Thông tin do bà Hoàng Thị Thơm, Phó Cục trưởng Cục Dân số, Bộ Y tế cho biết tại tập huấn cập nhật thông tin cho báo chí trong cách thức truyền thông về lựa chọn giới tính trên cơ sở định kiến giới, ngày 28/11.
Việt Nam xuất hiện tình trạng mất cân bằng giới bắt đầu từ năm 2006, với tỷ số giới tính khi sinh là 109,8 bé trai/100 bé gái. “Chúng ta đã khống chế được tốc độ gia tăng của tỷ số giới tính khi sinh, nhưng hiện vẫn ở mức cao, từ năm 2012 đến nay luôn duy trì ở mức trên 112 bé trai/100 bé gái (năm 2023 là 112)”, bà Thơm nói.
Nếu tình trạng mất công bằng giới tính khi sinh tại Việt Nam tiếp tục gia tăng và không được kiểm soát sẽ để lại những hệ lụy khó lường về xã hội, kinh tế, thậm chí cả an ninh chính trị, như ảnh hưởng đến cá nhân, gia đình và cộng đồng, xã hội và các chuẩn mực xã hội (vị thế và vai trò của người phụ nữ ngày càng bị hạ thấp, phụ nữ còn trở thành hàng hoá của nạn buôn bán người và mại dâm).
Tổng cục Thống kê cũng dự báo, nếu mức độ mất cân bằng giới tính khi sinh vẫn cao như hiện nay thì Việt Nam sẽ dư thừa 1,5 triệu nam giới vào năm 2034 và tăng lên 2,5 triệu vào năm 2059.
Để giải quyết tình trạng mất công bằng giới tính khi sinh, Việt Nam áp dụng các biện pháp can thiệp nguyên nhân gốc rễ, đó là: Hỗ trợ nâng cao vai trò, vị thế của phụ nữ và trẻ em gái, thực hiện chính sách về bình đẳng giới, không lựa chọn giới tính thai nhi dưới mọi hình thức.
Năm 2007, Việt Nam bước vào thời kỳ dân số vàng, tạo ra những lợi thế về số lượng lớn người trong độ tuổi lao động để phát triển kinh tế - xã hội. Đến năm 2011, nước ta là nước thu nhập trung bình và cũng bước vào giai đoạn già hóa dân số. Dự kiến đến năm 2038 sẽ bước vào giai đoạn dân số già.
Theo Cục dân số, già hóa dân số nhanh sẽ đặt ra những cơ hội và thách thức về kinh tế - xã hội. Thứ nhất, thách thức về cơ cấu lực lượng lao động và các biến đổi kinh tế - xã hội, nguồn cung lao động và sử dụng lao động người cao tuổi.
Thứ hai, thách thức xây dựng hệ thống an sinh xã hội, bởi hiện nay các chính sách an sinh xã hội mới chỉ hỗ trợ cho một bộ phận người cao tuổi quỹ bảo hiểm xã hội lớn.
Thứ ba, thách thức hệ thống chăm sóc sức khỏe và nguồn lực chi cho y tế lớn, do chưa đáp ứng những nhu cầu ngày càng tăng của người cao tuổi.
Hiện phần đông người cao tuổi ở nước ta còn gặp nhiều khó khăn về đời sống vật chất cũng như đời sống tinh thần, đặt ra yêu cầu phải có các giải pháp phù hợp về chăm sóc sức khỏe, thu nhập, mạng lưới an sinh xã hội và hỗ trợ pháp lý cho người cao tuổi.
