lĩnh vực quản lý Chi nhánh của thương nhân nước ngoài tại Việt Nam, lĩnh vực xúc tiến thương mại, cạnh tranh, bảo vệ người tiêu dùng… Một đường dây nóng của Bộ đã được thiết lập để tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị.
Bộ Công Thương cũng đã phối hợp cùng một số Sở Công Thương tham gia trao đổi, giải đáp những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực thi nhiệm vụ lĩnh vực Công Thương khi theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Ngoài ra, các sổ tay, cẩm nang hướng dẫn đã và đang được biên tập, xuất bản đến các địa phương và phổ biến trên môi trường số, thuận lợi cho việc tiếp cận. Các cán bộ đi công tác tại địa phương trở thành cầu nối, đưa tiếng nói của địa phương đến Trung ương.
Lãnh đạo các Sở Công Thương đánh giá, việc Bộ Công Thương cử cán bộ đi công tác tại địa phương là một quyết định hết sức cấp thiết trong thời điểm này, là một chủ trương sáng tạo, sát với nhu cầu thực tiễn, giúp rút ngắn khoảng cách giữa cơ quan quản lý Trung ương và địa phương. Đồng thời, giúp thông tin từ cơ sở được phản ánh trung thực, kịp thời và đầy đủ lên cấp quản lý, tránh tình trạng “nút thắt” bị bỏ sót hoặc giải quyết chậm.
Ông Nguyễn Thanh Mân, Giám đốc Sở Công Thương Quảng Ngãi cho biết, với sự hỗ trợ của lãnh đạo Vụ Dầu khí và Than được phân công đến công tác tại tỉnh, Sở Công Thương đã tổ chức kết nối được 3 hội nghị trực tuyến đến các xã, phường để giải đáp các khó khăn, vướng mắc, đồng thời tập huấn; riêng những xã, phường có vướng mắc được mời đến tham dự hội nghị tập huấn trực tiếp để được “cầm tay chỉ việc”, hướng dẫn và tháo gỡ.
Đánh giá cao sự hỗ trợ, đồng hành kịp thời, sát sao của Bộ Công Thương khi cử cán bộ quản lý của Bộ trực tiếp về địa phương ngay thời điểm đầu vận hành bộ máy theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, ông Trần Phước Hiền, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi bày tỏ mong muốn tiếp tục được Bộ quan tâm hỗ trợ cho tỉnh, cho Sở Công Thương nhất là cho các địa phương xã, phường.
Có thể thấy, việc đưa cán bộ về trực tiếp hỗ trợ địa phương đang tạo ra tín hiệu tốt. Các địa phương nói chung, cán bộ thực hiện công tác quản lý các lĩnh vực Công Thương tại địa phương có sự hỗ trợ 100% từ Trung ương, từ Bộ Công Thương. Khi có vấn đề phát sinh, địa phương đã có “địa chỉ” để giải đáp, hướng dẫn kịp thời, giảm áp lực đáng kể khi tiếp cận vấn đề mới và đảm bảo phục vụ người dân, doanh nghiệp tốt hơn.
