Khi được hỏi về các món ăn ngon ở Huế, không khó để liệt kê ra loạt cái tên nổi tiếng như bún bò, bánh bèo, bánh bột lọc, bánh nậm, cơm hến…
Trong khi đó, xôi thịt hon hẳn sẽ là món ăn xa lạ với hầu hết du khách, bởi không phải ai cũng biết đến sự kết hợp ẩm thực độc đáo từng gắn liền với mảnh đất cố đô, đặc biệt được yêu thích vào những ngày mưa lạnh và thậm chí là không thể thiếu trong mâm cỗ Tết xưa.
Về hình thức, nhìn xôi thịt hon dễ liên tưởng đến món cà ri bởi đây là món ăn được người Huế biến tấu, sáng tạo nên từ gia vị cà ri của người Ấn Độ. Dù có vẻ ngoài tương đồng như món cà ri, nhưng một khi thưởng thức, thực khách sẽ dễ dàng cảm nhận được ngay hương vị thuần Việt thấm đẫm trong từng miếng xôi.
Ăn kèm với những nắm xôi trắng dẻo ngọt là thịt hon - thành phần được làm nên bởi những miếng giò heo hoặc sườn non chế biến công phu. Thông thường, chân giò sẽ là bộ phận được ưa dùng hơn cả.
Giò heo sau khi được sơ chế kỹ càng sẽ cắt thành miếng vừa ăn, tẩm ướp cùng ngũ vị hương, bột cà ri, bột nghệ, hành tỏi sả băm, rượu trắng, xì dầu, nước mắm… để thấm đều hương thơm đặc trưng. Thịt sau đó sẽ được cho vào nồi nước ngập vừa, đun trên lửa liu riu đến khi nước cạn một nửa.
Một nồi thịt hon Huế còn có thêm thành phần quen thuộc đó là đậu phộng. Những hạt đậu sẽ được luộc chín, sau đó mới cho vào nồi khi nước đã dần cạn. Thịt và đậu phộng hầm cùng nhau cho đến khi chín nhừ, thấm vị và dậy mùi thơm nức mũi đầy hấp dẫn.
Khi thưởng thức, xôi thịt hon được phục vụ với hai bát riêng biệt, một bên là bát đựng xôi trắng dẻo, bát còn lại chứa phần thịt hon bắt mắt. Thực khách khi ăn sẽ tự mình chan nước thịt vào xôi, chậm rãi thưởng thức sự kết hợp đầy độc đáo giữa nếp và hương cà ri.
Xôi thịt hon hấp dẫn với những hạt xôi dẻo mềm hòa cùng giò heo béo ngọt, không quá ngậy bởi ít mỡ nhưng đủ mềm mại để không cảm thấy khô vì nhiều nạc. Vị bùi bùi đặc trưng của đậu phộng sẽ là nguyên liệu làm tăng thêm sự thú vị của món ăn.
Độc đáo là thế nhưng ngày nay, để tìm được một hàng xôi thịt hon đúng điệu ở Huế không dễ. Một món ăn ngon chứa đựng sự tinh tế bởi sự kết hợp của nhiều loại gia vị đặc trưng, được tạo nên bởi những bàn tay tài hoa của người dân đất cố đô, sẽ thật đáng tiếc nếu hương vị độc đáo này không còn được thưởng thức và tán thưởng.
Vì vậy nếu có cơ hội, hãy thử một lần đến đất Huế để săn lùng hương vị độc đáo đang có nguy cơ bị lãng quên này nhé!