Theo ThS.BS Nguyễn Thu Trang, khoa Y học cổ truyền, Bệnh viện Trung ương quân đội 108, lá hẹ vị cay, tính ấm, thường được Đông y dùng làm thuốc bổ thận, cố tinh, tiêu đờm và hỗ trợ điều trị viêm đường hô hấp. Tuy nhiên, việc sử dụng lá hẹ sao cho an toàn, đúng cách vẫn còn là điều nhiều người chưa hiểu rõ.
Tác dụng của lá hẹ
Không chỉ dùng trong các món ăn như cháo hẹ, trứng hấp hẹ hay canh hẹ, lá hẹ còn được ứng dụng trong các bài thuốc dân gian trị ho, cảm lạnh, tiêu chảy và đau bụng.
“Lá hẹ tính ấm nên tốt cho người bị lạnh bụng, ho đờm, viêm họng, đặc biệt với trẻ nhỏ và người cao tuổi”, bác sĩ Trang nói.
Lá hẹ có thể ép thành nước, hấp với đường phèn hoặc mật ong để trị ho cho trẻ nhỏ. Đây là bài thuốc quen thuộc được nhiều gia đình áp dụng. Ngoài công dụng chữa bệnh, lá hẹ còn có tác dụng hỗ trợ tăng cường sinh lực nam giới.
Một số bài thuốc dân gian sử dụng lá hẹ kết hợp với hàu, tôm hoặc gừng tươi để chế biến món ăn bổ thận, tráng dương. Tuy nhiên, các món này cần được dùng đều đặn theo chỉ dẫn chứ không nên dùng theo cảm tính.
Dùng lá hẹ sai cách có thể gây tác dụng ngược
Bác sĩ Trang cho biết, người đang sốt cao, miệng khô, biểu hiện nhiệt thì nên tránh dùng để không làm bệnh trầm trọng hơn. Việc xác định đúng thể bệnh là yếu tố then chốt trong đông y, tránh tình trạng dùng thuốc đúng nhưng sai người.
Lá hẹ tuy tốt nhưng không nên lạm dụng vì dùng quá thường xuyên có thể gây khó tiêu, đầy bụng ở trẻ nhỏ do hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện.
Người bị bệnh gan, dạ dày hoặc tiêu hóa yếu nên ăn lá hẹ đã nấu chín thay vì ăn sống hoặc ép lấy nước. Với người lớn tuổi hoặc người có vấn đề về tim mạch, cần kiểm tra thành phần dược tính của các món ăn có hẹ khi kết hợp với thuốc điều trị để tránh phản ứng bất lợi.
Việc bảo quản lá hẹ cũng cần chú ý, chỉ nên dùng lá tươi trong ngày hoặc bảo quản ngăn mát tối đa 2 ngày. Lá hẹ để lâu sẽ bị giảm hoạt chất và sinh ra vị hăng khó chịu, ảnh hưởng đến tiêu hóa. Tránh kết hợp lá hẹ với các thực phẩm có tính lạnh như dưa leo, rau má, tránh gây xung khắc trong cơ thể.
Như vậy, lá hẹ là vị thuốc quý nhưng cần hiểu rõ cơ địa, liều lượng và cách dùng để phát huy hiệu quả. Với sự hướng dẫn đúng từ chuyên gia Đông y, người dân hoàn toàn có thể biến vườn rau gia đình thành “tủ thuốc tự nhiên” an toàn và hiệu quả.
