Với chủ đề “Chung tay kiến tạo thế giới hòa bình”, Lễ hội tôn vinh giá trị của hòa bình, chuyển tải thông điệp về hoà bình của nhân dân Quảng Trị trong dòng chảy khát vọng của dân tộc Việt Nam và các dân tộc yêu chuộng hoà bình trên toàn thế giới. Dự khai mạc Lễ hội có Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long, đại diện Lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương, một số địa phương, các vị khách quốc tế.
Chương trình nghệ thuật đặc biệt đêm khai mạc có chủ đề “Gắn kết những nhịp thời gian”. Chương trình được xây dựng theo hình thức nghệ thuật phức hợp, “sân khấu hóa” câu chuyện hòa bình qua các lớp cảnh và cách kể chuyện bằng âm nhạc do nhiều ca sĩ, nghệ sĩ nổi tiếng của Việt Nam và quốc tế trình diễn. Một sân khấu âm nhạc kết hợp không gian đa chiều đã tạo nên chương trình nghệ thuật đa điểm chạm. Điểm nhấn là màn trình diễn số lượng lớn thiết bị bay không người lái. Những tiếng chuông vang lên và chim bồ câu tung cánh trong nghi thức lễ khai mạc thể hiện sự gắn kết của mọi thành phần không phân biệt sắc tộc, tôn giáo, tầng lớp, giai cấp… cùng hướng tới mục tiêu hòa bình, bình đẳng. Về dự lễ hội, ông Nguyễn Văn Đệ, cựu chiến binh ở huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị từng trải qua nỗi đau thương mất mát càng thấy giá trị của hòa bình hôm nay:
Đây là lễ hội Vì hòa bình đầu tiên, gửi đi một thông điệp toàn cầu nói về giá trị hòa bình, là khát vọng chung của không phải riêng dân tộc Việt Nam. Bao đời nay Việt Nam không đi xâm chiếm ai, khát vọng hòa bình lớn nhất mà đó cũng là khát vọng chung của nhân loại.
Lễ hội Vì Hoà bình diễn ra đúng dịp Kỷ niệm 70 năm Ngày ký kết Hiệp định Giơnevơ về đình chỉ chiến tranh, lập lại hòa bình ở Đông Dương; Kỷ niệm 77 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ và hướng đến Kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước. Lễ hội Vì Hòa bình năm 2024 còn là hoạt động Kỷ niệm 25 năm ngày Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua Tuyên bố và Chương trình hành động về Văn hóa hòa bình; Ngày quốc tế hòa bình và hưởng ứng “Năm của hòa bình và Niềm tin quốc tế 2025” của Liên hợp quốc.
Phát biểu khai mạc lễ hội, ông Võ Văn Hưng, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị khẳng định, Việt Nam là một dân tộc yêu chuộng hòa bình. Trong những năm tháng đấu tranh giành độc lập của dân tộc, Quảng Trị gánh chịu nhiều đau thương, hy sinh mất mát. Quảng Trị cũng là vùng đất mang khát vọng hòa bình bất diệt của dân tộc Việt Nam. Từ lâu, Quảng Trị không chỉ là tên của một địa phương mà đã trở thành điểm đến tri ân và đây cũng là nơi lan toả khát vọng hòa bình.
Ông Võ Văn Hưng, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị cho biết: “Lễ hội Vì Hòa bình nhằm tri ân các anh hùng liệt sỹ đã anh dũng hy sinh vì sự trường tồn của Tổ quốc; tưởng niệm các nạn nhân chiến tranh; truyền đi thông điệp Việt Nam yêu chuộng hòa bình, con người Việt Nam hòa hiếu, bao dung, nhân nghĩa và mong muốn được đóng góp vào việc gìn giữ hòa bình cho nhân loại”.
Phát biểu tại Lễ hội, thay mặt Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân khẳng định, hoà bình và phát triển luôn là khát vọng tha thiết của toàn thể nhân loại. Tinh thần hoà hiếu, đạo lý “Đem đại nghĩa để thắng hung tàn, lấy chí nhân để thay cường bạo” đã thấm sâu trong dòng máu của mỗi người dân nước Việt. Trong bản di chúc để lại trước lúc đi xa, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thể hiện khát khao cháy bỏng về một nước Việt Nam hoà bình, thống nhất, độc lập, dân chủ giàu mạnh. Đó luôn là ước nguyện của toàn dân tộc Việt Nam. Trải qua nhiều cuộc chiến tranh, nhờ có hòa bình, Việt Nam từ một nước nghèo đã vươn lên thành một quốc gia thu nhập trung bình.
Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh, Việt Nam luôn nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa, là bạn, là đối tác tin cậy, thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế vì hòa bình, hữu nghị, ổn định, hợp tác và phát triển trên thế giới. Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân nêu rõ, Việt Nam đã hoàn thành tốt nhiều trọng trách tại các diễn đàn đa phương và đóng góp tích cực vào việc gìn giữ hòa bình thế giới.
Năm 2024 đánh dấu vừa tròn 10 năm Việt Nam triển khai lực lượng tham gia sứ mệnh gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc tại các Phái bộ Nam Sudan, Cộng hòa Trung Phi, khu vực Abyei và tại Trụ sở Liên hợp quốc, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao. Phó Chủ tịch nước nhấn mạnh, Quảng Trị là hình ảnh thu nhỏ của đất nước Việt Nam, từng trải qua bao khốc liệt của chiến tranh, chứng kiến, cảm nhận và thấu hiểu sâu sắc nỗi đau chiến tranh, nỗi đau chia cắt.
Quảng Trị cũng là nơi cảm nhận đầy đủ nhất khát vọng sống, khát vọng hòa bình, độc lập, tự do, khát vọng thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của dân tộc. Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã nói: “Hòa bình không phải là một món quà được tặng cho mà là kết quả của sự đấu tranh và nỗ lực của cả dân tộc”. Quảng Trị- “Miền đất thiêng đã nở hoa hòa bình”, đã và đang thực sự hồi sinh, vươn mình phát triển, khởi sắc vượt lên trên tro tàn, đổ nát của chiến tranh.
Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân đánh giá cao sáng kiến của tỉnh Quảng Trị trong việc tổ chức Lễ hội Vì Hòa bình. Lễ hội sẽ truyền đi thông điệp về sức sống mãnh liệt của dân tộc Việt Nam yêu chuộng hòa bình, hữu nghị, hợp tác cùng phát triển; phát huy sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, kêu gọi nhân loại chung tay xây dựng nền hòa bình bền vững cho thế giới, nhất là trong bối cảnh tình hình thế giới đang diễn biến phức tạp hiện nay.
Phó Chủ tịch nước nhấn mạnh: “Tôi mong rằng, Lễ hội Vì Hòa bình sẽ ngày càng có sức quy tụ, cuốn hút; tiếp tục nhận được sự ủng hộ, hưởng ứng, tham gia rộng rãi của các tổ chức, cá nhân, của Nhân dân, du khách trong và ngoài nước để chung tay xây dựng, nâng tầm giá trị của Lễ hội trở thành một thương hiệu văn hóa đặc sắc, có uy tín không chỉ của Quảng Trị mà còn mang tầm quốc gia và quốc tế. Đặc biệt, việc tổ chức Lễ hội Vì Hòa bình thành công sẽ góp phần làm sâu sắc thêm Hệ giá trị quốc gia Việt Nam “Hòa bình, thống nhất, độc lập, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, hạnh phúc”.
Lễ hội Vì Hòa bình năm 2024 là lễ hội mở, chỉ có ngày khai mạc với chuỗi nhiều hoạt động, không có ngày bế mạc. Nhiều hoạt động phong phú sẽ tạo điểm nhấn cho Lễ hội được tổ chức trong suốt tháng 7 này như: Đêm nhạc Trịnh Công Sơn với chủ đề “Khúc ca hòa bình”; Lễ hội Văn hóa - Ẩm thực quốc tế với chủ đề “Hương vị miền hoa nắng”; Triển lãm mỹ thuật họa sĩ Lê Bá Đảng với chủ đề Khát vọng hòa bình; Triển lãm tranh với chủ đề hồi sinh; Chương trình nghệ thuật Chính luận “Vĩ tuyến 17 khát vọng hòa bình”; Hội thảo quốc tế “Bài học về hòa bình nhìn từ thực tiễn Việt Nam; Chương trình “Ước nguyện hòa bình” với các hoạt động: Lễ cầu siêu, Thả hoa đăng, Thắp nến tri ân các Anh hùng liệt sĩ.
