NSƯT Doãn Nguyên là một nhạc sĩ, nhạc trưởng nổi tiếng, đã sáng tác nhiều tác phẩm âm nhạc và hàng trăm bản phối khí cho các tác phẩm được đưa vào sản xuất dàn dựng, thu thanh. Nhắc đến nhạc sĩ, NSƯT Doãn Nguyên, những người yêu nhạc sẽ nhớ ngay đến các sáng tác khí nhạc của anh như Khúc nhạc chiều, Tình khúc biên thùy, Cánh thư ra đảo xa… Không chỉ vậy, anh còn rất thành công ở mảng sáng tác với nhiều ca khúc hay như Tâm sự Huyền Trân công chúa, Đỉnh núi, Nỗi nhớ Trường Sơn, Nhớ chăng em những con đường Điện Biên....

Cái nôi âm nhạc đã nuôi dưỡng nhạc sĩ, NSƯT Doãn Nguyên

Sinh ra trong gia đình có truyền thống nghệ thuật, cha là nhạc sĩ Doãn Nho, người nhạc sĩ - chiến sĩ nổi tiếng với nhiều bài hát về quân đội như: Tiến bước dưới quân kỳ, Năm anh em trên một chiếc xe tăng (phổ thơ Hữu Thỉnh)... và mẹ là ca sĩ Nguyệt Ánh, tuổi thơ của nhạc sĩ Doãn Nguyên tràn ngập trong không khí âm nhạc và đậm chất quân đội.

Bố mẹ nhạc sĩ Doãn Nguyên đã có định hướng cho anh theo con đường âm nhạc từ nhỏ, nên ngay từ lúc 4-5 tuổi anh đã được cho theo học piano. Lúc 7 tuổi, Doãn Nguyên đã đỗ vào trường Âm nhạc Việt Nam, học tập và rèn luyện trong suốt 16 năm.

Âm nhạc thực sự phải xuất phát từ chất liệu âm nhạc dân gian

Nhạc sĩ Doãn Nguyên lựa chọn sáng tác khí nhạc và chủ yếu nhất là nhạc không lời bán cổ điển. Theo anh, nền âm nhạc Việt Nam đang thiếu hụt mảng khí nhạc, biến nền âm nhạc Việt Nam trở nên thiếu hụt, khập khiễng. Hiện nay, thị trường âm nhạc nước ta có sự chênh lệch giữa hai thể loại thanh nhạc và khí nhạc. Phần lớn trên các phương tiện thông tin đại chúng cũng như trên các sân khấu biểu diễn, chủ yếu là các ca khúc. Bên cạnh đó, lâu nay khán giả nước ta cũng chưa có thói quen cũng như nhu cầu nghe nhạc giao hưởng thính phòng, nhạc không lời. Vì thế, dòng nhạc không lời hiện nay vẫn chưa có được vị trí xứng đáng trong nền âm nhạc, đặc biệt trong thị trường âm nhạc Việt Nam hiện nay. 

Chính vì vậy, anh luôn cố gắng cùng với rất nhiều nhạc sĩ hướng tới khí nhạc để cân bằng lại. Nhạc sĩ Doãn Nguyên cùng các nhạc sĩ khác bám sát vào chất liệu sử dụng nhạc cụ của Việt Nam kết hợp với nhạc cụ phương Tây để cho ra đời những tác phẩm mang âm hưởng của Việt Nam, thể loại bán cổ điển. Ngoài những tác phẩm viết mới, anh còn chuyển soạn những ca khúc đã nổi tiếng cho dàn nhạc bán cổ điển, biến nó thành nhạc không lời.

Nhạc sĩ Vũ Mạnh Cường, Phó Trưởng Đoàn ca nhạc mới Nhà hát Đài Tiếng nói Việt Nam, cảm nhận về nhạc sĩ Doãn Nguyên: "Đó là một sự kiên trì theo đuổi, tìm mọi hướng tiếp cận dần dần với công chúng để họ có thói quen nghe một chương trình âm nhạc, nghe một tác phẩm nhạc không lời".

Tình yêu của người nhạc sĩ với âm nhạc bán cổ điển

Từ lâu, NSƯT Doãn Nguyên đã theo đuổi dòng nhạc bán cổ điển. Anh chia sẻ rằng anh chọn âm nhạc bán cổ điển vì tình yêu chứ không phải vì bất cứ lý do nào khác. Tốt nghiệp Đại học chuyên ngành Chỉ huy giao hưởng, Nghệ sĩ Doãn Nguyên luôn thường trực niềm đam mê và trăn trở với dòng nhạc giao hưởng thính phòng. Ở Việt Nam, các sáng tác thính phòng rất ít và cũng rất kén người nghe. Bởi vậy, nhạc sĩ Doãn Nguyên đã chọn một con đường gần hơn để mang dòng nhạc này đến với thính giả, đó là các sáng tác bán cổ điển. Phần nhiều trong số các sáng tác khí nhạc của anh như Khúc nhạc chiều, Tình khúc biên thùy, Cánh thư ra đảo xa đều có sự kết hợp giữa những nhạc cụ truyền thống như đàn bầu, sáo mèo hòa tấu cùng dàn nhạc bán cổ điển. Theo nghệ sĩ Violin Nguyễn Thị Vân Hạnh:"Có lẽ do anh viết ca khúc nhiều nên các sáng tác không lời của anh có chất ca xướng trong đó, với giai điệu rất đẹp và dễ nghe".

Nhạc sĩ Doãn Nguyên luôn nói rằng anh may mắn vì được công tác tại Nhà hát Đài Tiếng nói Việt Nam, vì thế nên các sáng tác không lời của anh luôn được chắp cánh bởi sóng phát thanh của Đài, giúp đến nhanh hơn, đến gần hơn với công chúng. Song để những giai điệu đẹp ấy ở lại lâu trong lòng người nghe nhạc, chắc hẳn đó phải là tài năng tâm huyết và tình yêu cháy bỏng anh dành cho dòng nhạc này.

Nhiều năm công tác trong Nhà hát Đài Tiếng nói Việt Nam cùng nhạc sĩ Doãn Nguyên, điều nhạc sĩ Trần Đức Minh ấn tượng nhất ở anh đó chính là tình yêu anh dành cho dòng nhạc bán cổ điển. Nhạc sĩ Trần Đức Minh chia sẻ: “Các sáng tác bán cổ điển của anh luôn có chất rất riêng, chuẩn mực, sang trọng song cũng rất gần gũi và dễ đi vào lòng người nghe”.

Sự nỗ lực và sáng tạo không ngơi nghỉ của người nhạc trưởng...

Âm nhạc là một loại hình sáng tạo mà đã gọi là sáng tạo thì sẽ phải có những sự thử nghiệm. NSƯT Doãn Nguyên chia sẻ rằng anh cảm thấy rất may mắn khi được làm việc ở Nhà hát Đài Tiếng nói Việt Nam, với những dàn nhạc và những nghệ sĩ mang tầm cỡ quốc gia. Điều đó giúp anh có điều kiện để thử nghiệm sự tìm tòi của mình. 

Không chỉ thành công ở các sáng tác khí nhạc, nhạc sĩ Doãn Nguyên còn được biết đến với nhiều ca khúc hay đạt giải thưởng của hội nhạc sĩ Việt Nam như: Một thoáng bờ vai, Mơ từng ngày bình yên, Cánh thư ra đảo xa, Đỉnh núi…

Không chỉ dàn dựng chỉ huy hàng nghìn tác phẩm thu thanh trên làn sóng của Đài, nhạc sĩ Doãn Nguyên còn tham gia chỉ huy, là đạo diễn âm nhạc của nhiều chương trình nghệ thuật lớn trong nước. Nhạc sĩ Vũ Mạnh Cường, Phó Trưởng đoàn ca nhạc mới Nhà hát Đài Tiếng nói Việt Nam cho rằng: "Nhạc sĩ Doãn Nguyên luôn truyền được những hiểu biết, những cảm nhận cá nhân tới dàn nhạc và ca sĩ. Những bản nhạc mà nhạc sĩ Doãn Nguyên chỉ huy luôn có sắc thái âm thanh rất riêng khó lẫn".

Dự định của người nghệ sĩ tài hoa 

Là người chỉ huy dàn nhạc lại bận bịu với công tác quản lý nhưng nhạc sĩ Doãn Nguyên vẫn đam mê sáng tác có nhiều ca khúc hay, nhiều ca khúc đạt giải thưởng của hội nhạc sĩ Việt Nam. Đằng sau những tác phẩm âm nhạc được người nghe đón nhận và yêu thích trên làn sóng phát thanh của Đài tiếng nói Việt Nam luôn có vai trò rất lớn của nhạc sĩ, NSƯT Doãn Nguyên. Dù ở vai trò nhạc trưởng chỉ huy hay nhạc sĩ sáng tác anh vẫn cho thấy tình yêu âm nhạc, sự nỗ lực bền bỉ và một năng lực sáng tạo dồi dào không ngừng nghỉ.

Nhìn lại, chúng ta có thể thấy cả một chặng đường âm nhạc đầy tự hào mà NSƯT Doãn Nguyên là thế hệ tiếp nối. Anh chắc chắn sẽ phát huy được nền âm nhạc của Việt Nam và quan trọng nhất là chinh phục khán thính giả, từng bước vượt ra khỏi biên giới để cho bạn bè năm châu biết thêm, hiểu thêm về con người Việt Nam và về âm nhạc Việt Nam./.