Trong một bước tiến y học tiên phong trên thế giới, các bác sĩ Trung Quốc cho biết họ đã ghép gan của một con lợn được chỉnh sửa gen vào một bệnh nhân sống, đây là cột mốc mới nhất trong năm nghiên cứu thành công về lĩnh vực ghép nội tạng từ động vật sang người, được gọi là cấy ghép dị chủng.
Bệnh viện số 1 của Đại học Y An Huy cho biết, người đàn ông 71 tuổi bị ung thư gan nặng đã được nhận nội tạng vào ngày 17/5. Say 7 ngày, “bệnh nhân đã có thể đi lại tự do, không phát hiện phản ứng đào thải cấp tính hoặc quá cấp tính, hệ thống đông máu không bị suy giảm và chức năng gan đã trở lại bình thường”.
Thành tựu này tiếp nối bước đột phá khác vào tháng 3, bởi một nhóm nghiên cứu Trung Quốc từ Đại học Y - Dược Không quân đã thực hiện ca ghép gan lợn được chỉnh sửa gen đầu tiên cho một bệnh nhân bị chết não.
Cũng trong tháng 3, một bệnh nhân ở Mỹ đã trở thành người đầu tiên trên thế giới được ghép thận lợn biến đổi gen, một thủ thuật trước đây chỉ được thực hiện trên những bệnh nhân chết lâm sàng.
Bệnh nhân bị suy thận giai đoạn cuối đột ngột qua đời vào đầu tháng này. Bệnh viện Đa khoa Massachusetts ở Boston, nơi ca phẫu thuật được thực hiện, cho biết “không có dấu hiệu nào” cho thấy cái chết của ông là do cấy ghép.
Đại học Y An Huy cho biết, bệnh nhân thứ hai ở Mỹ, người đã nhận được thận lợn chỉnh sửa gen vào tháng 4, vẫn còn sống và “mang lại hy vọng cho sự phát triển của phương pháp cấy ghép dị chủng từ lợn sang người”.
Tuy nhiên, theo Đại học Y An Huy, sự phức tạp của gan - cơ quan đóng vai trò trong các chức năng chính của cơ thể như trao đổi chất và miễn dịch - đặt ra thách thức lớn hơn so với thận và tim, khiến các nhà nghiên cứu Mỹ cho rằng chức năng của gan "quá mạnh" đối với cấy ghép dị chủng.
"Thành tích mới nhất này cho thấy các nhà khoa học Trung Quốc đang tiên phong trong lĩnh vực cấy ghép dị chủng trên thế giới và sẽ trở thành một trong những đột phá quan trọng nhất trong lĩnh vực y tế", trường đại học cho biết.
Ủy ban đạo đức ghép tạng của Trung Quốc đã phê duyệt nghiên cứu vì bệnh nhân có một khối u lớn ở thùy phải của gan không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác và có nguy cơ vỡ.
Sau khi các bác sĩ xác nhận thùy trái của gan bệnh nhân không thể hoạt động đủ chức năng, lá gan lợn nặng 514 gram đã được ghép vào bệnh nhân. Lá gan này được chỉnh sửa 10 gen để ngăn ngừa đào thải và rối loạn chức năng cơ quan.
Theo Nhân dân nhật báo, Giám đốc bệnh viện Sun Beicheng cho biết: "Hiện tại, gan lợn được ghép tạng tiết ra khoảng 200ml mật vàng mỗi ngày".
Ông Sun cho biết thêm, một tuần sau phẫu thuật, các xét nghiệm đã xác nhận "lưu lượng máu trong động mạch gan, tĩnh mạch cửa và tĩnh mạch chủ của gan lợn được ghép hoàn toàn bình thường".
Những thành công gần đây của các nhà nghiên cứu Trung Quốc và Mỹ đã thắp lên hy vọng cho việc ghép các cơ quan được chỉnh sửa gen từ lợn có thể cung cấp giải pháp cho tình trạng thiếu hụt nguồn tạng toàn cầu, khi nhu cầu vượt xa nguồn cung cấp tạng người.
Tuy nhiên, bất chấp những tiến bộ trong lĩnh vực cấy ghép dị chủng những năm gần đây, vẫn còn những lo ngại về đạo đức xung quanh thực tiễn này, cũng như khả năng đào thải tạng và nguy cơ lây truyền bệnh.
