NSND Trần Hạnh sinh năm 1929 tại Hà Nội. Ông làm nghề đóng giày thuê trước khi trở thành diễn viên của Nhà hát Kịch Hà Nội. Vở kịch đầu tiên mà ông đảm nhận vai chính là "Lam Sơn tụ nghĩa". "Khi vào vai đó, tôi 28 tuổi, bằng đúng tuổi của ông Nguyễn Trãi trong khoảng thời gian mà vở diễn đề cập tới. Đây cũng là vai diễn mà tôi ưng ý nhất trong suốt thời gian hoạt động nghệ thuật" - cố nghệ sĩ từng chia sẻ với phóng viên VTC News.
Trong những năm cuối đời, do tuổi cao sức yếu, NSND Trần Hạnh không còn tham gia các hoạt động nghệ thuật. Tuy vậy, ông vẫn rất nhớ sân khấu và phim trường. Thỉnh thoảng, ông vẫn thường hay ngâm những câu thơ trong vở "Lam Sơn tụ nghĩa", đặc biệt là 3 câu thơ mà ông rất thích: "Mười năm biền biệt chẳng khi về/Gần trong gang tấc xa vạn dặm/Thân ở kinh kỳ, tấm ở quê". Vai Nguyễn Trãi trong vở kịch này giúp NSND Trần Hạnh giành Huy chương Vàng trong Liên hoan Kịch toàn quốc. Nhà thơ Lưu Quang Vũ từng viết: "Bốn, năm người đóng vai Nguyễn Trãi, riêng Trần Hạnh có phong thái hào hoa của người Hà Nội".
Sau khi nghỉ hưu tại Nhà hát Kịch Hà Nội, NSND Trần Hạnh được nhiều đao diễn mời đi đóng phim. Là người gốc Hà Nội nhưng nam diễn viên lại khắc họa rất thành công hình ảnh những người nông dân hiền lành, thật thà, chất phác và chịu nhiều đắng cay trong cuộc sống. Trong phim "Ngõ lỗ thủng", NSND Trần Hạnh vào vai ông Thống - một người đàn ông góa vợ, một mình nuôi hai con gái khôn lớn. Cả đời ông Thống khắc khổ nhưng ông không chịu được cảnh các con sống thực dụng, bất chấp mọi thứ để làm giàu và bất lực nhìn các con rời xa vòng tay mình.
Với vai ông Thống trong "Ngõ lỗ thủng", NSND Trần Hạnh nhận được giải thưởng Cống hiến tại Liên hoan Truyền hình Toàn quốc.
Trong bộ phim "Tướng về hưu", NSND Trần Hạnh thủ vai ông Cơ, bố của Lài (Tú Oanh đóng), làm giúp việc trong nhà ông Thuấn. Sau này, vì quyết định vô tình của ông Thuấn, bố con ông Cơ rơi vào đường cùng. Ông Cơ mất mạng.
Trong phim "Người đàn bà thứ 2", NSND Trần Hạnh vào vai ông bố hiền lành, có phần nhu nhược, không hề có tiếng nói trong cuộc chiến mẹ chồng nàng dâu.
NSND Trần Hạnh đóng vai ông Lâm trong bộ phim "Chiếc bình tiền kiếp". Vô tình tìm được một chiếc bình chôn dưới đất, cho là đồ cổ, là báu vật gia tộc để lại nên ông Lâm tìm đến giới chơi đồ cổ để biết thực hư. Dù chỉ là chiếc bình cũ nhưng giới lái buôn ở thành thị lại nói dối là báu vật vô giá để lừa khách hàng. Vô tình biết được điều này, ông Lâm không bán nữa, mang chiếc bình về nhà. Hành động của ông gây nên mâu thuẫn lớn trong gia đình.
NSND Trần Hạnh trong bộ phim điện ảnh "Cha cõng con". Khi còn sống, ông từng tâm sự về quá trình thực hiện phim này: "Vai của tôi cũng thường thôi, không có gì đặc biệt. Tuy nhiên, thời gian quay phim đó khiến tôi có rất nhiều trăn trở. Những cảnh quay của tôi được thực hiện ở Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương. Ở đó, tôi gặp rất nhiều cháu nhỏ đang điều trị bệnh. Có những cháu chỉ 2 - 3 tuổi. Đầu đứa nào cũng trọc lóc vì phải điều trị hóa chất, tóc rụng hết, không mọc được, thương lắm".
"Bão qua làng" là bộ phim truyền hình cuối cùng NSND Trần Hạnh tham gia. Trong phim, ông vào vai bố của trưởng thôn Lộc (NSƯT Quốc Khánh đảm nhận). Ông luôn ủng hộ những việc làm tốt đẹp của con trai.
Sau "Bão qua làng", vì tuổi cao sức yếu nên NSND Trần Hạnh không tham gia thêm bộ phim nào nữa. Với những đóng góp không mệt mỏi cho sân khấu và truyền hình, ông được phong tặng danh hiệu NSND vào năm 2019. Nam diễn viên từng chia sẻ với phóng viên VTC News rằng: "Tôi hạnh phúc vì được phong tặng danh hiệu NSND nhưng đó không phải là mục đích của tôi khi làm nghề. Tôi đến với sân khấu vì tình yêu, vì sự đam mê. Mỗi khi được giao vai diễn nào, tôi đều cố gắng làm hết sức để không phụ lòng khán giả".
NSND Trần Hạnh qua đời sáng 4/3 tại nhà riêng, hưởng thọ 92 tuổi. Tang lễ của ông sẽ được tổ chức vào sáng 6/3 tại Nhà tang lễ Bộ Quốc phòng.
Video: NSND Trần Hạnh chia sẻ về các vai diễn
Thu Giang
