Sau khi Công ty Ô tô Daihatsu Nhật Bản thông báo về những bất thường trong thủ tục chứng nhận xe của công ty này vào ngày 28/4/2023, một Uỷ ban độc lập thuộc Bên Thứ Ba đã được thành lập và kể từ đó đã điều tra kỹ lưỡng về việc này.
Ngày 20/12/2023, tại Nhật Bản, sau khi nhận được những kết quả điều tra của Ủy ban độc lập, Daihatsu đã báo cáo kết quả cùng tiến trình điều tra lên Bộ Đất đai, Hạ tầng, Giao thông và Du lịch và Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản. Sau đó, Ủy ban độc lập và Daihatsu/Toyota đã tổ chức các cuộc họp báo riêng về việc này.
Cuộc điều tra được thực hiện trên 64 mẫu xe hiện đang được sản xuất và phát triển. Các mẫu xe này gồm xe mang thương hiệu Daihatsu và các mẫu xe được phát triển hoặc cung cấp cho thương hiệu Toyota và một số thương hiệu khác.
Ngay sau buổi họp báo tại Nhật Bản nói trên, chiều ngày 20/12, Toyota Việt Nam (TMV) chủ động tạm dừng việc chuyển tất cả những lô xe có liên quan đến Daihatsu tới đại lý, để xác nhận thêm thông tin cụ thể cho thị trường Việt Nam. Tuy nhiên, sau khi tìm hiểu chi tiết về những bất thường nói trên, Toyota Việt Nam chỉ ngừng giao 1 mẫu xe bị ảnh hưởng tại Việt Nam là Avanza Premio phiên bản số sàn (MT).
Theo Toyota Việt Nam, kết quả điều tra của Ủy ban độc lập thuộc bên thứ 3, trong quá trình thử nghiệm khí thải và tiêu thụ nhiên liệu tại nước ngoài, có 1 sửa đổi không phù hợp trên mẫu xe Avanza Premio MT.
Có nghĩa, vấn đề của Avanza không phải là gian lận thử nghiệm an toàn, mà là "có 1 sửa đổi không phù hợp" trong quá trình thử nghiệm khí thải và tiêu thụ nhiên liệu. Daihatsu đã có can thiệp, điều chỉnh lên chiếc Avanza thử nghiệm để cho ra một kết quả tốt hơn so với những xe được bán ra thị trường.
Tuy nhiên, theo Toyota Việt Nam, các mẫu xe Avanza Premio đều tuân thủ các quy định khi thử nghiệm và được chứng nhận đạt tiêu chuẩn theo quy chuẩn Việt Nam trước khi bán ra thị trường.
Hiện tại, Toyota Việt Nam tạm ngừng giao mẫu xe Avanza Premio MT tới đại lý, do việc chứng nhận mẫu xe này tại nước ngoài đang được các cơ quan kiểm tra và chứng nhận độc lập xem xét. Đồng thời, ngay lập tức báo cáo trường hợp này tới các cơ quan quản lý để giải thích về thực tế trên và xin ý kiến về việc này.
“Chúng tôi sẽ cân nhắc khôi phục việc giao mẫu xe Avanza Premio MT sau khi nhận được thông tin từ cơ quan kiểm tra và chứng nhận độc lập ở nước ngoài. Chúng tôi xin chia sẻ những thông tin về tình hình hiện tại liên quan đến vấn đề này. Chúng tôi xin xác nhận rằng tại thời điểm hiện tại, khách hàng đang sử dụng những mẫu xe này có thể yên tâm tiếp tục sử dụng xe bình thường” – Toyota Việt Nam chia sẻ.
Tuy nhiên, Toyota Việt Nam chưa giải thích vì sao chỉ tạm dừng giao xe Avanza phiên bản MT, trong khi phiên bản AT sẽ vẫn được giao bình thường. Hiện Avanza được lắp ráp tại nhà máy Toyota Việt Nam ở Vĩnh Phúc (Việt Nam) từ tháng 12/2022.
Tại Việt Nam, Toyota phân phối 5 dòng xe có liên quan trực tiếp tới Daihatsu, bao gồm: Wigo, Raize, Veloz Cross, Avanza, và Yaris Cross. Trong đó, Avanza và Veloz Cross đều được lắp tại Việt Nam, 3 mẫu xe còn lại – Wigo, Raize, Yaris Cross được nhập khẩu từ Indonesia.
Và đến thời điểm hiện tại, Toyota Việt Nam chỉ mới xác nhận có mẫu Avanza Premio MT chịu ảnh hưởng từ bê bối của Daihatsu (liên quan đến thử nghiệm khí thải và tiêu thụ nhiên liệu), còn các mẫu xe khác đều không ảnh hưởng.
"Trước đó, Vào tháng 4 năm 2023, Daihatsu thừa nhận đã gian lận dữ liệu trong các thử nghiệm an toàn. Họ đã phát hiện ra những điểm bất thường trong quy trình chứng nhận cho các thử nghiệm va chạm bên hông liên quan đến phiên bản hybrid của Daihatsu Rocky và Toyota Raize. Sau khi báo cáo nói trên được công bố, công ty cho biết, họ thậm chí còn tìm thấy nhiều điểm bất thường hơn trong các cuộc thử nghiệm an toàn của mình
Sau đó, một hội đồng độc lập được thành lập để điều tra vụ việc. Ngoài những vụ gian lận viền cửa vào tháng 4 và gian lận thử nghiệm va chạm bên cột vào tháng 5, người ta phát hiện có 174 điểm bất thường trong 25 hạng mục kiểm tra.
Công ty xác nhận rằng có 64 mẫu xe và 3 động cơ liên quan đến vụ bê bối này, bao gồm cả những mẫu xe hiện đang lưu hành, phát triển cũng như những mẫu đã ngừng sản xuất. Phạm vi các mẫu xe bị ảnh hưởng bao gồm những mẫu xe được bán dưới thương hiệu Daihatsu và những mẫu xe được cung cấp trên cơ sở OEM cho Toyota, Mazda và Subaru.
Trong thông cáo báo chí, Daihatsu cho biết: “Chúng tôi xin lỗi sâu sắc vì đã phản bội lòng tin của khách hàng và các bên liên quan khác, đồng thời gây ra cho họ sự bất tiện và lo lắng lớn. Trong tương lai, chúng tôi sẽ thực hiện các biện pháp kỹ lưỡng để ngăn chặn các sai phạm tái diễn, đồng thời tiến hành cải cách cơ bản đối với văn hoá doanh nghiệp".
Theo dữ liệu của Toyota, Daihatsu đã sản xuất 1,1 triệu chiếc ô tô trong 10 tháng đầu năm 2023, gần 40% trong số đó bán ở nước ngoài. Thương hiệu này đã bán được khoảng 660.000 xe trên toàn thế giới trong thời gian đó và chiếm 7% doanh số bán hàng của Toyota.
Động thái tạm dừng bàn giao tất cả lô hàng khép lại một năm khá ảm đạm đối với Toyota. Ngoài những bê bối tại Daihatsu, hồi tháng 5, Toyota cho biết, dữ liệu của 2 triệu chủ xe đã bị lộ do lỗi cấu hình máy chủ đám mây. Không những vậy, vào tháng 8, tập đoàn đã buộc phải tạm thời đóng cửa 14 nhà máy ở Nhật Bản do trục trặc máy tính, ước tính khiến công ty thiệt hại tới 356 triệu USD doanh thu".
Theo Carscoops, Paultan
