Theo dự thảo báo cáo Tổng kết Luật Viên chức năm 2010 (sửa đổi, bổ sung năm 2019) do Bộ Nội vụ soạn thảo, tính đến ngày 31/12/2023, cả nước có 1.743.326 viên chức.
Liên quan đến việc giải quyết chế độ thôi việc, nghỉ hưu, Bộ Nội vụ đánh giá các bộ, cơ quan, địa phương thực hiện theo đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục; bảo đảm quyền lợi của viên chức theo quy định của Luật Viên chức và pháp luật về lao động.
Bộ Nội vụ nêu thực tế, trong thời gian từ cuối năm 2019, xuất hiện tình trạng một bộ phận viên chức xin thôi việc theo nguyện vọng cá nhân, tập trung chủ yếu ở các đơn vị sự nghiệp giáo dục, y tế, gây khó khăn về nhân lực cho hoạt động của nhiều địa phương, đơn vị.
"Tính riêng từ tháng 1/2020 đến tháng 6/2022, có khoảng 35.523 viên chức xin thôi việc. Trong đó có 1.505 viên chức ở các bộ, ngành Trung ương và 2.524 viên chức ở các địa phương, tập trung chủ yếu ở các đơn vị sự nghiệp giáo dục, y tế", dự thảo báo cáo dẫn số liệu.
Bên cạnh nguyên nhân do cơ chế tự chủ, xã hội hoá các hoạt động sự nghiệp và dịch vụ công tạo sự cạnh tranh lành mạnh theo quan hệ cung - cầu lao động giữa khu vực công và khu vực tư trong bối cảnh nền kinh tế thị trường, Bộ Nội vụ cho rằng còn có nguyên nhân do tiền lương, thu nhập của viên chức còn thấp so với thu nhập của người lao động cùng trình độ làm việc trong doanh nghiệp Nhà nước, khu vực tư nhân, khu vực có vốn đầu tư nước ngoài.
Mặt khác, các cơ quan, đơn vị thực hiện tinh giản biên chế theo yêu cầu của Đảng, Nhà nước trong khi khối lượng công việc ngày càng tăng, dẫn đến bị quá tải, áp lực, nhất là lĩnh vực y tế trong thời gian cao điểm phòng, chống dịch COVID-19.
Một nguyên nhân khác cũng được Bộ Nội vụ đề cập là môi trường, điều kiện làm việc tại một số thời điểm trong khu vực công chưa thật sự tạo động lực, cơ hội để viên chức phát huy tốt năng lực.
Trong bối cảnh đó, Chính phủ, các bộ, cơ quan, địa phương đã tập trung nguồn lực, thực hiện nhiều biện pháp thiết thực bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của viên chức, khắc phục hiệu quả tình trạng nêu trên.
