Người dân cùng chính quyền địa phương, cơ quan quản lý Khu du lịch thác Bản Giốc đang cùng khắc phục khó khăn về quy hoạch, nguồn lực, về triển khai thực hiện mô hình hợp tác xuyên biên giới chưa có tiền lệ, về tâm lý ngại thay đổi ban đầu của người dân; đồng lòng tăng cường công tác quản lý đảm bảo an ninh trật tự, nâng cao chất lượng du lịch tại khu vực thác Bản Giốc và mở ra sinh kế cũng như không gian phát triển mới cho du lịch địa phương.
Đến với khu du lịch thác Bản Giốc dịp này, du khách sẽ thấy một diện mạo mới, tươi tắn và rực rỡ, đã không còn những lều lán bán hàng lụp xụp, nhếch nhác, lộn xộn, cũng không thấy người dân địa phương chạy theo du khách để bán hàng mà thay vào đó là cảnh quan tự nhiên, nguyên sơ tại khu vực chân thác và khu dịch vụ với những gian hàng ngăn nắp, quy củ.
Do thiếu cơ sở hạ tầng đồng bộ, hoạt động buôn bán của người dân còn mang tính tự phát, chưa được tổ chức bài bản, dẫn đến cảnh quan khu vực chân thác có phần luộm thuộm, nhếch nhác, ảnh hưởng đến mỹ quan, trật tự và trải nghiệm của du khách. Đây là hệ quả tất yếu của một quá trình phát triển tự nhiên, khi người dân vừa mưu sinh, vừa thích ứng dần với một ngành nghề mới – nghề dịch vụ du lịch.
Trước đây, tại khu vực này người dân Bản Giốc đã bám biên sinh sống, mưu sinh bằng những nghề truyền thống như trồng trọt, chăn nuôi, làm thuê theo thời vụ. Khi khu vực thác Bản Giốc bắt đầu được khai thác du lịch, bà con cũng mong muốn có thêm thu nhập bằng cách tự dựng những lều lán tạm bợ để bán hàng lưu niệm, nước giải khát, cho thuê ngựa chụp ảnh, phục vụ khách tham quan tại lối vào thác Bản Giốc, khu vực chân thác và bán hàng trên bè mảng dưới sông Quây Sơn ảnh hưởng nghiêm trọng cảnh quan khu du lịch thác Bản Giốc, không chỉ tạo ra hình ảnh phản cảm mà còn cản trở lối đi lại và tham quan của du khách.
Đến nay, người dân và chính quyền địa phương, cơ quan quản lý thác Bản Giốc đã đồng lòng thực hiện nhiều biện pháp nhằm đảm bảo an ninh, trật tự, nâng cao chất lượng dịch vụ phục vụ tại khu du lịch thác Bản Giốc.
Cụ thể, đã tổ chức triển khai thực hiện Phương án "Tăng cường công tác quản lý và đảm bảo an ninh trật tự, nâng cao chất lượng phục vụ Khu du lịch thác Bản Giốc", trong đó xác định rõ nguyên tắc: chấn chỉnh trật tự nhưng phải đảm bảo sinh kế cho người dân; quy hoạch lại không gian sử dụng hợp lý, bố trí khu vực kinh doanh đúng nơi, đúng chỗ để người dân tiếp tục mưu sinh một cách trật tự, văn minh; đồng thời gắn kết chặt chẽ với công tác đảm bảo an ninh, an toàn cho du khách và giữ gìn hình ảnh khu du lịch biên giới.
Khu dịch vụ khang trang hơn đã được bố trí, các lều quán cũ được di dời sang vị trí bán hàng mới cho người dân, tổ chức khu vực đỗ xe mới và đưa đón du khách bằng xe điện theo tuyến điểm đúng quy định; bố trí nơi tập kết rác thải… Đây là chuyển biến đặc biệt tích cực, từng bước đưa thác Bản Giốc từ một điểm du lịch nội địa trở thành điểm đến quốc tế - một trong những mô hình tiêu biểu về khai thác du lịch biên giới tại Việt Nam.
Theo các đơn vị lữ hành quốc tế đang đưa đón khách qua lại Khu cảnh quan thác Bản Giốc (Việt Nam) – Đức Thiên (Trung Quốc), cảnh quan xanh - sạch - đẹp tại thác Bản Giốc hiện nay đã nhận được phản hồi tích cực từ phía du khách và đối tác Trung Quốc. Điều này không chỉ thay đổi nhìn nhận về Cao Bằng mà còn nâng cao hình ảnh du lịch Việt Nam nói chung trên trường quốc tế.
"Bây giờ nhìn toàn cảnh từ trên cao, du khách Trung Quốc được thấy toàn bộ cảnh quan thiên nhiên hùng vỹ của thác Bản Giốc, không còn những lều lán lộn xộn, mất mỹ quan như trước. Việc bán hàng rong, đeo bám bè mảng trên sông đã giảm đi, thể hiện sự chuyên nghiệp, văn minh trong phát triển du lịch tại thác Bản Giốc", một công ty chuyên phục vụ khách Trung Quốc tại thác Bản Giốc cho biết.
Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Cao Bằng đánh giá, khu dịch vụ mới được xây dựng, đảm bảo các điều kiện bán hàng tốt cho người dân và tạo mỹ quan cho khu du lịch; việc tổ chức hướng tuyến cho du khách đi qua các khu dịch vụ tác động tích cực đối với tâm lý người dân, cũng như tạo việc làm, sinh kế cho người dân và sự thuận lợi cho khách du lịch.
Khu vực chân thác Bản Giốc đã trở nên thông thoáng, sạch đẹp, đồng bộ và văn minh hơn cho toàn bộ khu du lịch, đặc biệt là nâng cao hình ảnh, tính chuyên nghiệp cho hoạt động du lịch tại thác Bản Giốc với du khách quốc tế, trong bối cảnh triển khai Hiệp định hợp tác bảo vệ và khai thác tài nguyên du lịch thác Bản Giốc (Việt Nam) - Đức Thiên (Trung Quốc) và hoạt động đưa đón khách qua lại Khu cảnh quan thác Bản Giốc (Việt Nam) - Đức Thiên (Trung Quốc).
Hỗ trợ sinh kế người dân, phục vụ tốt hơn khách du lịch
Ông Hoàng Thái Bình – Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Cao Bằng cho biết, với mục tiêu hỗ trợ được cho người dân nhiều nhất có thể, và đồng hành, chung tay với người dân, cơ quan chức năng đã nhiều lần đối thoại với nhân dân xóm Bản Giốc để nắm bắt tình hình, lắng nghe những kiến nghị, đề xuất, nguyện vọng của nhân dân từ đó kịp thời chỉ đạo, giải quyết, tháo gỡ những tồn tại, hạn chế, những khó khăn, vướng mắc liên quan đến quyền, lợi ích hợp pháp của nhân dân trong quá trình xây dựng, triển khai thực hiện phát triển du lịch tại Khu du lịch thác Bản Giốc.
Trong thời gian tới sẽ tiếp tục phối hợp tổ chức các hoạt động tuyên truyền, vận động người dân và hộ kinh doanh chấp hành tốt quy định về bảo vệ môi trường, giữ gìn cảnh quan, xây dựng văn hóa ứng xử văn minh trong kinh doanh du lịch nhằm đảm bảo hiệu quả duy trì trật tự, an toàn và chất lượng phục vụ tại điểm du lịch.
Việc tổ chức triển khai vận chuyển du khách bằng xe điện tạo cho du khách trải nghiệm mới trong quá trình tham quan khu du lịch, mang lại cho du khách cảm giác thư giãn, thoải mái, giảm thiểu ô nhiễm từ phát thải hay tiếng ồn, cũng như được ngắm cảnh quan xung quanh. Sử dụng xe điện để đưa đón du khách cũng phù hợp với xu hướng tại nhiều khu, điểm du lịch trong nước và trên thế giới, qua đó từng bước xây dựng hình ảnh du lịch xanh, thân thiện với môi trường, giúp nâng cao sức hút của khu du lịch thác Bản Giốc.
Từng bước hoàn thiện và nâng tầm du lịch địa phương
Hiện nay vẫn còn tồn tại một số khó khăn, vướng mắc trong quản lý và phát triển dịch vụ du lịch ở Khu du lịch thác Bản Giốc, đặc biệt là trong những dịp cao điểm với lượng khách tăng đột biến trong một thời điểm.
Dịp nghỉ lễ 30/4 – 1/5 vừa qua, lượng khách du lịch đến thác Bản Giốc cùng với lượng phương tiện, từ xe gia đình đến xe ô tô khách 29 chỗ – 45 chỗ tăng đột biến, gấp nhiều lần so với ngày thường. Một số phương tiện không đi vào bãi đỗ theo phân luồng mà vẫn xuống khu vực cổng thác, bất chấp sự điều tiết của cơ quan chức năng. Một số hộ dân tự phát lấn chiếm lề đường, tổ chức trông giữ xe gần khu vực cổng khu du lịch.
Do phương tiện ùn ứ, một số xe điện do không thể di chuyển và không thể tiếp cận khu vực cổng thác để đón khách quay lại bãi đỗ, dẫn đến việc một số du khách phải đi bộ dù đã mua vé xe điện và có những trải nghiệm không tốt.
Ban Quản lý Khu du lịch thác Bản Giốc cho biết, đơn vị đã tăng cường điều phối lực lượng bảo vệ phối hợp với lực lượng cảnh sát giao thông, Công an xã và chính quyền địa phương để phân luồng giao thông tại các điểm nút ùn ứ. Sau khoảng hơn 1 tiếng nỗ lực điều tiết dòng xe của các lực lượng, tình trạng ùn tắc đã được giải tỏa cơ bản, các phương tiện bắt đầu di chuyển trở lại, và sau đó xe điện cũng có thể tiếp cận khu vực cổng thác để đón khách. Đồng thời, Ban Quản lý đã chủ động bố trí thêm cán bộ, nhân viên trực tại các vị trí trọng điểm để hỗ trợ hướng dẫn du khách và xử lý tình huống phát sinh. Phối hợp với đơn vị vận hành xe điện để tìm phương án xác minh, hỗ trợ hoàn phí với những trường hợp không sử dụng được dịch vụ do sự cố bất khả kháng.
Bắt đầu từ ngày 16/5/2025, Ban Quản lý Khu du lịch thác Bản Giốc sẽ bố trí điểm bán vé tham quan tại nơi đỗ xe mới để tạo thuận lợi cho du khách trong việc mua vé tham quan (cách thác Bản Giốc khoảng 2km về phía thành phố Cao Bằng, thuộc lý trình Km175+500, Quốc lộ 4A xã Đàm Thủy, huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng).
Cùng với đó, Ban Quản lý Khu du lịch sẽ tiếp thu ý kiến phản ánh của du khách và cam kết khắc phục những bất cập, nâng cao chất lượng phục vụ, đảm bảo trải nghiệm tích cực cho du khách khi đến với Khu du lịch thác Bản Giốc. Tuy nhiên, công tác tăng cường quản lý đảm bảo an ninh trật tự, nâng cao chất lượng du lịch tại khu vực thác Bản Giốc vẫn rất cần sự đồng lòng của người dân và sự phối hợp thường xuyên, liên tục từ các doanh nghiệp và cơ quan chức năng.
