Chiều 8/5, tiếp tục kỳ họp 9, Quốc hội thảo luận tại tổ về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân; Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân và Dự án Luật Thanh tra (sửa đổi).
Phát biểu tại tổ TP.HCM, Chủ tịch nước Lương Cường bày tỏ đồng tình với tờ trình của Tòa án nhân dân tối cao và Viện kiểm sát nhân dân tối cao. Tuy nhiên, trong điều kiện mới, Chủ tịch nước đề nghị các đại biểu Quốc hội phân tích kỹ để đóng góp, hoàn thiện các dự án luật, đạt được mục đích đề ra, đồng thời phải đáp ứng yêu cầu hiện nay và sự phát triển sắp tới, còn "sửa xong lại sửa thì không ổn".
Chủ tịch nước nhấn mạnh mục tiêu xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN do dân, vì dân và của dân. Chính vì vậy, Luật Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân phải tuân thủ theo Hiến pháp và bảo vệ quyền con người, quyền công dân. Đồng thời, phải bảo đảm thống nhất đồng bộ trong hệ thống pháp luật và các cơ quan tư pháp.
"Số lượng, chất lượng, thẩm quyền, nhiệm vụ, quyền hạn… của cán bộ công chức những cơ quan này phải đảm bảo. Đặc biệt, mối quan hệ giữa cơ quan điều tra, Viện kiểm sát và Tòa án khi bỏ cấp huyện, chỉ còn cấp xã, theo Chủ tịch nước, cần nghiên cứu kỹ", Chủ tịch nước nêu rõ.
Nhắc lại mục tiêu sửa luật phải đáp ứng thể chế hóa chủ trương của Đảng về tổ chức bộ máy tinh gọn hoạt động hiệu lực, hiệu quả: hướng tới tổ chức bộ máy địa phương 2 cấp; sáp nhập còn tỉnh 34 tỉnh thành, còn lại là cấp xã, phường... Chủ tịch nước nhấn mạnh, mục tiêu của việc cải cách tư pháp là gần dân, sát dân, bảo vệ dân, khắc phục những vướng mắc, tồn tại trong thực tiễn, sẵn sàng đáp ứng cho sự phát triển.
Theo Chủ tịch nước, hiện nay trong hệ thống cơ quan tư pháp, Điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án là tam quyền, có sự thống nhất dưới sự lãnh đạo của Đảng nhưng vẫn có những chỗ vướng. Cùng một vụ việc nhưng quan điểm của các cơ quan tư pháp có điểm vẫn khác nhau. Trong thực hiện, luật thì như vậy, nhưng tại các cơ quan lại thực hiện khác nhau. Do vậy, thông tin đưa ra sẽ rất phức tạp.
"Trung ương đã thống nhất chủ trương, nhân dân cũng rất háo hức, ủng hộ, thì cơ quan Toà án, Viện kiểm sát, tư pháp phải làm sao để đáp ứng mục tiêu này. Không để hiểu pháp luật thì “lách luật” còn không hiểu thì làm sai luật. Cùng với đó, luật khi đưa vào cuộc sống phải có “tuổi thọ” thực hiện lâu dài", Chủ tịch nước nói.
Dẫn lời cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng "luật của mình, quy định của mình, chỗ nào chưa đúng thì mình sửa", Chủ tịch nước Lương Cường cho rằng, mục đích cao nhất là làm sao để Đảng được người dân đồng thuận; tinh gọn nhưng phải hiệu lực, hiệu quả. Chủ tịch nước quán triệt, đây là việc khó nhưng phải làm.
"Luật không chỉ xử những người vi phạm mà cái chính là để giáo dục cán bộ, công chức, đảng viên trong hệ thống chính trị và mọi người dân hiểu được, tự giác tuân thủ pháp luật, đấy mới là quan trọng", Chủ tịch nước nói.
Chủ tịch nước cũng nhấn mạnh, sửa Hiến pháp cùng các nội dung của Kỳ họp thứ 9 thảo luận, xem xét hơn 60 luật và nghị quyết là một khối lượng công việc rất đồ sộ, nhưng đã làm là phải chắc chắn. Theo đó, đề nghị các ĐBQH nghiên cứu thấu đáo, việc trao đổi là cơ hội để thống nhất, đưa ra ý kiến đồng thuận.
"Thực tế, sẽ có những ý kiến phát sinh, theo đó, đòi hỏi các đại biểu cùng thảo luận tìm nút gỡ", Chủ tịch nước đề nghị.
