Sáng 12/11, trong chương trình Kỳ họp thứ 8, Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng trả lời chất vấn Quốc hội liên quan các vấn đề về quản lý báo chí, viễn thông, hạ tầng.
Đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt (Đắk Lắk) đặt vấn đề, chỉ số hạ tầng viễn thông tăng mạnh trong 2 năm gần đây, tuy nhiên việc tiếp cận băng thông rộng di động của người dân hiện nay chưa nhiều, nhất là có sự chênh lệch khá rõ giữa các khu vực, vùng miền, đặc biệt khó khăn ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi. Bà Nguyệt đề nghị Bộ trưởng trình bày giải pháp thu hẹp khoảng cách này.
Trả lời, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết trước đây mục tiêu là phủ sóng viễn thông, hiện tại nâng cấp lên phủ sóng internet, sẽ có "độ vênh" giữa thành phố và vùng sâu vùng xa, những vùng đặc biệt khó khăn. Bộ trưởng nhấn mạnh, đối với các hộ gia đình nghèo và cận nghèo, giải pháp là "lõm đâu phủ đấy" để đảm bảo mục tiêu đầu tiên là phủ sóng.
Ngoài ra, Bộ trưởng cho biết, "chúng ta có đủ tiền, thậm chí là thừa một tí để có thể phủ sóng, chỉ cần cơ chế thông thoáng thôi".
Với mục tiêu thứ hai và thứ ba, Bộ trưởng nhấn mạnh bà con vùng sâu, vùng xa, thuộc diện nghèo, cận nghèo có điện thoại thông minh và có tiền để dùng. Đối với điện thoại di động, Quỹ Viễn thông công ích có khoản ngân sách đáp ứng 400.000 máy từ chương trình Sóng và máy tính cho em.
"Chúng tôi cũng đang nghĩ đến việc xin phép Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh tăng quỹ này để cơ bản những hộ nghòe, cận nghèo chưa có điện thoại thông minh sẽ có hết. Số liệu ban đầu là 1 triệu - 1,2 triệu máy. Chương trình này sẽ phủ trắng, phủ sạch các hộ nghèo, cận nghèo. Chúng tôi cũng xác định đã tặng cho bà con thì tặng máy tử tế, giá trị từ 2 triệu đến 2,5 triệu đồng", Bộ trưởng bày tỏ.
Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, bà con dùng điện thoại thông minh sẽ được hỗ trợ miễn phí. Ông nhấn mạnh hiện nay nước ta có chính sách không nước nào có khi vừa hỗ trợ phủ sóng, vừa hỗ trợ người dân chi phí sử dụng. Mức hỗ trợ là 65.000 đồng/tháng/người nếu dùng điện thoại di động, và 130.000 đồng nếu dùng internet cố định. Mức 65.000 đồng hỗ trợ sắp tới cũng sẽ chuyển thành gói dùng được internet.
Bộ trưởng khẳng định chính sách phủ sóng vùng sâu, vùng xa, tạo điều kiện cho bà con nghèo, cận nghèo dùng viễn thông và internet của Việt Nam hiện tại thuộc loại "nhất thế giới".
Hơn 99,8% dân số được phủ sóng 4G
Cũng trong phiên chất vấn, đại biểu Hồ Thị Kim Ngân (Bắc Kạn) cho biết trong số 761 thôn chưa có sóng di động trên cả nước, có 637 thôn có điện nhưng chưa có sóng và yêu cầu Bộ trưởng trả lời đến bao giờ những thôn này mới có sóng để đời sống người dân bớt khó khăn.
Trả lời chất vấn, Bộ trưởng cho biết với 140-150 thôn, bản chưa có điện hoặc những thôn, bản không thuộc vùng đặc biệt khó khăn thì trách nhiệm phụ thuộc các nhà mạng, còn lại phụ thuộc Quỹ Viễn thông công ích. Đối với những trạm không có điện, Bộ sẽ dùng giải pháp vệ tinh.
Bộ cũng hiện đang đôn đốc các nhà mạng phủ sóng các trạm không thuộc Quỹ Viễn thông công ích trong năm 2024. Bộ trưởng đặt lời hứa, đến tháng 6/2025 sẽ phủ sóng tất cả những vùng lõm sóng. "Bộ rất cương quyết. Không có sóng lúc này là ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống người dân, vì gần như toàn bộ cuộc sống của chúng ta đã chuyển sang môi trường số rồi. Phê bình nhiều như thế thôi, nhưng nếu nhìn vào con số thì cũng kinh đấy. Hiện nay, 99,8% dân số Việt Nam đã được phủ sóng 4G. Trong khi đó, các nước phát triển chỉ đạt khoảng 99,4%. Vì vậy, chúng ta cũng nên nhìn từ hai góc độ", Bộ trưởng lý giải.
Bộ trưởng cũng trả lời câu hỏi việc cắt sóng 2G ảnh hưởng đến bà con không, theo đó, khi tắt sóng 2G thì có hai vấn đề.
Thứ nhất, bà con đang dùng máy 2G thì ai sẽ cung cấp cho bà con máy 3G, 4G hoặc 5G.
Hiện nay, theo chỉ đạo của Bộ Thông tin và Truyền thông, các nhà mạng phải hỗ trợ bà con bằng cách cung cấp máy công nghệ mới. Các nước khi tắt sóng công nghệ cũ như 2G thì họ chuyển sang công nghệ 3G, 4G, 5G. Hiện các nhà mạng phải vận hành cùng lúc 2G, 3G, 4G và 5G, tức là sử dụng bốn loại thiết bị. Khi nào tỷ lệ người dùng công nghệ cũ 2G giảm xuống dưới 2%, quốc gia sẽ quyết định dừng công nghệ này, và các nhà mạng sẽ hỗ trợ cho 2% người dùng còn lại.
Tuy nhiên, do chúng ta đã công bố sớm và làm truyền thông tốt nên các nhà mạng cũng nỗ lực cao. Đến đúng ngày dừng sóng, là ngày 15/10, chỉ còn 0,2% người dùng 2G, tức khoảng hơn 200 nghìn thiết bị. Nhờ vậy, các nhà mạng dễ dàng hơn trong việc hỗ trợ bà con chuyển đổi.
Vấn đề thứ hai là liệu công nghệ mới có phủ sóng bằng công nghệ cũ hay không, tức là 3G, 4G có phủ sóng tương đương với 2G hay không. Bộ trưởng khẳng định hiện nay, công nghệ 3G, 4G đã phủ sóng tương đương với công nghệ 2G, vì vậy khi tắt sóng 2G, phạm vi phủ sóng vẫn được duy trì.
