Theo bản đồ lâm nghiệp, Lô 4, Khoảnh 4, Tiểu khu 989, lâm phần UBND xã Ia Mơr, huyện Chư Prông quản lý, là rừng nghèo. Nhưng thực tế, khoảng 3 ha tại đây đã bị quây kín bằng gỗ và dây kẽm. Bên trong là cây điều cùng các loại cây ngắn ngày đang phát triển xanh tốt. Đây đó vẫn còn những gốc cây rừng bị đốt cháy đen. Tình cảnh rừng bị xâm hại cũng xảy ra tại một loạt các tiểu khu 990 (lâm phần quản lý của UBND xã Ia Mơr), tiểu khu 991, 993 (lâm phần Ban quản lý rừng phòng hộ Ia Muer).
Anh Sa Văn Điều- nhân viên bảo vệ rừng của UBND xã Ia Mơr cho biết: “Nhìn thấy người đi tuần là họ bỏ chạy hết. Làm thì họ đã căn hết đường rồi. Minh canh họ, họ lại canh mình, khó lắm. Tuần tra nhiều lúc vất vả chuyện đó. Rõ ràng lúc đi tuần tra không thấy gì, hôm sau vào đã thấy trồng cây rồi, làm lúc nào không hay biết luôn”.
Không chỉ rừng nghèo, mà nhiều diện tích rừng phòng hộ ở tỉnh Gia Lai cũng bị xâm phạm nghiêm trọng. Tại huyện Chư Sê, trong số 2.100 ha rừng phòng hộ do UBND xã H’bông quản lý, trong 1 năm qua đã có trên 34 ha tại các tiểu khu 1064 và 1065 bị lâm tặc cày ủi, san phẳng và trồng bạch đàn. Vụ phá rừng phòng hộ tại đây đã được công an huyện khởi tố vụ án, nhưng chưa có bị can nào bị xử lý.
Ông Thái Thượng Hải- Hạt trưởng Hạt kiểm lâm huyện Chư Sê cho biết:“Diện tích mà xã H’bông quản lý thì địa hình rất chia cắt, muốn kiểm tra khu vực đó thì phải đi xuống huyện Phú Thiện, qua huyện Ia Pa vào rừng nơi mình quản lý. Những điều kiện về nhân lực và nhiều yếu tố thì rất khó khăn cho công tác quản lý”.
Tháng 11/2022, Công an tỉnh Gia Lai khởi tố vụ án “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Ban quản lý rừng phòng hộ huyện Đức Cơ liên quan sai phạm để mất 9.000 ha rừng trong giai đoạn 2011-2019. Thanh tra tỉnh Gia Lai cũng kiến nghị khởi tố vụ án liên quan sai phạm làm mất 2000 ha rừng tại Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Ia Pa (huyện Krông Chro). Ở 2 nơi này, nhiều diện tích đất rừng đã biến thành nương rẫy điều và trại bò của dân.
Trong 5 năm qua, lực lượng chức năng tỉnh Gia Lai đã phát hiện 2.940 vụ vi phạm pháp luật về lâm nghiệp. riêng từ đầu năm 2022 tới nay, các địa phương đã phát hiện 290 vụ, trong đó xử lý hình sự 29 vụ. Số vụ vi phạm luật quản lý bảo vệ rừng có chiều hướng năm sau giảm so với năm trước, nhưng tình trạng phá rừng, lấn chiếm đất lâm nghiệp vẫn tiếp diễn phức tạp và khó ngăn chặn triệt để.
Ông Trương Văn Nam, Trưởng phòng Quản lý và Bảo vệ rừng- Chi cục Kiểm lâm tỉnh Gia Lai, thừa nhận: “Nói thực, giờ lực lượng đông cũng không làm xuể được. Chỉ có cách là các ngành chức năng, các cấp các ngành tuyên truyền sâu rộng người dân biết tác dụng của rừng, để người ta có trách nhiệm bảo vệ rừng. Cái này không phải một sớm, một chiều”.
Nếu không có những giải pháp hữu hiệu và toàn diện, rừng ở Gia Lai vẫn bị xâm chiếm hàng ngày, trước sự bất lực của chủ rừng và các lực lượng chức năng./.
