Theo đó, việc thanh tra được Thanh tra TP.HCM thực hiện dựa trên yêu cầu của Thanh tra Chính phủ. Trong giai đoạn từ năm 2011 đến cuối năm 2021, các doanh nghiệp đã chuyển đổi 70 vị trí đất với tổng diện tích gần 1,4 triệu m2 sang kinh doanh đất, xây dựng nhà ở. Trong 3 năm (2019, 2020 và 2021), không có dự án chuyển mục đích sử dụng đất. Tổng số tiền thu được từ việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất là 8.501,1 tỷ đồng, đạt 100% số tiền phải thu.
Thanh tra TP.HCM đã thanh tra 28 vị trí đất (với gần 6 triệu m2 đất) và ban hành 8 kết luận thanh tra. Các đơn vị được thanh tra gồm: Trung tâm Hạt nhân TP.HCM; Công ty cổ phần Sản xuất Kinh doanh Dịch vụ và Xuất nhập khẩu Quận 1 (Công ty Fimexco), Công ty cổ phần Đầu tư và Xây lắp 5, Công ty cổ phần NAKYCO, Công ty TNHH MTV Cây trồng TP.HCM, Tổng Công ty Công nghiệp Sài Gòn TNHH MTV, Công ty TNHH MTV Cảng sông Sài Gòn (nay là Công ty CP Cảng Phú Định), Tổng Công ty Địa ốc Sài Gòn TNHH MTV.
Kết quả thanh tra, TP thu hồi được 6,5 tỷ đồng, đã chuyển vào tài khoản tạm giữ của Cơ quan an ninh điều tra Bộ Công an 21 tỷ đồng, xử lý hành chính 21 tổ chức, cá nhân và chuyển 7 vụ việc vi phạm sang cơ quan công an để xử lý hình sự.
Các vi phạm chuyển mục đích đất công chủ yếu là của doanh nghiệp hoặc chủ đầu tư dự án, như doanh nghiệp chuyển nhượng hoặc góp vốn bằng tài sản trên đất sau đó chuyển quyền được thuê đất của Nhà nước hoặc quyền phát triển dự án cho đối tác để toàn quyền phát triển dự án.
Doanh nghiệp nhà nước góp vốn tham gia liên doanh, liên kết hoặc lập công ty liên doanh, liên kết mới để triển khai dự án kinh doanh bất động sản, thực chất là chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án đầu tư nhưng không thông qua thủ tục đấu thầu hoặc bán đấu giá tài sản. Có trường hợp doanh nghiệp nhà nước sử dụng hợp đồng hợp tác để cập nhật thông tin biến động trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, từ đó giao cho đối tác toàn quyền thực hiện dự án khi chưa được cơ quan chủ quản hoặc cơ quan có thẩm quyền chấp thuận.
Khi hợp tác đầu tư, doanh nghiệp nhà nước không thẩm định lợi thế quyền thuê đất, lợi thế mặt bằng làm cơ sở góp vốn, từ đó giao toàn quyền cho đối tác khai thác dự án và phân chia lợi nhuận cố định. Doanh nghiệp sử dụng đất thuê của nhà nước không đúng mục đích giao, thuê, sử dụng đất đai, mặt bằng không phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh chính của đơn vị, không đúng phương án cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước được duyệt./.
