Ung thư mũi xoang được phát hiện nhờ biểu hiện đau vùng má, đó là trường hợp của anh Nguyễn Xuân T., 51 tuổi. Anh T. mỗi ngày hút hết 1 bao thuốc lá, đến bác sĩ để khám sau khi thấy biểu hiện đau vùng má khoảng 3 tháng.
Lúc đầu, sau khi đi khuya về, anh T. thấy xuất hiện triệu chứng đau vùng má trái, đau tăng khi ăn nhai. Anh nghĩ rằng mình bị cảm lạnh và uống mấy viên cảm cúm, nhưng sau 2 ngày không đỡ lại xuất hiện thêm biểu hiện ngạt mũi trái kèm theo xì mũi lẫn máu.
Anh T. cho rằng rằng mình bị viêm mũi xoang nên ra ngay hiệu thuốc gần nhà mua thuốc. Anh cũng được tư vấn về uống thuốc chữa viêm mũi xoang cấp bằng kháng sinh, kháng viêm, xịt mũi chống ngạt. Sau khi dùng thuốc anh thấy các biểu hiện có xu hướng giảm nên yên tâm uống thuốc 1 tuần.
Sau khi dừng thuốc được 2-3 ngày các biểu hiện đau má trái, chảy mũi ngạt tắc mũi và xì mũi lẫn máu xuất hiện trở lại, thậm chí nặng hơn kèm theo tê bì vùng má trái. Anh lại quay lại hiệu thuốc, mua thuốc, sử dụng lại đơn cũ kết hợp thêm một thuốc kháng sinh. Tuy nhiên lần này các biểu hiện không thấy giảm mặc dù đã điều trị kéo dài sang tuần thứ 3. Vì quá bận công việc hơn nữa lại vẫn nghĩ có thể viêm mũi xoang đợt này nặng hơn, cho đến khi mức độ đau tăng dần đồng thời má bên trái sưng dần và tạo thành một khối cứng chắc, anh mới nghỉ việc để đi khám bệnh.
Sau khi bác sĩ hỏi chi tiết về các biểu hiện, diễn biến của bệnh, anh T. được nội soi Tai Mũi Họng và phát hiện có khối sùi xuất phát từ khe giữa, có giả mạc, hoại tử chảy máu từ khối. Anh T. được bác sĩ tư vấn siêu âm vùng cổ đánh giá hạch cổ, chụp cắt lớp vi tính mũi xoang, bấm sinh thiết khối sùi làm giải phẫu bệnh. Kết quả cuối cùng anh T. được chẩn đoán ung thư biểu mô tế bào vảy, sừng hóa xoang sàng hàm giai đoạn 2.
Anh đã được phẫu thuật lấy bỏ khối u và hóa xạ trị sau phẫu thuật. Sau 6 tháng điều trị, tình trạng của anh T. đã ổn định. Anh được hẹn khám và theo dõi định kỳ theo hẹn.
Vậy ung thư sàng hàm có biểu hiện gì để phát hiện sớm và phân biệt với các bệnh lý lành tính như viêm mũi xoang?
Theo nghiên cứu, người bệnh thường trên 50 tuổi, có tiền sử hút thuốc hoặc làm việc trong môi tường bụi gỗ, da dộng vật…
Bệnh biểu hiện 1 bên bao gồm: đau nhức mũi má 1 bên, tê bì mặt 1 bên, ngạt tắc mũi và chảy mũi lẫn máu lờ lờ máu cá 1 bên, có thể kèm theo đau tai, chảy nước mát, đau nhức ổ mắt và đau răng cùng bên.
Về thị lực, có thể nhìn đôi, nhìn mờ.
Hạch cổ có thể xuất hiện cùng bên đau má, đau đầu hoặc cả hai bên.
Khi phát hiện những biểu hiện này, người bệnh cần đi khám ngay tại các cơ sở khám chữa bệnh Tai Mũi Họng.
Bác sĩ thăm khám sẽ thấy:
Má sưng, nề chắc, thâm nhiễm da mặt trước xoang hàm. Sờ vùng má đau cảm giác tê bì hơn má bên đối diện.
Răng hàm dưới lung lay, có ổ hoại tử xương.
Soi mũi xoang thấy có thể có dịch bẩn lẫn máu lờ lờ máu cá, khối vùng vách mũi xoang: sùi, loét, hoại tử, có thể bị polip mũi che lấp.
Siêu âm hạch cổ thấy có hạch mất cấu trúc xoang hạch.
Chụp cắt lớp mũi xoang có cản quang: hình ảnh khối u đè đẩy, giãn rộng, phá hủy các cấu trúc xương, xâm lần xương hàm dưới, các vách mũi xoang, xâm lấn ổ mắt thậm chí xâm lấn nội sọ.
Bác sĩ chỉ định làm sinh thiết xác định chẩn đoán: Ung thư biểu mô tế bào vảy, không sừng hóa, ung thư biểu mô tuyến vảy, ung thư biểu mô tế bào vảy dạng đáy…
Lúc này, bác sĩ sẽ tùy thuộc vào giai đoạn và bản chất khối ung thư mà tiến hành phẫu thuật kết hợp hóa xạ trị. Tùy vào phương pháp cũng như tình trạng cơ thể mà việc điều trị có thể dẫn đến một vài tác dụng phụ như suy giảm hệ miễn dịch, mệt mỏi, rụng tóc hay buồn nôn. Thời gian điều trị ung thư xương thường kéo dài từ vài tháng đến một năm, phụ thuộc vào giai đoạn và loại khối u.
Yếu tố thuận lợi gây ung thư: được cho là do đột biến gen liên quan tới thói quen sinh hoạt và môi trường sống như: hút thuốc, sống nơi nhiều khói bụi ô nhiễm, tiếp xúc với tia xạ…
Tiên lượng sống của bệnh nhân ung thư xương hàm phụ thuộc vào giai đoạn và mức độ bệnh, tuy nhiên so với khối u ác tính ở các vùng khác của cơ thể thì ung thư xương hàm có tiên lượng tốt hơn đặc biệt là ở giai đoạn chưa bị lan rộng.
Người bệnh vẫn phải tiếp tục theo dõi và kiểm tra sau khi được chữa trị để sớm phát hiện khi có các dấu hiệu tái phát xảy ra.
