Nhằm hạn chế rủi ro và tăng cường quản lý giám sát thị trường trái phiếu doanh nghiệp, Bộ Tài chính đã chỉ đạo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước triển khai 4 đoàn kiểm tra trong tháng 10/2021 tại 10 công ty chứng khoán. Đồng thời sẽ kiểm tra một số doanh nghiệp có khối lượng phát hành trái phiếu lớn; phát hành trái phiếu không có tài sản đảm bảo; tình hình tài chính yếu.
Theo Bộ Tài chính, từ năm 2018 đến nay, thị trường trái phiếu doanh nghiệp bắt đầu có sự phát triển nhằm đáp ứng nhu cầu vốn cho sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng có xu hướng giảm.
Theo quy định, từ 1/1/2021, chỉ nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp được mua và giao dịch trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ, trái phiếu phát hành ra công chúng phải được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp giấy đăng ký chào bán và yêu cầu xếp hạng tín nhiệm theo lộ trình.
Bộ Tài chính chỉ đạo kiểm tra 10 công ty chứng khoán liên quan đến trái phiếu doanh nghiệp. (Ảnh minh họa)
Tuy nhiên, theo Vụ Tài chính ngân hàng (Bộ Tài chính), sau 9 tháng năm 2021, khối lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ tăng, đạt 357.000 tỷ đồng (tăng 5,6% so với cùng kỳ năm 2020); khối lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng là 17.375 tỷ đồng (giảm 14%).
Trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, tổ chức tín dụng có khối lượng phát hành lớn nhất chiếm 37,3%, các doanh nghiệp bất động sản chiếm 31,1%. Tỷ trọng nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp mua sơ cấp trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ giảm mạnh so với năm 2020 (mua 5,5% khối lượng phát hành trong 9 tháng đầu năm 2021 trong khi cả năm 2020 là 12,7%).
Theo nhận định của Vụ Tài chính ngân hàng, thị trường trái phiếu doanh nghiệp còn một số vấn đề cần lưu ý như phần lớn tài sản đảm bảo của trái phiếu là bất động sản, dự án hình thành trong tương lai hoặc cổ phiếu doanh nghiệp, giá trị của tài sản đảm bảo chịu ảnh hưởng diễn biến của thị trường.
Một số trường hợp chưa tuân thủ đầy đủ quy định của pháp luật về nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp khi mua trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ; có doanh nghiệp phát hành với khối lượng lớn gấp nhiều lần vốn chủ sở hữu.
Bằng Lăng
