Đó là một trong những nội dung chính trong dự thảo về Nghị định Quy định về cơ chế, thời gian điều chỉnh, căn cứ lập và điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân vừa được Bộ Công Thương trình Chính phủ, nhằm triển khai thi hành Luật Điện lực sẽ có hiệu lực từ 1/2/2025.
Cụ thể, khi giá bán điện bình quân tăng từ 2% trở lên so với giá bán điện bình quân hiện hành thì giá điện được phép điều chỉnh tăng. Thời gian điều chỉnh giá bán điện bình quân tối thiểu là 2 tháng kể từ lần điều chỉnh giá điện gần nhất.
Như vậy mức điều chỉnh này thấp hơn so với quy định hiện nay, khi giá điện được thay đổi 3 tháng một lần với chi phí đầu vào tăng từ 3% trở lên. Tuy vậy sẽ giữ nguyên quy định giảm giá điện từ 1% trở lên so với giá hiện hành, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) có trách nhiệm giảm tương ứng.
Lý giải về đề xuất này, Bộ Công Thương cho biết, giá bán lẻ điện được phản ánh và điều chỉnh kịp thời theo biến động thực tế của thông số đầu vào nhằm bù đắp chi phí hợp lý, hợp lệ với lợi nhuận hợp lý để bảo toàn, phát triển vốn kinh doanh của doanh nghiệp phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của từng thời kỳ và cấp độ thị trường điện cạnh tranh, đồng thời phù hợp với chỉ đạo của Thường trực Chính phủ về việc tránh giật cục trong quá trình điều chỉnh giá điện, có thể điều chỉnh nhiều lần trong năm.
Mặt khác, hiện nay các thông số đầu vào trong tính toán giá điện có sự biến động khá lớn trong thời gian ngắn và cần phải phản ánh kịp thời để hạn chế sự tác động của thông số đầu vào đến mức điều chỉnh giá điện.
Theo đó, hằng năm EVN có trách nhiệm lập báo cáo chi phí sản xuất kinh doanh điện và thuê đơn vị kiểm toán độc lập để kiểm toán, sau đó có trách nhiệm công bố công khai thông tin về chi phí sản xuất kinh doanh điện.
Các nội dung công bố công khai bao gồm: chi phí thực tế thực hiện các khâu (phát điện, truyền tải điện, phân phối - bán lẻ điện, điều độ hệ thống điện và điều hành giao dịch thị trường điện lực, điều hành - quản lý ngành) và các khoản chi phí khác; giá bán lẻ điện bình quân thực hiện của tập đoàn; kết quả kinh doanh lỗ, lãi về hoạt động sản xuất kinh doanh điện của EVN; các chi phí chưa được tính vào giá điện từ lần điều chỉnh gần nhất nhưng được hạch toán vào giá thành sản xuất kinh doanh điện EVN; các chi phí chưa được tính vào giá thành sản xuất kinh doanh điện của tập đoàn.
Dự thảo cũng bổ sung cơ sở xác định lợi nhuận định mức trong tính toán giá bán điện bình quân của các khâu phân phối - bán lẻ, điều hành - quản lý, nhà máy thủy điện chiến lược đa mục tiêu và các đơn vị hạch toán phụ thuộc chưa tham gia thị trường điện cạnh tranh của EVN.
Theo đó, tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn chủ sở hữu của các khâu này được xác định bằng mức trung bình lãi suất tiền gửi có kỳ hạn 12 tháng cho khách hàng cá nhân của 4 ngân hàng thương mại (Vietcombank, Vietinbank, BIDV và Agribank) tại ngày 30/9 của 5 năm liền kề trước đó.
