Liên quan đến công tác khắc phục hậu quả của hoàn lưu bão số 10 và sớm triển khai ứng phó với bão số 11 đang tiến vào, trao đổi với phóng viên VOV.VN, ông Nguyễn Văn Hải – Trưởng phòng Ứng phó và Khắc phục sự cố thiên tai (Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường).
Phóng viên: Thưa ông, công tác khắc phục hậu quả của hoàn lưu bão số 10 được triển khai đến nay như thế nào?
Ông Nguyễn Văn Hải: Bão số 10 và mưa lũ sau bão đã gây thiệt hại rất nặng nề về người, tài sản, cơ sở hạ tầng tại các địa phương khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ. Theo tổng hợp bước đầu (từ báo cáo sơ bộ của các địa phương tính đến ngày 1/10), đợt bão, mưa lũ vừa qua đã làm 54 người chết và mất tích, 140 người bị thương; ít nhất 154 nhà sập đổ, trôi; trên 154.000 nhà bị tốc mái, hư hỏng; hàng chục nghìn ha lúa và hoa màu, thủy sản bị ngập, thiệt hại; 1.392 điểm trường bị tốc mái, hư hại; nhiều công trình đê điều, giao thông, thủy lợi, điện lực, viễn thông bị sự cố, chia cắt, mất điện, mất nước, mất sóng viễn thông,….; trên 60.000 cây xanh bị gãy đổ; hàng vạn gia súc, gia cầm bị chết, hàng ngàn lồng bè nuôi trồng thủy sản bị tan vỡ; tổng thiệt hại về kinh tế sơ bộ ước tính hàng chục nghìn tỷ đồng.
Việc khắc phục hậu quả thiên tai do bão số 10 gây ra đã được lãnh đạo Đảng, Nhà nước tập trung quán triệt chỉ đạo xuyên suốt bằng rất nhiều văn bản điều hành. Đến thời điểm hiện tại, công tác này được ưu tiên tập trung vào tìm kiếm cứu nạn cứu hộ những trường hợp mất tích; khôi phục nhanh nhất cơ sở hạ tầng thiết yếu như điện, nước sạch, trường học, viễn thông. Đảm bảo sớm khôi phục sớm nhất cuộc sống bình thường trở lại cho người dân.
Đặc biệt, đảm bảo an toàn hệ thống đê điều, khắc phục triệt để ách tắc giao thông, tránh gián đoạn công tác ứng phó lụt bão khác. Bên cạnh đó triển khai các hoạt động khôi phục sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi cũng như các hoạt động khác để tiếp tục triển khai ứng phó với bão số 11 sắp tới.
Để hỗ trợ, khắc phục hậu quả cơn bão số 10 và mưa lũ sau bão, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Quyết định số 2171 hỗ trợ từ nguồn dự phòng ngân sách trung ương năm 2025 cho một số địa phương chịu ảnh hưởng.
Cụ thể, hỗ trợ 2.524 tỷ đồng từ nguồn dự phòng ngân sách trung ương năm 2025 cho 15 địa phương để hỗ trợ dân sinh, khắc phục công trình đê điều, hồ chứa thủy lợi, công trình phòng chống thiên tai, cơ sở hạ tầng thiết yếu, bố trí ổn định dân cư vùng thiên tai cấp bách do ảnh hưởng của cơn bão số 10 và các đợt thiên tai khác từ đầu năm 2025.
Tỉnh Tuyên Quang 200 tỷ đồng, Cao Bằng 195 tỷ đồng, Lạng Sơn 20 tỷ đồng, Lào Cai 200 tỷ đồng, Thái Nguyên 20 tỷ đồng, Phú Thọ 20 tỷ đồng, Sơn La 200 tỷ đồng, Lai Châu 24 tỷ đồng, Điện Biên 90 tỷ đồng, Ninh Bình 20 tỷ đồng, Thanh Hóa 200 tỷ đồng, Nghệ An 500 tỷ đồng, Hà Tĩnh 500 tỷ đồng, Quảng Trị 200 tỷ đồng, Huế 135 tỷ đồng).
Phóng viên: Theo ông, đâu là giải pháp mấu chốt để ứng phó, giảm thiểu tối đa thiệt hại do bão gây ra?
Ông Nguyễn Văn Hải: Năm 2025 có nhiều hình thái thời tiết bất thường, bão lũ dồn dập ở miền Bắc và miền Trung, kèm theo đó là mưa lớn diện rộng. Bão số 10 ảnh hưởng tới 18 tỉnh thành phố và gây hậu quả hết sức nặng nề về người, tài sản và phá hủy nhiều cơ sở hạ tầng...
Hiện tại ngoài khơi Philippines đang xuất hiện cơn bão lớn mang tên Matmo và đang tiến vào Biển Đông trong những giờ tới. Đây là cơn bão mạnh và được đánh giá có khả năng rất lớn đi vào đất liền nước ta. Ngay từ khi cơn bão Matmo này, cách Biển Đông 1.200km, Cục Quản lý Đê điều và Phòng chống thiên tai đã tham mưu cho Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành văn bản chỉ đạo hướng dẫn các địa phương chủ động hướng dẫn từ sớm từ xa.
Với những dự báo hiện nay, rút kinh nghiệm từ những cơn bão trước đây, việc chỉ đạo phòng ngừa từ sớm từ xa và việc thông tin truyền thông đến cộng đồng càng sớm để mọi người chủ động ứng phó là một cách ứng phó hiệu quả, giảm thiểu tối đa thiệt hại.
Một trong những yếu tố ứng phó với thiên tai quan trọng nhất là nâng cao nhận thức của cộng đồng. Bên cạnh đó là công tác dự báo, truyền thông để cho cả hệ thống chính trị vào cuộc và người dân tham gia ứng phó từ sớm từ xa với tinh thần quyết liệt nhất sẽ giảm thiểu tối đa thiệt hại.
Phóng viên: Thưa ông, tình hình hồ chứa hiện nay như thế nào khi mưa lũ dồn dập đổ về? Công tác vận hành, cắt lũ, đảm bảo nước cho các mùa tiếp theo có gặp những khó khăn gì không?
Ông Nguyễn Văn Hải: Hiện nay, các hồ chứa đang tích nước cuối mùa, đây là bài toán rất cân não trong chỉ đạo điều hành, vận hành hồ chứa. Nếu chúng ta vận hành xả nước quá sớm, quá sâu trong khi mưa ít thì sẽ bị ảnh hưởng khi đến mùa khô.
Tuy nhiên, tình hình mưa lũ sau bão số 10 và diễn biến như dự báo hiện nay, khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ tiếp tục còn xảy ra những trận bão lớn ví dụ như cơn bão Matmo (có thể là số 11) đang vào. Do vậy, nhiệm vụ trọng tâm là công tác vận hành liên hồ chứa, quan tâm đến xả nước sớm, tính toán khoa học, chính xác để đảm bảo vừa cắt lũ cho hạ du, đủ dung tích đón lũ, giảm thiểu thiệt hại cho hạ du. Đồng thời, dành dung tích đủ lớn để phát điện, sinh hoạt đa mục tiêu và tưới tiêu cho các mùa tiếp theo. Đây cũng là một nhiệm vụ đặc biệt quan trọng để ứng phó với cơn bão số 11.
Phóng viên: Thưa ông, có thể nói hiện nay miền Bắc và miền Trung đang trải qua giai đoạn vô cùng khó khăn khi bão chồng bão, lũ chồng lũ. Mưa lũ của bão số 10 vẫn đang hoành hành mà bão mới lại đang tiến vào. Vậy, công tác khắc phục thiên tai cũ và ứng phó với đợt thiên tai mới có khó khăn gì không?
Ông Nguyễn Văn Hải: Hiện nay mưa, bão, lũ dồn dập, chồng lên nhau nên đặt ra bài toán khó khăn cho cả hệ thống phía trên là hồ chứa, phía dưới là ngập lụt, an toàn hệ thống đê điều,… Đặt ra những kịch bản rất bất lợi, trong hoàn cảnh huy động tất cả các lực lượng vào cuộc để rà soát, đặc biệt là hệ thống đê điều, hồ chứa. Giảm thiểu ngay thiệt hại do sạt lở, cũng như điều tiết mực nước đảm bảo an toàn.
Công việc cần tập trung hiện nay là khẩn trương khắc phục nhanh đối với khu vực dân cư chịu cảnh ngập lụt ở ven sông, sẵn sàng ứng phó đối với cơn bão sắp tới tiến vào. Để ứng phó với bão sắp tới đang tiến vào, ưu tiên ngay lúc này là cần đảm bảo an toàn về người, chuẩn bị lương thực, nước sạch,…
