Đây là chia sẻ của TS Khuất Thị Thanh Vân - Phó trưởng Khoa Chủ nghĩa xã hội khoa học, Học viện Báo chí và Tuyên truyền với phóng viên Báo Điện tử TNVN.
Bước trưởng thành về tư duy cầm quyền của Đảng ta trong thời kỳ mới
PV: Trong bài phát biểu tại Hội nghị lần thứ 12 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết, hội nghị diễn ra trong bối cảnh toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta chuyển trạng thái từ “vừa chạy vừa xếp hàng” sang “hàng thẳng, lối thông, đồng lòng cùng tiến” vươn tới tương lai”. Điều này thể hiện quyết tâm cao của Đảng trong việc thiết lập một thiết chế quản trị hiện đại, liêm chính, tinh gọn và hướng tới người dân, thưa tiến sĩ?
TS Khuất Thị Thanh Vân: Sự quyết liệt này thể hiện rất rõ qua hai trạng thái. Nếu trước đây là trạng thái “vừa chạy vừa xếp hàng” - hình ảnh ẩn dụ chỉ giai đoạn đất nước vừa triển khai các nhiệm vụ phát triển cấp bách, vừa tiếp tục hoàn thiện thể chế, sắp xếp bộ máy và kiện toàn tổ chức. Nay, bộ máy mới bước đầu vận hành ổn định, chúng ta chuyển sang trạng thái “hàng thẳng, lối thông, đồng lòng cùng tiến” vươn tới tương lai.
“Hàng thẳng” biểu thị cho bộ máy đã vận hành ổn định, “lối thông” nghĩa là hành lang pháp lý, cơ chế, chính sách đã tương đối đồng bộ, rõ ràng, “đồng lòng cùng tiến” thể hiện sự thống nhất cao từ Trung ương tới địa phương, từ toàn Đảng đến toàn quân và toàn dân.
Việc chuyển trạng thái từ “vừa chạy vừa xếp hàng” sang “hàng thẳng, lối thông, đồng lòng cùng tiến” vươn tới tương lai” mang ý nghĩa rất quan trọng, đặc biệt là trong bối cảnh chúng ta đang chuẩn bị cho Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Trạng thái này cho thấy, đất nước đã sẵn sàng về tổ chức, tư tưởng và hành động để bước vào giai đoạn phát triển mới một cách chủ động và vững chắc.
PV: Trung ương đã tích hợp 3 văn kiện, gồm Báo cáo chính trị, Báo cáo kinh tế - xã hội, Báo cáo tổng kết xây dựng Đảng thành một Báo cáo chính trị theo một trục xuyên suốt thống nhất, đồng bộ trình Đại hội XIV của Đảng. Đây có phải là bước đổi mới trong tư duy hoạch định chiến lược hay không? Việc tích hợp 3 văn kiện làm 1 có ý nghĩa như thế nào, thưa bà?
TS Khuất Thị Thanh Vân: Việc tích hợp này là một bước đổi mới rất có ý nghĩa trong tư duy hoạch định chiến lược của Đảng ta, không chỉ là sự tinh gọn về hình thức mà là sự chuyển hóa về chất trong tư duy lãnh đạo, chỉ đạo. Điều này thể hiện rõ ở 3 phương diện:
Thứ nhất, việc tích hợp 3 văn kiện phản ánh tư duy hệ thống, tầm nhìn dài hạn và năng lực tổng hợp của Đảng ta, thay vì tiếp cận các lĩnh vực một cách rời rạc, Đảng ta đang thể hiện rõ xu hướng nhất thể hóa tư duy chỉ đạo, từ chính trị đến kinh tế - xã hội và cả xây dựng tổ chức Đảng đều nằm trong một hệ thống nhất. Báo cáo chính trị không chỉ là văn kiện lý luận mà còn là bản thiết kế chiến lược điều hành tổng thể của Đảng, có tính liên kết cao giữa lý luận và thực tiễn.
Thứ hai, việc tích hợp đó thể hiện tư duy thống nhất giữa mục tiêu chiến lược và hành động thực tiễn - một định hướng xuyên suốt giúp các chủ trương lớn của Đảng được triển khai đồng bộ từ cấp Trung ương đến địa phương, từ tổ chức Đảng đến các cơ quan nhà nước và hệ thống chính trị. Tư duy một định hướng nhiều hành động linh hoạt được cụ thể hóa thông qua báo cáo tích hợp giúp tránh tình trạng chồng chéo, phân tán trong điều hành và thực thi chính sách. Điều đó đặc biệt quan trọng trong bối cảnh Việt Nam đang bước vào giai đoạn mới của sự phát triển, đòi hỏi phải phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội.
Thứ ba, việc tích hợp 3 văn kiện còn cho thấy sự trưởng thành trong năng lực cầm quyền của Đảng, khi có thể thiết kế một văn kiện duy nhất, nhưng vẫn đầy đủ, sâu sắc và bao quát được toàn diện các trụ cột phát triển. Đó là minh chứng cho tư duy đổi mới khoa học và hiện đại, hướng tới xây dựng một Đảng vững mạnh về tư tưởng, tổ chức, đạo đức và hành động, đủ sức lãnh đạo đất nước trong giai đoạn mới với nhiều cơ hội và thách thức đan xen.
Tóm lại, việc tích hợp 3 báo cáo thành một Báo cáo chính trị trình Đại hội không chỉ là đổi mới về kỹ thuật trình bày văn kiện, mà còn thể hiện bước trưởng thành về phương thức cầm quyền, tư duy chiến lược của Đảng ta trong thời kỳ mới.
Nhiệm kỳ mới với đội ngũ cán bộ thực sự vì nước, vì dân, có tâm, có tầm
PV: Những phát biểu và chỉ đạo của Tổng Bí thư tại Hội nghị lần thứ 12 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII cho thấy, người đứng đầu Đảng rất coi trọng công tác nhân sự ở nhiệm kỳ tới, thưa tiến sĩ?
TS Khuất Thị Thanh Vân: Đúng vậy, Tổng Bí thư đặc biệt coi trọng công tác chuẩn bị nhân sự cho Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, bởi đây là khâu then chốt của then chốt, quyết định thành công của cả nhiệm kỳ. Việc lựa chọn cán bộ không chỉ là sắp xếp tổ chức mà là quá trình xây dựng đội ngũ lãnh đạo đủ tâm, đủ tầm và có bản lĩnh chính trị vững vàng.
Tổng Bí thư yêu cầu, phải tuân thủ lời Bác dạy: "Cán bộ là cái gốc của mọi công việc. Muôn[L1] việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém". Công tác nhân sự phải bảo đảm tiêu chuẩn, điều kiện, cán bộ phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, có tư duy đổi mới, đạo đức trong sáng, hành động quyết liệt vì tập thể, vì nhân dân, đặt lợi ích quốc gia, dân tộc lên trên hết, trước hết. Chỉ đạo của Tổng Bí thư chính là kim chỉ nam quan trọng trong việc lựa chọn cán bộ nhiệm kỳ tới.
Việc nhấn mạnh tiêu chuẩn về bản lĩnh chính trị, tư duy đổi mới, đạo đức trong sáng và đặt lợi ích quốc gia lên trên hết thể hiện rõ quan điểm nhất quán của Đảng ta, cán bộ là cái gốc của mọi công việc. Đây là cơ sở then chốt để xây dựng một Ban Chấp hành Trung ương vững mạnh, đủ tâm, tầm, tài để đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước nhanh, bền vững trong giai đoạn mới.
Tổng Bí thư yêu cầu, công tác chuẩn bị nhân sự Đại hội cần phải tiến hành một cách đồng bộ, khoa học, bài bản, chặt chẽ, dân chủ, khách quan, minh bạch; bảo đảm thực hiện đúng các quy định của Đảng, nguyên tắc tập trung dân chủ và các quy định của pháp luật. Điều này thể hiện rõ quyết tâm của Đảng trong việc lựa chọn những người xứng đáng thực sự vì nước, vì dân, vì sự phát triển lâu dài và bền vững của đất nước.
PV: Về công tác cán bộ, Trung ương thống nhất cao yêu cầu: Kiên định nguyên tắc Đảng thống nhất lãnh đạo công tác cán bộ. Theo bà, điều này có ý nghĩa như thế nào khi đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới?
TS Khuất Thị Thanh Vân: Điều này thể hiện sự kiên định nguyên tắc Đảng lãnh đạo công tác cán bộ và giữ vững sự đoàn kết, thống nhất trong toàn Đảng có ý nghĩa sống còn khi đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới. Đây chính là nền tảng để Đảng giữ vững vai trò cầm quyền, bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện và hiệu quả trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, chuyển đổi nhanh chóng.
"Việc chuyển từ trạng thái “vừa chạy vừa xếp hàng” sang “hàng thẳng, lối thông, đồng lòng cùng tiến” cho thấy, đất nước đã sẵn sàng về tổ chức, tư tưởng và hành động để bước vào giai đoạn phát triển mới một cách chủ động và vững chắc".
Yêu cầu góp ý cho Dự thảo báo cáo Tổng kết công tác xây dựng và thi hành điều lệ Đảng, Tổng Bí thư nhấn mạnh, điều lệ không chỉ là khung pháp lý mà còn là "linh hồn" của kỷ luật Đảng, là nền tảng giữ gìn sự đoàn kết, thống nhất trong toàn Đảng.
Rõ ràng, Điều lệ Đảng với vai trò như vậy sẽ là sợi dây gắn kết ý chí, hành động và niềm tin trong toàn Đảng, giúp chúng ta vững vàng vượt qua thách thức, nắm bắt thời cơ, đưa đất nước phát triển.
Trong 2 bài phát biểu khai mạc và bế mạc Hội nghị Trung ương vừa rồi, Tổng Bí thư nhiều lần nhắc rằng, làm việc gì cũng phải đặt lợi ích quốc gia, dân tộc lên trên hết, trước hết. Kiên quyết không để "lọt" những người không bảo đảm tiêu chuẩn, điều kiện, không xứng đáng tham gia Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIV. Bà có bình luận gì về điều này?
Tổng Bí thư nhiều lần nhắc đến việc, làm việc gì cũng phải đặt lợi ích quốc gia, dân tộc lên trên hết, trước hết. Đó không chỉ là yêu cầu chính trị mà còn là cam kết mạnh mẽ trước Nhân dân. Vì vậy, người dân hoàn toàn có quyền hy vọng vào một nhiệm kỳ mới với đội ngũ cán bộ thực sự vì nước, vì dân, có tâm, có tầm, có đủ bản lĩnh và đạo đức để dẫn dắt đất nước phát triển bền vững, giữ vững độc lập, chủ quyền và nâng cao vị thế Việt Nam trên trường quốc tế.
