Theo tờ trình của UBND thành phố Hà Nội, trong năm 2024, HĐND thành phố đã thông qua danh mục 3.311 dự án thu hồi đất năm 2024 với tổng diện tích 14.442,37ha; 104 dự án chuyển mục đích đất trồng lúa với tổng diện tích 329,86883ha; 1 dự án chuyển mục đích đất rừng phòng hộ với diện tích 0,3687ha.
Kết quả thực hiện công tác thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất trên địa bàn Thành phố ước đến hết ngày 31/12/2024 là 1.920 công trình, dự án với tổng diện tích khoảng 8.125,98ha (đạt 58% kế hoạch), cụ thể: Số dự án giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất là 152 dự án; diện tích là 361,2ha; Số dự án Sở Tài nguyên và Môi trường triển khai các thủ tục cắm mốc giới phục vụ công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, đang thực hiện thu hồi đất là: 1.768 công trình, dự án, diện tích 7.764,78ha.
Đến nay vẫn còn một số dự án đã được HĐND thành phố thông qua năm 2024 chậm triển khai, chưa hoàn thành theo tiến độ.
UBND thành phố Hà Nội đánh giá nguyên nhân chủ quan việc lập, đề xuất danh mục các dự án thu hồi đất, danh mục dự án chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa còn thiếu tính thực tiễn. Nhiều địa phương chưa chuẩn bị tốt các điều kiện để triển khai thực hiện giải phóng mặt bằng (cơ sở pháp lý, vốn, quỹ tái định cư...), dẫn đến một số dự án còn chậm trễ, còn hạn chế.
Nguyên nhân khách quan, năm 2024 là thời điểm Luật Đất đai năm 2024 có hiệu lực thi hành với nhiều quy định mới trong công tác thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, xác định giá đất,... Dẫn đến các quy trình, thủ tục có sự thay đổi, UBND cấp huyện cần rà soát, điều chỉnh cho phù hợp quy định hiện hành nên mất nhiều thời gian hơn.
Một bộ phận người bị thu hồi đất có tâm lý chờ đợi Luật Đất đai có hiệu lực để hưởng thêm các chính sách nên không phối hợp hoặc chậm bàn giao mặt bằng. Việc xác định giá đất cụ thể để tính tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất còn gặp nhiều khó khăn: Nhiều đơn vị tư vấn xác định giá đất không nhiệt tình tham gia xác định giá đất; Thị trường chuyển nhượng quyền sử dụng đất còn hạn chế, giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất không phản ánh đúng giá giao dịch thực tế, thông tin đầu vào để áp dụng các phương pháp định giá đất thiếu chính xác, tin cậy; Nhiều loại đất, khu vực không có thông tin về giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất;...
Về danh mục các công trình, dự án thu hồi đất năm 2025 và các dự án chuyển mục đích đất trồng lúa trên địa bàn thành phố Hà Nội, HĐND Thành phố quyết nghị thông qua danh mục các công trình, dự án thu hồi đất năm 2025; danh mục các dự án chuyển mục đích đất trồng lúa trên địa bàn thành phố Hà Nội 2.527 dự án thu hồi đất năm 2025 với tổng diện tích 9.917,71ha. 430 dự án chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa với tổng diện tích 1.095,66ha
Kinh phí bố trí để bồi thường, giải phóng mặt bằng trên cơ sở danh mục dự án được HĐND Thành phố thông qua, đối với dự án sử dụng vốn ngân sách Thành phố đã có trong kế hoạch đầu tư công của Thành phố được cân đối trong Nghị quyết về phân bổ dự toán ngân sách Thành phố năm 2025 của HĐND Thành phố. Các dự án thuộc ngân sách cấp huyện để các quận, huyện, thị xã bố trí. Các dự án ngoài ngân sách do chủ đầu tư bố trí theo tiến độ đầu tư, đảm bảo bố trí đủ kinh phí phần giải phóng mặt bằng trong năm 2025.
Trong năm 2025, Sở Tài nguyên và Môi trường tiếp tục rà soát, đánh giá tiến độ triển khai và sắp xếp thứ tự ưu tiên thực hiện theo tính cấp thiết của từng dự án. Trường hợp phát sinh yêu cầu sử dụng đất để thực hiện các công trình, dự án quan trọng, cấp bách vì lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng mà chưa có trong danh mục được HĐND Thành phố thông qua, Sở Tài nguyên và Môi trường tổng hợp, báo cáo UBND Thành phố.
