Tổng quan và thành phần hoá học của húng quế
Báo Sức khoẻ & Đời sống dẫn lời BSCK2. Trần Ngọc Quế, Phó Viện trưởng Viện Dược liệu Toàn cầu cho biết, húng quế còn có tên khác là húng giổi, rau é, é tía, é quế, hương thái, Tên khoa học của chúng là Ocimum basilicum L, thuộc họ Hoa môi (Labiatae).
Húng quế là cây thân thảo mọc quanh năm, mọc hoang dại hoặc được trồng, thân hình vuông, cao khoảng 40 - 60 cm, có khi cao hơn tùy chất đất và khoảng cách trồng. Lá hình xoan, mọc đối, các chồi thường hay đâm ra từ các nách lá nên cành húng quế thường xum xuê. Lá màu lục xanh có loại màu tím đen nhạt.
Hoa nhỏ màu trắng hay tía, mọc thành chùm đơn hay phân nhánh với những hoa mọc thành vòng có từ 5 đến 6 hoa.
Quả chứa hạt đen nhánh khi ngâm vào nước có chất nhầy màu trắng bao quanh. Rễ mọc nông, ăn lan trên mặt đất.
BSCK2. Trần Ngọc Quế cho biết, húng quế chứa nhiều đạm (khoảng 6% lượng protein), nhiều axit amin quan trọng như tryptophan, methionine, leucine. Trong húng quế có khoảng 0,4 - 0,8% tinh dầu màu vàng nhạt, thơm nhẹ, dễ chịu.
Ở nước ta hiện có nhiều vùng đã trồng húng quế trên quy mô lớn để cất tinh dầu dùng trong công nghiệp, chất thơm, mỹ phẩm, sử dụng ở trong nước và xuất khẩu ra ngoài nước.
Ăn rau húng quế thường xuyên có tác dụng gì?
Húng quế là nguồn cung cấp vitamin K dồi dào, đặc biệt là lá húng quế khô. Vitamin K giúp xương chắc khỏe, đóng một vai trò lớn trong khả năng đông máu của cơ thể. Húng quế còn có tác dụng kháng khuẩn và chống viêm, tăng cường sức khỏe tinh thần. Dưới đây là những tác dụng của việc thường xuyên ăn húng quế:
Tốt cho tiêu hoá
Rau húng quế chứa nhiều hợp chất chống viêm và chống oxy hóa như eugenol, linalool và citronellol. Báo Lao động dẫn nguồn trang Onlymyhealth cho biết, theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các nghiên cứu từ Trung tâm Quốc gia về y học bổ sung và thay thế của Hoa Kỳ (NCCIH), những hợp chất này có khả năng làm giảm viêm nhiễm trong dạ dày và ruột, giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh viêm loét dạ dày và các vấn đề về đường ruột.
Bên cạnh đó, chúng còn giúp cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột, tạo điều kiện thuận lợi cho tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng.
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Phytotherapy Research chỉ ra rằng, rau húng quế có thể giúp giảm triệu chứng đầy hơi và khó tiêu. Các hợp chất trong lá húng quế kích thích sự tiết enzym tiêu hóa, hỗ trợ quá trình phân giải thức ăn. Điều này giúp giảm triệu chứng khó chịu sau bữa ăn và tăng cường khả năng hấp thụ dưỡng chất.
Cùng với đó, các chất chống oxy hóa trong rau húng quế giúp bảo vệ lớp niêm mạc dạ dày khỏi tác động của các gốc tự do, góp phần giảm nguy cơ tổn thương và viêm loét.
Đáng chú ý, theo báo cáo của Hiệp hội Dinh dưỡng Hoa Kỳ (AND), rau húng quế có thể giúp giảm căng thẳng, một yếu tố quan trọng trong các vấn đề tiêu hóa. Căng thẳng có thể làm rối loạn hệ tiêu hóa và gây ra các triệu chứng như đau dạ dày, đầy hơi.
Eugenol, một thành phần chính trong húng quế, được cho là có tác dụng làm dịu hệ thần kinh và giảm căng thẳng, qua đó cải thiện sức khỏe tiêu hóa.
Bảo vệ khỏi tổn thương tế bào
Lá húng quế chứa nhiều chất chống oxy hóa, hợp chất tự nhiên bảo vệ tế bào của cơ thể. Các tế bào dễ bị tổn thương do stress oxy hóa khi chúng có quá nhiều gốc tự do. Cơ thể tạo ra các gốc tự do để phản ứng với căng thẳng và viêm nhiễm. Các gốc tự do cũng đến từ sự tiếp xúc với môi trường, như khói thuốc lá và bức xạ cực tím (UV). Chất chống oxy hóa hoạt động như một lá chắn chống lại các gốc tự do - và các vấn đề sức khỏe mà chúng gây ra.
Nếu không được kiểm soát, stress oxy hóa có thể dẫn đến các tình trạng sức khỏe bao gồm ung thư, tim mạch, đục thủy tinh thể, các bệnh viêm nhiễm như viêm khớp.
Hỗ trợ ngăn ngừa ung thư
Một số nghiên cứu đã chứng minh tiềm năng của tinh dầu húng quế ngọt trong việc ngăn ngừa một số bệnh ung thư. Trong các nghiên cứu cho thấy, húng quế ngọt đã ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư ruột kết ở người trong ống nghiệm. Húng quế cản trở khả năng phát triển và phân chia của tế bào ung thư, cuối cùng tiêu diệt chúng.
Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy húng quế có thể là công cụ phòng ngừa ung thư hiệu quả, nhưng cần thực hiện nhiều nghiên cứu hơn trên người để xác nhận những kết quả đầy hứa hẹn này và hiểu rõ mọi người nên tiêu thụ bao nhiêu húng quế.
Cải thiện lượng đường trong máu
Cả nghiên cứu trên người và trong phòng thí nghiệm đều cho thấy khả năng đặc biệt của húng quế trong việc quản lý lượng đường trong máu. Các nhà khoa học quan sát thấy rằng chiết xuất húng quế góp phần làm giảm đáng kể lượng đường trong máu ở các mô hình phòng thí nghiệm về bệnh tiểu đường.
Các nghiên cứu trên người đang ở giai đoạn đầu nhưng cũng cho thấy một số lợi ích tiềm năng trong việc kiểm soát lượng đường trong máu và bệnh tiểu đường type 2. Tuy nhiên vẫn cần nghiên cứu thêm để hiểu đầy đủ về tác động của các loại húng quế khác nhau đối với sức khỏe lượng đường trong máu.
Hỗ trợ kiểm soát huyết áp và cholesterol
Y học cổ truyền Trung Quốc dùng húng quế điều trị bệnh tim mạch trong nhiều thế kỷ. Các nghiên cứu cho thấy húng quế có thể hỗ trợ làm giảm huyết áp cao và cải thiện mức cholesterol.
Ngoài ra, húng quế chứa eugenol, một loại dầu có thể giúp hạ huyết áp bằng cách thư giãn mạch máu.
