Thấy nhiều người chia sẻ về công dụng thanh nhiệt, giải độc của cây me đất, người phụ nữ 68 tuổi, sống tại Hà Nội ra sau vườn nhổ một rổ đầy, gồm cả rễ và củ, sắc với 1,5 lít nước đến khi còn 600ml.
Bà uống hai cốc, còn lại cho mẹ 85 tuổi dùng. Nước vị chát, chua và mặn dù không cho thêm bất kỳ thứ gì. Sau khi uống, bà thấy khó chịu, buồn nôn và nôn ra dịch. Sáng hôm sau tiếp tục mệt, đau đầu, choáng váng và mất cảm giác ngon miệng nên đã đến Bệnh viện Bạch Mai kiểm tra.
Tại Trung tâm Chống độc, bệnh nhân tỉnh táo, không sốt, không đau bụng hay buồn nôn nhưng đau đầu âm ỉ. Kết quả xét nghiệm cho thấy chỉ số creatinine tăng cao gấp nhiều lần bình thường, dấu hiệu rõ rệt của tổn thương thận, chẩn đoán suy thận cấp.
Mẫu cây bệnh nhân mang tới được xác định là me đất hóa đỏ (Oxalis corymbosa DC.), chứa axit oxalic - chất được cho là nguyên nhân gây ra tình trạng ngộ độc. Kết quả xét nghiệm tại Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia cho thấy hàm lượng axit oxalic trong mẫu cây rất cao.
Theo TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, axit oxalic là axit hữu cơ mạnh, nếu dùng với liều cao có thể gây kích thích niêm mạc ruột, ngộ độc cấp tính và tử vong. Chất này kết hợp với canxi trong cơ thể tạo thành canxi oxalat – nguyên nhân gây sỏi tiết niệu, tổn thương gan, mật, tụy, thậm chí lắng đọng tại khớp.
"Đây là trường hợp đầu tiên chúng tôi ghi nhận người bệnh bị suy thận sau khi uống cây me đất. Trong y văn thế giới cũng chưa có ghi nhận tương tự", bác sĩ Nguyên nói.
Axit oxalic có trong nhiều thực phẩm như khế, chanh, nho, cải bó xôi, cần tây, lá chè... nhưng ở hàm lượng rất nhỏ, không gây ảnh hưởng sức khỏe nếu dùng ở mức thông thường. Riêng với cây me đất, loại cây có vị chua chát đặc trưng, hàm lượng axit oxalic có thể cao hơn và dễ gây ngộ độc nếu sử dụng quá nhiều.
Các bác sĩ cảnh báo người dân không nên tự ý dùng các loại cây cỏ làm thuốc theo hướng dẫn trên mạng hoặc truyền miệng. Dù là thảo dược, việc sử dụng cần được kiểm soát như thuốc, có chỉ định rõ ràng về liều lượng, thời gian, phù hợp với tình trạng sức khỏe từng người. Khi có dấu hiệu bất thường, người dân cần tới cơ sở y tế để khám và điều trị theo hướng dẫn chuyên môn, tránh những hậu quả đáng tiếc như trên.
