Thiết bị cảnh báo an toàn trong xây dựng đóng vai trò cảnh báo và bảo vệ cả công nhân và người dân xung quanh công trình khỏi những nguy cơ tiềm ẩn. Các thiết bị này không chỉ giúp giảm thiểu tối đa nguy cơ tai nạn lao động mà còn góp phần nâng cao hiệu suất làm việc và bảo vệ danh tiếng của doanh nghiệp.
Thông thường, thiết bị cảnh báo bao gồm: biển báo khu vực nguy hiểm, đèn chớp, rào chắn bảo vệ, và các hệ thống âm thanh hoặc tín hiệu. Chúng giúp nhận diện và ngăn chặn các rủi ro, từ việc rơi vật liệu, sập giàn giáo, đến các tình huống nguy cấp khác như hỏa hoạn.
Khi không được trang bị đầy đủ các thiết bị cảnh báo, tính mạng của cả công nhân và người dân đều bị đe dọa. Những tai nạn này không chỉ gây tổn thất về người và của mà còn kéo theo những hậu quả pháp lý nghiêm trọng cho chủ đầu tư và các bên liên quan.
Chẳng hạn, một vụ tai nạn trên công trường do thiếu rào chắn bảo vệ có thể dẫn đến việc công nhân rơi từ độ cao, gây thương tật vĩnh viễn hoặc thiệt mạng. Đối với những trường hợp nghiêm trọng như vậy, không chỉ chủ đầu tư mà cả những bên liên quan đều phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Điều 13 Nghị định 100/2019/NĐ-CP đối với tổ chức thi công trên đường bộ đang khai thác không thực hiện đầy đủ các biện pháp bảo đảm an toàn giao thông theo quy định, để xảy ra tai nạn thì sẽ bị phạt tiền từ 20 - 30 triệu đồng; đối với cá nhân bị phạt từ 10 - 15 triệu đồng. Ngoài ra, người thực hiện hành vi này buộc phải thực hiện ngay các biện pháp bảo đảm an toàn giao thông theo quy định tại điểm b khoản 7 điều 13 Nghị định này.
Trường hợp tai nạn giao thông dẫn đến tử vong, cá nhân được giao nhiệm vụ quản lý thi công trực tiếp có thể sẽ bị khởi tố về tội cản trở giao thông đường bộ (điều 261 bộ luật Hình sự), với khung hình phạt cao nhất 10 năm tù. Thực tế thời gian qua đã có nhiều bản án về tội cản trở giao thông đường bộ.
Điều 591 bộ luật Dân sự, về thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm gồm: thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm, chi phí hợp lý cho việc mai táng, tiền cấp dưỡng cho những người mà người bị thiệt hại có nghĩa vụ cấp dưỡng, thiệt hại khác do luật quy định…
Trong trường hợp tính mạng của người tham gia giao thông bị xâm phạm, thì cá nhân, tổ chức vi phạm phải bồi thường một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần cho những người thân thích thuộc hàng thừa kế thứ nhất (cha mẹ đẻ, cha mẹ nuôi, vợ, chồng, con đẻ, con nuôi) của người bị thiệt hại.
Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận. Nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có tính mạng bị xâm phạm không quá 100 lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.
Ngoài ra, trong trường hợp xe ô tô của người tham gia giao thông bị hủy hoại, hoặc bị hư hỏng do lỗi của đơn vị thi công thì đơn vị này phải bồi thường. Nếu hai bên không thương lượng được mức bồi thường, chủ sở hữu chiếc xe có thể khởi kiện ra tòa yêu cầu bồi thường thiệt hại theo điều 589 bộ luật Dân sự.
Trong trường hợp vi phạm nghiêm trọng hoặc tái diễn, công trình có thể bị đình chỉ hoạt động cho đến khi các điều kiện an toàn được đảm bảo.
An toàn lao động là trách nhiệm của tất cả các bên tham gia vào hoạt động xây dựng. Việc trang bị đầy đủ thiết bị cảnh báo không chỉ góp phần đảm bảo an toàn cho công nhân và cộng đồng mà còn giúp các doanh nghiệp tránh được những rủi ro pháp lý nghiêm trọng. Để xây dựng một môi trường làm việc an toàn và hiệu quả, các chủ đầu tư cần nghiêm túc tuân thủ các quy định về an toàn lao động, đồng thời đầu tư hợp lý vào trang thiết bị cảnh báo.
