Triệu Trường Quân, Lý Liên Kiệt là 2 ngôi sao cùng thời. Giới võ thuật Trung Quốc gọi thập niên 70 là của Lý Liên Kiệt, còn những năm 80 là thời của Triệu Trường Quân. Lý Liên Kiệt và Triệu Trường Quân có xuất phát điểm như nhau và là kình địch ở các giải đấu lớn trong nước cho tới khi một trong 2 người chọn hướng đi riêng.
Video: Màn biểu diễn bất phân thắng bại giữa Lý Liên Kiệt và Triệu Trường Quân
Thua Lý Liên Kiệt vì 'một đầu ngón tay'
Năm 1972, Lý Liên Kiệt 9 tuổi và Triệu Trường Quân 12 tuổi lần đầu so tài với nhau ở giải vô địch quốc gia. Tuy nhiên, không giống như nhiều người hiểu nhầm rằng có những cuộc tỉ thí để phân cao thấp, sự thật là 2 võ sĩ này chưa từng đấu tay đôi mà chỉ thi đấu biểu diễn.
Giải đấu này cũng không tính điểm xếp hạng mà chỉ chọn ra những bài biểu diễn hay nhất để trao giải. Triệu Trường Quân múa tra quyền và chủy thủ, còn Lý Liên Kiệt chọn trường quyền và đao thuật. Cả 2 đều đoạt giải nhất.
Kể từ lúc đó, 2 người coi nhau như kình địch. Trong giai đoạn 1975-1979, Triệu Trường Quân khi đó đã nổi tiếng trong giới wushu Trung Quốc, được chọn sang Nhật Bản giao lưu. Tuy nhiên, ở giải vô địch quốc gia, ông lúc nào cũng thua Lý Liên Kiệt 0,01-0,02 điểm và phải chấp nhận đứng sau.
Triệu Trường Quân là huyền thoại môn wushu.
Có một lần sư phụ của Triệu Trường Quân là Mã Chấn Bang không phục và khiếu nại ban giám khảo vì cho rằng học trò của mình không thua Lý Liên Kiệt. Hóa ra, Triệu Trường Quân bị trừ 0,01 điểm chỉ vì... đầu ngón tay. Giám khảo giải thích rằng ngón tay út của Triệu Trường Quân hơi lệch ra ngoài một chút trong lúc đi đường quyền.
Trong một cuộc phỏng vấn, Triệu Trường Quân thừa nhận ông là người hiếu thắng và không chấp nhận đứng thứ hai. Do đó, việc đứng sau Lý Liên Kiệt suốt nhiều năm liền chỉ với một khoảng cách rất nhỏ là nỗi ám ảnh đối với ông và cả sư phụ Mã Chấn Bang. Thầy trò Triệu Trường Quân hạ quyết tâm bằng mọi giá phải vượt qua Lý Liên Kiệt.
"Thầy Mã lấy dây chun buộc ngón tay của tôi lại và nói phải sửa bằng được lỗi này. Chỉ cần làm được như vậy thì tôi sẽ vượt được Lý Liên Kiệt, vì những thứ khác tôi đã làm rất tốt rồi, chỉ thua một chi tiết nhỏ thôi. Vì muốn tôi thắng được Lý Liên Kiệt, cứ đến giải đấu là thầy Mã không ăn không ngủ", Triệu Trường Quân kể lại.
Đến năm 1980, Triệu Trường Quân lần đầu tiên xếp trên Lý Liên Kiệt. Lý Liên Kiệt phải dừng sự nghiệp võ thuật không lâu sau đó vì chấn thương nặng, nhưng đó lại là một bước "đi trước" mà Triệu Trường Quân sau này dù có thử sức cũng không thể vượt qua được.
Triệu Trường Quân (trái) và Lý Liên Kiệt là kình địch khi còn thi đấu ở tuổi thiếu niên.
Lên phim vẫn đứng sau Lý Liên Kiệt
Sự nghiệp điện ảnh của Lý Liên Kiệt bùng nổ ngay từ bước đầu tiên với vai chính trong phim "Thiếu Lâm Tự", giúp ông trở thành "Vua kungfu" nổi danh ở tầm quốc tế. Tuy nhiên, danh xưng này lẽ ra phải thuộc về Triệu Trường Quân.
Không phải Lý Liên Kiệt mà Triệu Trường Quân mới là người đầu tiên được đạo diễn Trương Hâm Viêm mời đóng vai chính. Ông từ chối vì là người theo đạo Hồi nên vào vai tăng nhân đạo Phật trong phim không được phù hợp.
Dẫu vậy, Triệu Trường Quân vẫn được các đoàn làm phim để mắt tới, đặc biệt là sau khi giành được ngôi vị số một của giới wushu Trung Quốc từ tay Lý Liên Kiệt. Năm 1980, ông làm cố vấn võ thuật cho "Thần bí đích đại Phật" - bộ phim hành động đầu tiên của điện ảnh Trung Quốc hiện đại. Dàn diễn viên phim, trong đó có "Quốc bảo Trung Hoa" Lưu Hiểu Khánh, được xem là những học trò đầu tiên của Triệu Trường Quân.
Sau đó 3 năm, Triệu Trường Quân mới lần đầu bước chân sang lĩnh vực diễn xuất với vai chính trong phim Võ Đang. Tuy nhiên, so với Thiếu Lâm Tự của Lý Liên Kiệt, bộ phim đầu tiên do Triệu Trường Quân thủ vai chính lại là một thất bại thảm hại.
Danh tiếng của Triệu Trường Quân vẫn đủ lớn để hấp dẫn các đoàn làm phim võ thuật. Ông tham gia một vài bộ phim khác, như Tân Phương Thế Ngọc nhưng không tạo dựng được tiếng tăm như Lý Liên Kiệt.
Năm 1990, Hồng Kim Bảo đến tận nhà Triệu Trường Quân ở Tây An để mời ông đóng phim "Nhất kiếm khuynh thành". Thế nhưng, bộ phim này lại tiếp tục là một thất bại. Triệu Trường Quân đóng thêm một phim nữa của Hồng Kim Bảo chủ yếu vì tình nghĩa, sau đó ngừng hẳn việc diễn xuất.
Triệu Trường Quân và Hồng Kim Bảo
Huyền thoại võ thuật được Chân Tử Đan nhận làm thầy
Một trong những lý do khiến Triệu Trường Quân không mặn mà với nghiệp diễn xuất là đam mê võ thuật. Chính vì trải nghiệm không tốt khi đóng phim "Võ Đang", khi đoàn làm phim không biết xử lý các cảnh quay hành động để làm nổi bật các động tác võ thuật mà Triệu Trường Quân không thích tham gia các dự án phim tiếp theo. Ông chỉ nhận lời mời của Hồng Kim Bảo, một nhà làm phim đồng thời là chuyên gia về võ thuật.
Nếu như Lý Liên Kiệt chuyển hẳn sang lĩnh vực diễn xuất, Triệu Trường Quân vẫn dồn sức nhiều hơn cho nghiệp thể thao. Không còn kình địch trên thảm đấu, ông một mình đứng trên đỉnh cao của wushu Trung Quốc trong 10 năm liên tiếp. Ngoài ra, trong 3 năm từ 1985 đến 1987, Triệu Trường Quân giành 8 huy chương vàng thế giới, 4 huy chương vàng châu Á. Ông được coi là huyền thoại vĩ đại bậc nhất của môn wushu.
Tại giải vô địch thế giới năm 1985, mẹ của Chân Tử Đan là võ sư Mạch Bảo Thiền cũng tham dự với tư cách là huấn luyện viên của đội Mỹ. Bà rất ngưỡng mộ Triệu Trường Quân. Khi trở về, võ sư Mạch Bảo Thiền viết thư gửi cho Triệu Trường Quân, xin cho con trai là Chân Tử Đan đến làm học trò. Chân Tử Đan năm đó 24 tuổi, chỉ kém Triệu Trường Quân 3 tuổi.
"Chân Tử Đan học võ với mục đích khác hẳn tôi. Cậu ta không học để đi đấu giải và giành huy chương mà là để đóng phim, trở thành ngôi sao điện ảnh. Chân Tử Đan ở Tân An gần một năm và có những tiến bộ rõ rệt, dù vẫn kém xa các vận động viên nhưng để đóng phim thì quá đủ", Triệu Trường Quân nói về Chân Tử Đan.
Dù vậy, sự thật là Triệu Trường Quân không phải thầy dạy Chân Tử Đan trong thời gian ngôi sao này về Trung Quốc luyện võ. Khi đó, Triệu Trường Quân vẫn là vận động viên và rất bận rộn với lịch tập luyện, thi đấu. Do vậy, ông đã giới thiệu Chân Tử Đan tới trung tâm huấn luyện của mình ở Tây An.
Là một huyền thoại võ thuật Trung Quốc, trình độ được xếp ngang Lý Liên Kiệt và hơn Chân Tử Đan nhưng Triệu Trường Quân từng bị 3 tên côn đồ đánh nhập viện. Đó là vụ việc gây xôn xao dư luận Trung Quốc và ảnh hưởng đáng kể đến danh tiếng của Triệu Trường Quân. Câu chuyện này thi thoảng được dân mạng Trung Quốc nhắc lại với rất nhiều tranh cãi.
Trả lời phỏng vấn về việc này, Triệu Trường Quân giải thích rằng người học võ không dùng vũ lực để đánh nhau ngoài đường. Ông cho rằng điều đó sẽ làm xấu hình ảnh của võ sư Trung Quốc.
"Họ chỉ là những thanh niên trẻ tuổi và tôi đã nương tay. Người học võ không dùng vũ lực để bắt nạt kẻ yếu", Triệu Trường Quân nói.
