Dự buổi lễ có ông Nguyễn Văn Hùng, Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch; ông Đỗ Đức Duy, Bí thư Tỉnh ủy Yên Bái; lãnh đạo Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Yên Bái, các cấp ngành, địa phương trong tỉnh cùng đông đảo du khách thập phương và nhân dân các dân tộc tỉnh nhà..
Phát biểu khai mạc buổi lễ, Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái Trần Huy Tuấn khẳng định: Những năm qua, tỉnh Yên Bái luôn quan tâm công tác gìn giữ, bảo vệ, phát huy giá trị di sản văn hóa trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội; coi đây là nhiệm vụ quan trọng, một trong những động lực tạo nên bản sắc và sức mạnh nội sinh trong quá trình phát triển của tỉnh. Yên Bái hiện có 132 di tích được xếp hạng; 714 di sản văn hóa phi vật thể. Trong đó, Nghệ thuật Xòe Thái đã được UNESCO ghi danh vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, 4 di sản được đưa vào danh mục di sản văn hoá phi vật thể quốc gia. Mới đây nhất, Lễ hội Đền Đông Cuông đã vinh dự được ghi danh vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Lễ hội này là sản phẩm văn hóa - du lịch tâm linh độc đáo, được tổ chức thường niên, mang thương hiệu riêng của huyện Văn Yên và tỉnh Yên Bái.
Đông Cuông được biết đến là ngôi đền cổ nằm bên dòng sông Hồng thuộc địa phận thôn Bến Đền, xã Đông Cuông, huyện Văn Yên. Từ lâu, Đông Cuông đã nổi danh là một trong những ngôi đền linh thiêng và được công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa quốc gia.
Đền thờ Mẫu Đệ Nhị Thượng ngàn trong tục thờ Mẫu Tam phủ của người Việt, cũng là nơi thờ các vị anh hùng dân tộc đã có công trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông thế kỷ XIII và các vị thủ lĩnh người Tày, người Dao đã anh dũng hy sinh trong cuộc khởi nghĩa chống Pháp năm Giáp Dần 1914.
Những năm qua, với sự quan tâm đặc biệt của các cấp, ngành và bách gia trăm họ, đến nay, Đền Đông Cuông đã có diện mạo khang trang, bề thế, phong quang, sạch đẹp, thể hiện được sự uy nghiêm, linh thiêng, được đông đảo du khách thập phương và nhân dân ghi nhận, đánh giá cao khi đến tham quan, chiêm bái.
Ngày 16/01/2023, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định số 73 ghi danh Lễ hội truyền thống Đền Đông Cuông vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.
Trao Quyết định và phát biểu chỉ đạo tại buổi lễ, Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng đề nghị tỉnh Yên Bái cần xây dựng Đề án bảo tồn và phát huy giá trị di sản Lễ hội Đền Đông Cuông; tăng cường công tác tập huấn, nâng cao năng lực, trình độ của đội ngũ cán bộ ngành văn hóa cũng như nâng cao nhận thức của cộng đồng về giá trị của Lễ hội; lập quy hoạch tổng thể, quan tâm hoàn thiện hạ tầng giao thông, cảnh quan môi trường sinh thái, thực hiện nghiêm công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm liên quan đến thực hành tín ngưỡng, công tác tổ chức, hoạt động lễ hội…
Sau Lễ công bố Quyết định chứng nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia là chương trình nghệ thuật đặc sắc với chủ đề “Linh thiêng thánh Mẫu Thượng Ngàn”, gồm 3 chương với sự tham gia của nhiều nghệ sỹ, diễn viên chuyên và không chuyên của trung ương và địa phương.
Điều đặc biệt trong Lễ hội đền Đông Cuông năm nay là sau lễ rước Bằng chứng nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia từ khu vực sân khấu vào trong Đền chính có sự kết hợp giữa màn diễu rước và màn múa xòe Tày cổ hầu Mẫu, với sự tham gia của 300 phụ nữ dân tộc Tày Khao.
Lễ hội diễn ra trong 2 ngày 1-2/2 (tức ngày 11-12 tháng Giêng) với nhiều hoạt động đặc sắc khác như: Nghi lễ dâng trâu tế thần; Lễ dâng Chúc văn; Nghi lễ rước Mẫu sang Sông và các hoạt động thi đấu thể thao, vui chơi… tạo không khí tưng bừng phấn khởi cho nhân dân những ngày đầu xuân mới./.
