Chiều 17/5, TAND Cấp cao tại Hà Nội đã tiến hành tuyên án phúc thẩm với 11 bị cáo trong vụ án Việt Á, trong đó có cựu Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long và Tổng giám đốc Việt Á Phan Quốc Việt.
Theo cáo buộc, khi dịch Covid-19 bùng phát, các bị cáo đã cấu kết chuyển giao đề tài nghiên cứu kit test của Nhà nước sang Công ty Việt Á. Sau đó được Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành tạm thời, đăng ký lưu hành chính thức kit test Covid-19. Tổng giám đốc Việt Á Phan Quốc Việt đã nâng khống giá 470.000 đồng/kit test.
Sau đó, Việt Á sản xuất hơn 8,7 triệu kit test, nâng khống giá nguyên liệu đầu vào rồi bán, tặng, ứng trước hơn 8,3 triệu kit test cho các đơn vị, cơ sở y tế trên khắp cả nước; được thanh toán hơn 4,5 triệu kit test với tổng giá trị hơn 2.257 tỉ đồng. Hành vi của Việt và đồng phạm gây thiệt hại hơn 1.235 tỉ đồng, trong đó Nhà nước thiệt hại hơn 402 tỉ đồng tại 19 tỉnh, thành khi mua kit test đã bị nâng khống giá.
Trong quá trình thực hiện hành vi vi phạm, Phan Quốc Việt đã đưa hối lộ tổng cộng hơn 106 tỉ đồng cho các cựu quan chức. Trong đó, Phan Quốc Việt đã đưa hối lộ Nguyễn Thanh Long 2,25 triệu USD; Nguyễn Huỳnh 4 tỉ đồng; Nguyễn Minh Tuấn 300.000 USD; Trịnh Thanh Hùng 350.000 USD; Nguyễn Nam Liên 100.000 USD. Bên cạnh đó, Việt còn chi tiền "cảm ơn" cho ông Nguyễn Văn Trịnh (cán bộ Văn phòng Chính phủ) 200.000 USD; Chu Ngọc Anh (cựu bộ trưởng Khoa học & Công nghệ) 200.000 USD; Phạm Công Trạc (cựu thứ trưởng Bộ Khoa học & Công nghệ) 50.000 USD.
HĐXX cấp phúc thẩm nhận định: Hành vi của các bị cáo là nghiêm trọng, gây thiệt hại cho ngân sách, bất bình trong nhân dân. Việc trừng phạt các bị cáo là cần thiết nhưng cũng xem xét đến các tình tiết giảm nhẹ, khoan hồng vì các bị cáo thực hiện hành vi trong hoàn cảnh cấp bách phòng chống dịch.
Đối với Phan Quốc Việt, HĐXX nhận định bị cáo có vai trò chỉ đạo, điều hành xuyên suốt đối với Việt Á. Bị cáo được hưởng lợi, nhiều lần chỉ đạo đưa hối lộ hàng với số tiền lớn nên không có cơ sở chấp nhận kháng cáo xin giảm nhẹ.
Đối với cựu Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long, HĐXX cho rằng bị cáo biết rõ kit test Covid-19 là đề tài Nhà nước nhưng vẫn chỉ đạo, góp phần biến đề tài Nhà nước thành của Việt Á. Bị cáo nhiều lần nhận hối lộ tổng cộng 2,25 triệu USD. Nhưng bị cáo Long cũng có nhiều tình tiết giảm nhẹ như: có nhiều thành tích xuất sắc trong công tác, được tặng thưởng nhiều bằng khen, gia đình có truyền thống Cách mạng.
Bản thân bị cáo Nguyễn Thanh Long là Giáo sư đã thúc đẩy việc hợp tác giữa ngành Y tế Việt Nam và thế giới. Trước phiên phúc thẩm, bị cáo tiếp tục tác động gia đình để nộp khắc phục thêm 1 tỷ đồng, trước đó bị cáo Long đã nộp lại 100% số tiền nhận hối lộ. Do đó, có cơ sở để HĐXX chấp nhận một phần kháng cáo của bị cáo.
Đối với bị cáo Trần Thanh Phong, cựu Phó phòng Tài chính CDC Bình Dương, HĐXX nhận thấy ở cấp sơ thẩm và phúc thẩm, đại diện Viện kiểm sát đều có đề nghị miễn trách nhiệm hình sự cho bị cáo Phong. Do bị cáo Phong chỉ là người thực hiện mệnh lệnh của cấp trên, không được hưởng lợi. Do đó HĐXX cho rằng việc miễn trách nhiệm hình sự cho bị cáo Phong là có cơ sở.
HĐXX tuyên bị cáo Nguyễn Thanh Long 17 năm tù về tội nhận Hối lộ (án sơ thẩm 18 năm tù) và hình phạt bổ sung là 100 triệu đồng; tuyên miễn trách nhiệm hình sự đối với bị cáo Trần Thanh Phong, cựu Phó phòng Tài chính Kế toán, CDC tỉnh Bình Dương.
Ngoài ra, HĐXX cấp phúc thẩm cũng chấp nhận một phần kháng cáo, giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo Nguyễn Nam Liên, cựu Vụ trưởng Kế hoạch Tài chính, Bộ Y tế (án sơ thẩm 7 năm, án phúc thẩm 6 năm 3 tháng về tội Nhận hối lộ); Phạm Duy Tuyến, cựu Giám đốc CDC Hải Dương (án sơ thẩm 13 năm, án phúc thẩm 12 năm); Lê Thị Hồng Xuyên, cựu nhân viên CDC tỉnh Bình Dương (án sơ thẩm 24 tháng tù, án phúc thẩm 24 tháng tù nhưng cho hưởng án treo); Ngụy Thị Hậu, cựu Phó phòng Tài chính kế toán, CDC tỉnh Bắc Giang (án sơ thẩm 30 tháng tù, án phúc thẩm 30 tháng tù nhưng cho hưởng án treo).
HĐXX phúc thẩm quyết định bác kháng cáo, y án sơ thẩm đối với các bị cáo Phan Quốc Việt, Tổng giám đốc Công ty Việt Á (án sơ thẩm 29 năm tù về 2 tội Vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng và Đưa hối lộ); Vũ Đình Hiệp, Phó tổng giám đốc Công ty Việt Á (án sơ thẩm 15 năm tù về hai tội Vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng và Đưa hối lộ); Trần Thị Hồng, nhân viên Công ty Việt Á (án sơ thẩm 30 tháng tù về tội Vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng).
