Ông Mike Waltz bị cách chức Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ sau khi mất uy tín trong chính quyền của Tổng thống Donald Trump. Ông Trump tuyên bố sẽ đề cử ông Waltz làm Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc, song không nêu rõ thời điểm cụ thể.
Việc thay thế ông Waltz đã được thảo luận trong nhiều tuần tại Nhà Trắng và trở nên cấp thiết những ngày gần đây. Ông Waltz là quan chức cấp cao đầu tiên rời chính quyền Trump nhiệm kỳ hai. Việc bị cách chức đánh dấu bước lùi đáng kể trong sự nghiệp của cựu nghị sĩ bang Florida, dù ông vẫn được đề cử vào một vị trí ngoại giao quan trọng.
Tạm thời, Ngoại trưởng Marco Rubio sẽ đảm nhiệm vai trò Cố vấn An ninh Quốc gia. Hiện chưa rõ ai sẽ chính thức lãnh đạo Hội đồng An ninh Quốc gia (NSC), nhưng các ứng viên tiềm năng bao gồm Đặc phái viên Steve Witkoff – người đang đàm phán với Nga, Iran và Hamas; Giám đốc chính sách Stephen Miller; Giám đốc chống khủng bố NSC Sebastian Gorka và Đặc phái viên Richard Grenell.
Sự ra đi của ông Waltz xảy ra trong bối cảnh nhóm an ninh quốc gia của ông Trump đang gặp nhiều rối ren khi phải xử lý các cuộc xung đột toàn cầu và cuộc chiến thương mại. Phó cố vấn an ninh Alex Wong cũng được cho là sẽ rời vị trí.
Vị thế của ông Waltz suy yếu nghiêm trọng sau khi ông tạo một nhóm chat trên ứng dụng Signal để thảo luận về các cuộc không kích vào lực lượng Houthi tại Yemen, nhưng vô tình thêm Tổng biên tập tờ The Atlantic, Jeffrey Goldberg, vào nhóm. Thông tin về thời gian và vũ khí sử dụng trong chiến dịch được cho là đã bị rò rỉ – một sơ suất lớn với hệ quả nghiêm trọng.
Ngoài ra, hoạt động của ông Waltz bị cản trở bởi chiến dịch vận động hành lang của nhà hoạt động cực hữu Laura Loomer – người đã thuyết phục ông Trump sa thải một loạt quan chức an ninh, trong đó có Phó cố vấn Wong và Giám đốc Cơ quan An ninh Quốc gia (NSA) Tướng Tim Haugh, với cáo buộc thiếu trung thành. Loomer còn cho rằng Wong, con trai của một người nhập cư Trung Quốc, là người thúc đẩy lợi ích của Bắc Kinh.
Ông Waltz cũng gặp khó trong việc bổ nhiệm nhân sự cấp cao tại NSC. Nhiều đề xuất của ông bị nhóm thân cận với ông Trump bác bỏ vì bị cho là “quá ôn hòa”. Một số vị trí then chốt, như phụ trách khu vực châu Phi, đến nay vẫn bị bỏ trống sau khi ba ứng viên liên tiếp của ông Waltz bị loại.
Chánh văn phòng Susie Wiles gần như cắt đứt liên lạc với ông Waltz, phản ánh sự mất tín nhiệm nghiêm trọng trong nội bộ.
Ông Trump từng có quan hệ căng thẳng với nhiều cố vấn an ninh quốc gia – trong nhiệm kỳ trước, ông đã thay bốn người trong vai trò này. Khác với các tổng thống trước trao quyền rộng rãi cho cố vấn an ninh, ông Trump xem họ là nhân viên phục vụ thay vì đối tác chiến lược.
