Tổ hợp công nghiệp sản xuất quân sự của Nga đã hỗ trợ đáng kể cho Trung Quốc trong nhiều năm qua, đặc biệt là trong việc phát triển công nghệ máy bay. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là Ukraine, hiện là đối thủ chính của Nga, cũng đã hỗ trợ đáng kể cho Trung Quốc. J-15 Flying Shark, hiện là phi đội máy bay chiến đấu phát triển nhanh nhất thế giới, tồn tại được là nhờ sự hỗ trợ của Ukraine.
Nguyên mẫu T-10K-3 của Ukraine, ban đầu là một phần của chương trình phát triển máy bay chiến đấu hải quân Su-33 của Liên Xô, đóng vai trò then chốt trong quá trình phát triển máy bay chiến đấu trên tàu sân bay J-15 của Trung Quốc. Sau khi Liên Xô tan rã, Ukraine được thừa hưởng nhiều tài sản quân sự khác nhau, bao gồm cả nguyên mẫu T-10K-3.
Vào cuối những năm 1990, Trung Quốc đặt mục tiêu tăng cường năng lực hàng không hải quân. Việc Ukraine bán nguyên mẫu T-10K-3 đã mang lại cho Bắc Kinh lợi thế đáng kể trong việc thiết kế máy bay chiến đấu trên tàu sân bay cho Hải quân Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLAN).
Lợi ích cho cả hai bên
Nguyên mẫu T-10K-3 đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển Shenyang J-15 của Trung Quốc. Bằng cách tham khảo mô hình của Ukraine, các kỹ sư Trung Quốc đã giải quyết được những thách thức trong việc tạo ra một máy bay có khả năng hoạt động trên tàu sân bay. J-15 có các sửa đổi được tùy chỉnh để đáp ứng nhu cầu của Trung Quốc, chẳng hạn như hệ thống điện tử hàng không và vũ khí được cập nhật, nhưng cấu trúc cốt lõi của nó vẫn có nguồn gốc từ T-10K-3.
Việc mua lại này là một cột mốc quan trọng trong quá trình hiện đại hóa hải quân của Trung Quốc, mang lại cho nước này chiếc máy bay chiến đấu trên tàu sân bay đầu tiên do chính nước này tự sản xuất. J-15 kể từ đó đã trở thành phương tiện thiết yếu trên tàu sân bay của Trung Quốc, góp phần củng cố khả năng hoạt động của PLAN ở vùng biển xa. Thành công của J-15 làm nổi bật vai trò then chốt của Ukraine trong việc thúc đẩy năng lực không quân của Trung Quốc.
Ukraine đã bán nguyên mẫu T-10K-3 cho Trung Quốc vào cuối những năm 1990, một giai đoạn đánh dấu sự thay đổi về kinh tế và chính trị sau sự sụp đổ của Liên Xô. Đối mặt với những khó khăn tài chính đáng kể, Ukraine đã tận dụng kho dự trữ thiết bị quân sự thời Liên Xô khổng lồ của mình.
Việc bán T-10K-3 cho Trung Quốc đã mang lại nguồn tài chính rất cần thiết cho Ukraine, giúp Kiev thúc đẩy ngành công nghiệp quốc phòng và ổn định nền kinh tế trong thời kỳ khó khăn.
Bên cạnh lợi ích tài chính tức thời, thỏa thuận này cho phép Ukraine xây dựng mối quan hệ chặt chẽ hơn với Trung Quốc trong hợp tác kỹ thuật quân sự. Trong đó, Ukraine đã cung cấp chuyên môn, linh kiện và công nghệ cho Trung Quốc, đặc biệt là trong lĩnh vực hàng không vũ trụ và thiết bị quân sự.
Đối với Ukraine, lợi ích chiến lược của việc bán hàng vượt xa các khía cạnh tài chính. Bằng cách tăng cường hợp tác quốc phòng với Trung Quốc, Ukraine đã đa dạng hóa các quan hệ đối tác quốc tế của mình, do đó giảm sự phụ thuộc vào Nga và phương Tây.
Mặc dù lợi ích lâu dài từ việc bán T-10K-3 có thể không làm thay đổi bối cảnh công nghiệp quân sự của Ukraine, nhưng nó đã cho phép quốc gia này duy trì hoạt động trên thị trường vũ khí toàn cầu và tạo tiền đề cho sự hợp tác quốc phòng trong tương lai với Trung Quốc.
Chiến đấu cơ Shenyang J-15
Shenyang J-15, có biệt danh là “Flying Shark”, là máy bay chiến đấu được thiết kế để phục vụ trên tàu sân bay của Trung Quốc. Được phát triển từ nguyên mẫu T-10K-3 của Ukraine và được mô phỏng chặt chẽ theo Su-33 của Nga, J-15 đã được cải tiến đáng kể để đáp ứng nhu cầu cụ thể của Trung Quốc.
Với thiết kế hai động cơ và khả năng cơ động linh hoạt, J-15 có thể thực hiện nhiệm vụ chiếm ưu thế trên không, tấn công mặt đất và chống hạm, khiến nó trở thành vũ khí không thể thiếu của PLAN.
J-15 được trang bị hai động cơ WS-10 do chính Trung Quốc sản xuất. Những động cơ này cung cấp lực đẩy tối đa là 123 kN, cho phép máy bay đạt tốc độ Mach 2,4 hay khoảng 2.400 km/giờ.
J-15 có phạm vi chiến đấu khoảng 1.000 km và trọng lượng cất cánh tối đa 33.000 kg, máy bay có thể mang nhiều loại vũ khí, bao gồm tên lửa không đối không, tên lửa chống hạm và bom dẫn đường. Hệ thống radar và ngắm bắn tiên tiến cho phép J-15 tấn công chính xác cả mục tiêu trên không và trên mặt nước.
Mặc dù có hiệu suất mạnh mẽ, nhưng J-15 vẫn có một số hạn chế. Kích thước và trọng lượng tương đối lớn đã đặt ra thách thức cho J-15 khi hoạt động trên các tàu sân bay được trang bị hệ thống nhảy cầu của Trung Quốc, chẳng hạn như Liêu Ninh và Sơn Đông.
Do đó, J-15 bị hạn chế phần nào về tải trọng và nhiên liệu khi phóng từ các tàu sân bay này, ảnh hưởng đến phạm vi hoạt động và sức bền của nó. Tuy nhiên, J-15 vẫn là một thành phần quan trọng của lực lượng không quân hải quân Trung Quốc, cho phép Hải quân Trung Quốc triển khai sức mạnh từ đội tàu sân bay đang mở rộng của mình và tăng cường khả năng của mình ở vùng biển khu vực.
