Khai mạc hội nghị, ông Phan Đình Trạc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực cho biết: hiện nay Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đang theo dõi chỉ đạo 47 vụ án, 46 vụ việc, trong đó có nhiều vụ án, vụ việc phải trưng cầu giám định, yêu cầu định giá.
Hiện còn 40/60 quyết định trưng cầu giám định, yêu cầu định giá thực hiện chậm tiến độ, đã ảnh hưởng trực tiếp đến công tác điều tra, xử lý các vụ án vụ việc. Nhiều vụ việc hết thời hạn điều tra nhưng chưa có kết quả giám định, định giá phải tạm đình chỉ, hiện nay còn có 1 vụ án 12 vụ việc phải tạm đình chỉ do hết thời hạn nhưng chưa có kết luận giám định, định giá. Còn các vụ việc khác còn phải chờ kết luận định giá, kết luận giám định.
Tại hội nghị các đại biểu đã chỉ rõ những hạn chế, vướng mắc nguyên nhân, đồng thời chỉ ra trách nhiệm từng bộ, ngành, địa phương đề xuất kiến nghị các giải pháp xử lý nhằm góp phần đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố, xét xử các vụ án tham nhũng, tiêu cực thuộc diện ban chỉ đạo theo dõi chỉ đạo nói riêng và nâng cao hiệu quả phòng chống tham nhũng tiêu cực nói chung.
Làm rõ nguyên nhân chậm trễ trong giám định, định giá tài sản trong các vụ việc, vụ án tham nhũng, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cho rằng nguyên nhân từ 2 phía, bao gồm từ phía trưng cầu giám định và yêu cầu định giá có những chỗ còn chưa rõ ràng, giao chưa đúng địa chỉ, phạm vi quá rộng, thậm chí thời gian yêu cầu quá gấp. Bên cạnh đó có những vướng mắc về quy định pháp luật cần tháo gỡ.
“Liên quan tới quy định pháp luật còn vướng mắc, tôi đề nghị liên quan tới giám định là Bộ Tư pháp, liên quan đến định giá là Bộ Tài chính, các đồng chí phối hợp với các bộ, ngành các cơ quan về rà soát lại những gì vướng mắc, đề xuất sửa sớm để tạo điều kiện thuận lợi và cố gắng hoàn thành trong năm 2022”, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhấn mạnh.
Kết luận hội nghị, ông Võ Văn Thưởng, Thường trực Ban Bí thư, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, nêu rõ: việc kết luận giám định, định giá nói chung nhiều vấn đề còn chậm chưa đạt yêu cầu về tiến độ. Một số cơ quan được trưng cầu còn chậm trễ trong việc phân công giám định viên, thành lập hội đồng định giá, phân công không đúng quy định pháp luật, thậm chí cũng có biểu hiện e ngại, né tránh, đùn đẩy, hoặc ra kết luận chung chung không rõ đúng sai.
Ông Võ Văn Thưởng cho biết để thực hiện tốt hơn công tác điều tra truy tố, xét xử các vụ án vụ việc tham nhũng, tiêu cực, thuộc diện theo dõi chỉ đạo của Ban chỉ đạo trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực, theo kết luận của Tổng Bí thư và theo kế hoạch của Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, đòi hỏi phải nâng cao chất lượng, tiến độ của công tác giám định, định giá.
Thường trực Ban Bí thư nhấn mạnh: “Việc chậm trễ né tránh đùn đẩy, không làm hết trách nhiệm, không công tâm khách quan, ở đây kể cả việc trưng cầu, yêu cầu không đúng. Trưng cầu, yêu cầu có tính đánh đố, không cung cấp hồ sơ phục vụ việc thẩm định cần được xem là biểu hiện lừng khừng trong thực hiện kết luận 21 trong thực hiện chủ trương của Đảng về đấu tranh phòng, chống tham nhũng tiêu cực. Đây là nhiệm vụ, yêu cầu rất quan trọng đã đặt ra mà anh không làm là anh lừng khừng thôi”.
Ông Võ Văn Thưởng đề nghị khẩn trương, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định của pháp luật liên quan đến công tác giám định, định giá trong tố tụng hình sự. Mục tiêu chống tham nhũng đó là để vừa trừng trị cái sai, nhưng có điều rất quan trọng nữa đó là tài sản của nhà nước không được thất thoát, tài sản đó phải đưa vào phục vụ quá trình phát triển kinh tế xã hội để nâng cao đời sống của nhân dân.
Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng nhấn mạnh, với phương châm là chỗ nào có quyền lực, chỗ đó phải được kiểm soát, trên cơ sở đó Ban Nội chính giúp cho ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng tiêu cực, theo dõi, đôn đốc kiểm tra việc thực hiện và cần thiết đề xuất kiểm tra giám sát chuyên đề đối với một số nơi, một số cơ quan trong công tác giám định, định giá với các vụ việc Ban chỉ đạo theo dõi, để đảm bảo giám định, định giá đúng, công tâm khách quan.
Nhấn mạnh về một số trường hợp, kết luận giám định có thể coi như một bản án thi hành truy tố, xét xử, bởi kết luận giám định là một cơ sở có thể tăng nặng hoặc giảm nhẹ, đồng chí Võ Văn Thưởng đề nghị phải đầu tư nhân lực cho công tác giám định, định giá, giám định viên phải đủ phẩm chất và năng lực. Cần có cơ chế phối hợp với nhau để giải quyết công việc, trong từng lĩnh vực đòi hỏi sự kiểm soát lẫn nhau.
“Cơ quan tiến hành tố tụng có trách nhiệm trong yêu cầu giám định, định giá, nội dung yêu cầu phải rõ, thật sự cần thiết, xác định đúng địa chỉ yêu cầu, trưng cầu, thời gian phù hợp, không trưng cầu, yêu cầu theo kiểu đánh đố. Cung cấp đầy đủ, kịp thời hồ sơ để phục vụ cho công tác giám định, định giá. Khi đã trưng cầu, yêu cầu thì phải tôn trọng kết quả của cơ quan chức năng có thẩm quyền chuyên môn sâu về trưng cầu, yêu cầu đó, không sử dụng cũng phải trao đổi lại. Tránh trường hợp quyết định không đúng với hướng điều tra hoặc kết luận điều tra chúng ta lại không sử dụng kết luận trưng cầu đó, hay đặt vấn đề phải giám định theo hướng này, hướng kia”, ông Võ Văn Thưởng nhấn mạnh./.
