Sự kiện Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập tại Quảng trường Ba Đình ngày 2/9/1945 là một dấu mốc trọng đại, đã nhiều lần được tái hiện trong các dịp lễ lớn của dân tộc.
Thế nhưng, với trải nghiệm Trở về thời khắc thiêng liêng lần này của Đài Tiếng nói Việt Nam đã mang đến cho người xem một cách tiếp cận hoàn toàn mới: tái hiện sự kiện bằng công nghệ thực tế ảo (VR), đưa người xem trở về không gian lịch sử một cách sống động và chân thực chưa từng có.
Là thành viên Hội đồng Cố vấn chuyên môn của dự án, GS.TS Từ Thị Loan đã có cơ hội trải nghiệm sản phẩm nhiều hơn một lần. Bà chia sẻ: “Tôi đã được xem lần thứ hai sản phẩm ứng dụng thực tế ảo 3D trong chương trình nghiệm thu. Tôi thấy rất xúc động, rất tự hào, rất thiêng liêng”.
Đeo kính VR, bà như bước xuyên qua thời gian, hòa vào dòng người đang hướng về lễ đài tại Quảng trường Ba Đình năm 1945. “Tôi như được sống lại khoảnh khắc của 80 năm về trước, quay về thời khắc lịch sử khi Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn Độc lập… Xung quanh, nhìn sang bên phải, bên trái đều có những người giống như mình. Nét mặt rất rõ, rồi những lời thề, những cánh tay đấm vung lên, những tiếng vỗ tay… tất cả đều sống động. Rất chân thực”.
Công nghệ VR cho phép người trải nghiệm không chỉ “xem” mà còn “đứng trong” không gian lịch sử, cảm nhận từng biểu cảm, từng chuyển động của đám đông, từng âm thanh vang vọng. Với GS.TS Từ Thị Loan, đó là sự kết hợp tuyệt vời giữa công nghệ và cảm xúc, giữa dữ liệu lịch sử và sức mạnh truyền thông mới.
Theo bà, những hình thức tái hiện này không chỉ mang tính trình diễn, mà còn có giá trị giáo dục sâu sắc. Bà nói: "Điểm mạnh của truyền thông đa phương tiện và các phương tiện nghe nhìn hiện nay là vượt ra ngoài phạm vi bảo tàng với những bức ảnh hay thước phim tư liệu quen thuộc. Nhờ ứng dụng công nghệ thực tế ảo, lịch sử trở nên sinh động, tươi mới và hào hùng hơn bao giờ hết, mang đến cho người xem những trải nghiệm chân thực và giàu cảm xúc. Đây cũng chính là cách giáo dục hiệu quả, giúp thế hệ trẻ dễ dàng tiếp cận, thấu hiểu và tự hào hơn về lịch sử dân tộc”.
Bà lý giải rằng thế hệ trẻ hôm nay vốn quen với nhịp sống nhanh, tiếp cận công nghệ thông tin hàng ngày, nên những hình thức truyền tải dựa trên khoa học – công nghệ sẽ gần gũi, dễ tiếp nhận hơn, đồng thời giúp các em kết nối với lịch sử một cách tự nhiên.
Không chỉ dừng ở trải nghiệm cá nhân, GS.TS Từ Thị Loan nhìn nhận công nghệ VR còn mở ra một hướng đi mới trong việc bảo tồn và lan tỏa giá trị di sản. Bà cho rằng, trong thời đại “xã hội số, văn hóa số, đời sống số”, việc kết hợp thành tựu khoa học – công nghệ với kho tàng truyền thống sẽ tạo nên sức mạnh cộng hưởng.
“Dự án này hỗ trợ cho việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức, cũng như đưa lịch sử xích lại gần hơn với đời sống giới trẻ… thể hiện với những hình thức tươi mới, hấp dẫn và lôi cuốn hơn”.
Dự án Trở về thời khắc thiêng liêng được xây dựng từ hàng loạt tư liệu ảnh, phim, bản ghi âm và những lời được kể lại. Các chuyên gia lịch sử đã phối hợp cùng nhóm kỹ thuật để phục dựng từng chi tiết – từ màu sắc lá cờ, độ sáng của bầu trời, cho tới âm thanh tiếng hô vang, tiếng vỗ tay của quần chúng.
Công nghệ VR, 3D được sử dụng để tái tạo không gian 360 độ, cho phép người xem tự do quan sát từ nhiều góc nhìn, thậm chí cảm nhận độ gần xa của xe cộ di chuyển, âm thanh.
Với GS.TS Từ Thị Loan, đây không chỉ là một sản phẩm công nghệ, mà còn là cây cầu nối quá khứ với hiện tại. Bà tin rằng khi khoảnh khắc lịch sử được tái hiện sống động và đến gần công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ, tình yêu nước và niềm tự hào dân tộc sẽ được khơi dậy mạnh mẽ.
“Tôi nghĩ tất cả các bạn trẻ khi được đứng trong một không khí, quang cảnh như thế cũng sẽ rất tự hào và xúc động như vậy”.
Trải nghiệm "Trở về thời khắc thiêng liêng" mở cửa tự do từ 8h-21h ngày 19/8-21/8 tại Trung tâm Phát thanh Quốc gia 58 Quán Sứ và từ ngày 28/8-5/9 tại Trung tâm triển lãm Quốc gia Đông Hội – Đông Anh, Hà Nội.
