Từ lâu những quán ăn vỉa hè đã trở nên quen thuộc và phổ biến, đặc biệt là ở các đô thị lớn. Thức ăn đường phố với những món ăn đa dạng, tiện lợi, giá cả phải chăng luôn là sự lựa chọn hàng đầu của mọi đối tượng người dân, đa số là người trẻ.
Nguyễn Hoàng Long, sinh viên học viện Thanh thiếu niên là một trong số đó: “Đi học về em cảm thấy khá mệt nên cũng lười nấu ăn. Ăn bên ngoài, nhanh và bản thân cũng đỡ phải nghĩ ăn gì rồi nấu nướng, dọn dẹp…”.
Quán cơm bình dân tại đường Xuân Thủy- quận Cầu Giấy, Hà Nội là một trong những điểm đến quen thuộc của Nguyễn Hoàng Long bởi theo Long, quán có đồ ăn hợp khẩu vị, giá phải chăng. Chủ quán tại đây chia sẻ, hằng ngày quán vẫn phục vụ một lượng khách hàng quen nhất định, chủ yếu là sinh viên và nhân viên văn phòng.
Thế nhưng, khi hỏi về nguồn gốc và cách bảo quản thực phẩm, chủ quán cho hay: “Thực phẩm ở quê gửi ra. Còn rau thì mình nhập ở đây”.
Đồ ăn vỉa hè có một đặc điểm chung là khá rẻ, tuy nhiên, nguồn gốc và chất lượng của các thực phẩm này ra sao thì khách hàng không thể kiểm chứng. Sau khi mua về, thực phẩm được chế biến thành những món hấp dẫn phục vụ thực khách. Đồ ăn có thể được bày bán sơ sài ngay cạnh đường đi, không cần che đậy. Người bán thậm chí còn không đeo găng tay nylong để chế biến thức ăn, rồi cũng chính đôi bàn tay ấy lại cầm tiền và làm vô số việc khác.
Chính những yếu tố không đảm bảo vệ sinh đã khiến không ít khách gặp phải sự cố ngoài ý muốn. Bạn Trần Ngọc Thúy, 20 tuổi, sinh viên trường ĐH Kinh doanh và Công Nghệ chia sẻ: “Thi thoảng em cũng gặp một vài quán không đảm bảo vệ sinh hoặc là thực phẩm có vấn đề. Gần đây em có đi ăn chè, em đã ăn một caramel sữa chua lá nếp. Sữa chua có thể họ để ở nhiệt độ thường, em ăn thì thấy bị chua. Ăn vào sau đó bị đau bụng và đi ngoài. Gần đây thì em vẫn quay lại nhưng em đổi món khác”.
Không ít người lại nghĩ rằng, sự cố này xảy ra là do không may mắn. Vì thế, các thực khách vẫn “tặc lưỡi” thưởng thức ẩm thực hè phố mà bỏ qua những cảnh báo về tình trạng mất vệ sinh thực phẩm mà Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế đã đưa ra.
Theo TS-BS Lâm Quốc Hùng - Giám đốc Trung tâm Đào tạo dinh dưỡng và thực phẩm - Viện Dinh dưỡng Quốc gia, để hạn chế nguy cơ ngộ độc thực phẩm cho bản thân khi lựa chọn thưởng thức ẩm thực hè phố, các thực khách cần tuân thủ nguyên tắc như: lựa chọn các địa điểm ăn trong khu vực được quy hoạch kinh doanh thức ăn đường phố để đảm bảo các điều kiện về hạ tầng, nước sạch, điều kiện về vệ sinh, nước thải, rác thải…. Ngoài ra, người dân không nên sử dụng thức ăn đường phố tại các khu vực bị ô nhiễm và có quá nhiều xe cơ giới qua lại…
“Việc quan sát trước khi sử dụng thức ăn đường phố rất quan trọng, chúng ta phải nhìn thấy các địa điểm quán hàng phải sạch sẽ, trang thiết bị chế biến, chứa đựng, bao gói hợp vệ sinh, có tủ che chắn, sử dụng dụng cụ riêng biệt để chế biến, chia gắp thức ăn... Ngoài việc quan sát về địa điểm, nơi bảo quản thức ăn, thực phẩm… thực khách cũng cần quan sát kỹ sản phẩm, món ăn như màu sắc nguyên liệu phải tự nhiên, không chứa phẩm màu độc hại, mùi vị phải thơm ngon tự nhiên không đậm đặc hương liệu”- TS- BS Lâm Quốc Hùng khuyến cáo.
Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế khuyến cáo người bán cần nâng cao ý thức trong kinh doanh cũng như trong quá trình chế biến để không gây ra tình trạng ngộ độc thực phẩm đối với người tiêu dùng.
Mới đây, Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế cũng vừa ban hành công văn đề nghị Sở Y tế Hà Nội tăng cường công tác bảo đảm an toàn thực phẩm, phòng chống ngộ độc thực phẩm trên địa bàn thành phố Hà Nội năm 2025.
Cơ quan này đề nghị Sở Y tế Hà Nội tổ chức kiểm tra, giám sát việc tuân thủ quy định về an toàn thực phẩm, kiểm soát chặt chẽ nguồn nguyên liệu, phụ gia thực phẩm, dầu mỡ chiên rán thực phẩm, đặc biệt đối với các mặt hàng thịt nướng, xiên que, đồ ăn nhanh...tại các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống, thức ăn đường phố, thức ăn xung quanh trường học. Các trường hợp vi phạm quy định về an toàn thực phẩm cần được xử lý nghiêm.
