Phép thử đầu tiên với Ukraine
Một số nhà phân tích cho rằng đây có thể là cuộc phản công lớn mà Ukraine lên kế hoạch từ lâu. Cuộc phản công được coi là phép thử lớn đầu tiên về khả năng của Ukraine nhằm phá vỡ thế bế tắc trên chiến trường khi cả hai bên tham chiến đã phải gánh chịu những tổn thất nghiêm trọng suốt 6 tháng qua.
Sau khi rút quân khỏi miền Bắc Ukraine ở giai đoạn đầu chiến dịch, các lực lượng Nga đã tập trung vào phía Đông Ukraine và giành được nhiều vùng lãnh thổ tại đây. Khi tiến độ tấn công của Nga tại khu vực phía Đông chậm lại trong những tuần qua, Kiev tuyên bố sẽ mở màn cuộc phản công lớn ở phía Nam, bắt đầu bằng việc giành lại thành phố Kherson – thành phố có 300.000 người nằm trên bờ Biển Đen.
Giới chức Ukraine cho biết, các lực lượng của nước này đã tiến hành cuộc tấn công lớn sau khi pháo kích các cây cầu, kho đạn dược và căn cứ quân sự của Nga tại Kherson trong những tuần qua. Theo các nhà phân tích, hiện rất khó đánh giá phạm vi và tác động của cuộc tấn công vì các quan chức Ukraine đã từ chối cung cấp thông tin chi tiết với lý do cần phải giữ bí mật về hoạt động quân sự.
Ông Oleksiy Arestovych, cố vấn của Tổng thống Ukraine nêu rõ, các lực lượng Ukraine đã phá vỡ tuyến phòng thủ của Nga ở một số khu vực và gần như cắt đứt hoàn toàn đường tiếp tế của quân đội Nga trên sông Dnipro ở bờ tây. Quan chức này cho biết, hiện tại, chiến dịch giống như “một cuộc phản công nhỏ” và các lực lượng Ukraine đang tìm cách mở rộng quy mô.
Cuộc tấn công nhằm giành lại quyền kiểm soát Kherson, bắt đầu bằng một loạt vụ bắn pháo tầm xa sử dụng hệ thống pháo phóng loạt cơ động cao HIMARS do Mỹ cung cấp, không chỉ tấn công các thành trì của Nga mà còn nhằm vào các cứ điểm và đội hình của lực lượng thân Nga trên mặt trận, đánh dấu sự thay đổi trong chiến thuật của Ukraine.
Thông báo với các phương tiện truyền thông, Bộ Văn hóa và Chính sách Thông tin của Ukraine nói rằng các lực lượng Ukraine đã phá vỡ tuyến phòng thủ đầu tiên của Nga gần Kherson. Bộ này cho biết: “Ukraine có cơ hội thực sự để lấy lại các vùng lãnh thổ đã bị mất, đặc biệt là khi quân đội sử dụng rất thành thạo vũ khí phương Tây”.
Ích lợi và rủi ro đối với Kiev
Kết quả cuộc tấn công có thể quyết định giai đoạn tiếp theo của cuộc chiến. Giới phân tích cho rằng, cuộc phản công của Ukraine ngày 29/8 có thể mang lại lợi ích cho nước này nhưng cũng tiềm ẩn những rủi ro lớn. Nếu thành công, Ukraine sẽ thuyết phục phương Tây rằng họ có thể đánh bại Nga và sự hỗ trợ mạnh mẽ hơn từ Mỹ, châu Âu sẽ giúp Kiev đảo chiều chiến sự. Bên cạnh đó, việc giành lại Kherson sẽ cung cấp cho quân đội Ukraine nhiều lợi thế hơn để tiến hành các cuộc không kích vào bán đảo Crimea, đóng vai trò như một tuyến liên kết quan trọng cho hoạt động tiếp tế từ đất liền.
Ngoài ra, Ukraine cũng có thể mở rộng thành công bằng cách thực hiện các cuộc tấn công gây thêm thiệt hại cho hải quân Nga. Sức mạnh hải quân vốn là một trong những lợi thế quan trọng đối với Điện Kremlin ở phía Nam Ukraine. Theo ông Mark Hertling, cựu sĩ quan cấp cao cho các hoạt động của quân đội Mỹ ở châu Âu, Kiev cũng có thể sử dụng vũ khí chống hạm và phương tiện không người lái dưới nước do phương Tây cung cấp để đe dọa các căn cứ hải quân và tuyến tiếp tế quan trọng trên biển của Nga.
Nhưng nếu cuộc phản công Ukraine thất bại điều đó sẽ giúp Nga củng cố vững chắc hơn quyền kiểm soát các khu vực mà nước này đã nắm giữ và làm xói mòn sự ủng hộ của phương Tây đối với Kiev.
Trong khi đó, Nga tuyên bố, Ukraine đã chịu thiệt hại nặng nề trong đợt phản công ở miền Nam. Trong thông cáo ngày 29/8, Bộ Quốc phòng Nga cho biết, quân đội Ukraine đã cố gắng tiến công theo 3 hướng ở các tỉnh Nikolaev và Kherson. Trước sự phòng thủ hiệu quả của các lực lượng Nga, đối phương đã bị tổn thất nặng nề. Theo bộ này, có hơn 560 binh sĩ Ukraine thương vong. Nga cũng phá hủy hàng chục tăng thiết giáp và bắn hạ hai máy bay chiến đấu của Ukraine tại Kherson.
Vì không có một bức tranh chính xác về những diễn biến trên chiến trường, nhiều chuyên gia quân sự đã tỏ ra dè dặt khi đánh giá cuộc phản công của Ukraine.
Ông Michael A. Horowitz, nhà phân tích địa chính trị và an ninh - người đứng đầu bộ phận tình báo của công ty tư vấn Le Beck nhận định: “Còn quá sớm để dự đoán kết quả. Tôi cho rằng quân đội Ukraine đang giữ kín thông tin về chiến thuật nhằm đảm bảo các mục đích tác chiến. Nhưng rõ ràng đây là một cuộc tấn công lớn”. Diễn biến mới này cho thấy cuộc xung đột Nga-Ukraine đang bước vào giai đoạn quan trọng nhất kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự tại Ukraine từ tháng 2.
Nói về mục tiêu của Ukraine, ông Michael A. Horowitz cho rằng: “Quân đội Ukraine nhiều khả năng muốn đẩy lùi hoàn toàn các lực lượng Nga ở phía Tây sông Dnipro và giành lại Kherson, sau đó tiến xa hơn về phía Bắc Zaporizhzhia, đồng thời tìm cách gây tổn thất nặng nề cho Nga ở phía Đông”./.
