Nga chọc sườn phá nát phòng tuyến Ugledar
Tình báo Anh đưa tin, quân đội Nga đã áp sát Ugledar từ ba hướng, đe dọa cắt đứt tuyến đường còn lại cuối cùng ra khỏi thị trấn giàu tài nguyên khoáng sản này. Mối lo ngại về số phận của Ugledar gia tăng sau khi quân đội Nga phá vỡ hệ thống phòng thủ của Ukraine ở phía tây thành phố dọc theo đường cao tốc T-05-09 dẫn đến Velyka Novosilka - một điểm chiến lược khác ở Donbass.
Nga đã tiến quân từ phía đông về phía làng Vodyane, cuối cùng chiếm được làng này vào giữa tháng 9/2024, mở ra một mặt trận mới chống lại lực lượng Ukraine phòng thủ ở Ugledar.
Giới phân tích đã đặt ra nhiều câu hỏi: Liệu Ukraine có thể giữ được Ugledar hay không? Trong trường hợp Ugledar thất thủ, việc chiếm được thành phố này sẽ mở ra triển vọng gì cho quân đội Nga?
Quân đội Nga đã cố gắng chiếm Ugledar kể từ khi xung đột nổ ra vào tháng 2/2022 và lần đầu tiến đến vùng ngoại ô thị trấn này vào mùa xuân năm năm đó. Kể từ đó, hầu hết các cuộc tấn công ở phía nam Donetsk đều tập trung vào khu vực này sau khi Nga chiếm được Volnovakha.
Ukraine đã điều động một trong những đơn vị giàu kinh nghiệm nhất của nước này - Lữ đoàn cơ giới độc lập số 72 đến bảo vệ thị trấn. Lữ đoàn 72, vốn đóng vai trò chủ chốt trong việc đẩy lực lượng Nga ra khỏi Kiev từ đầu cuộc chiến, hiện đã bảo vệ Ugledar trong gần 20 tháng.
Khả năng phòng thủ hiệu quả của lữ đoàn này, được sự hỗ trợ bởi địa hình thuận lợi, đã ngăn chặn được bước tiến của Nga vào Ugledar và về cơ bản đã đóng băng mặt trận ở khu vực này trong gần 2 năm.
Các lực lượng Nga đã nối lại các cuộc tấn công trực tiếp vào Ugledar vào đầu năm 2023, nhưng một lần nữa họ bị đẩy lùi. Ở thời điểm đó, chỉ trong một tuần Nga được cho là đã mất khoảng 130 phương tiện và Lữ đoàn Bộ binh Hải quân Cận vệ 155 của nước này bị tổn thất nặng.
Mykola Voroshnov, lính trinh sát trên không thuộc Lữ đoàn 72 của Ukraine cho biết: “Ugledar là một thị trấn nhỏ và là một pháo đài phòng thủ góc ở hướng đông nam khu vực Donetsk. Thị trấn này nằm trên cao. Có những cánh đồng, những ngôi làng xung quanh và một hồ nước trước mặt chúng tôi. Nhìn vào bản đồ, có thể thấy một con sông ở phía nam Ugledar, giữa Mykilske và Pavlivka”.
Theo một sĩ quan quân đội Ukraine, Nga hiện đang sử dụng các chiến thuật tương tự như những chiến thuật họ đã áp dụng vào đầu năm 2023. Ông lưu ý, lợi thế chính của Nga là có nguồn lực dồi dào về cả binh sỹ lẫn và trang thiết bị.
“Vào mùa đông năm 2023, Nga đã sử dụng hơn 100 trang thiết bị di chuyển đến Ugledar. Bây giờ, họ nhắm đến việc bao vây thành phố từ hai bên sườn để tiến xa hơn trong khi tránh giao tranh trong đô thị. Điều này sẽ khiến lực lượng bảo vệ thành phố bị bao vây hoặc phải rút lui”, sỹ quan Ukraine nhấn mạnh.
Nhà phân tích quân sự Ukraine Oleksandr Kovalenko cho rằng thành công của Nga trong việc phá vỡ các phòng tuyến của Ukraine xung quanh Ugledar phần lớn nhờ vào việc sử dụng rộng rãi bom dẫn đường (KAB) thả từ trên không để nhắm vào các vị trí phòng thủ quan trọng của Ukraine.
“Khu vực này hiện là một trong những nơi Nga sử dụng bom dẫn đường nhiều nhất, chỉ sau Pokrovsk”, ông Kovalenko cho biết, ý nói đến đến trung tâm hậu cần của Ukraine cách Ugledar 56 km về phía bắc mà lực lượng Nga cũng đang nỗ lực chiếm giữ trong những tuần gần đây.
“Các cuộc tấn công của Nga vào Ugledar thậm chí còn dữ dội hơn so với các mặt trận Kurakhove và Pokrovsk. Bom lượn là yếu tố chính giúp Moscow phá vỡ các tuyến phòng thủ của Ukrainr và chúng tôi đã không có biện pháp đối phó hiệu quả nào trong nhiều năm”.
Ukraine thừa nhận tình hình nguy cấp
Một số dữ liệu nguồn mở cho biết, quân đội Nga đã tiến vào khu vực phía đông nam của Ugledar. Nếu Nga cắt đứt tuyến đường cao tốc nối Ugledar với Bohoyavlenka, cách thị trấn 6 km về phía bắc, thì đây sẽ là mối đe dọa lớn hơn đối với Lữ đoàn 72, có thể dẫn tới thảm họa cho lực lượng Ukraine, ông Kovalenko lưu ý. Các đơn vị Nga đã tiến đến một ngã tư quan trọng ở phía tây nam thị trấn, có khả năng kiểm soát một số phần của con đường.
“Việc bao vây từ phía bắc sẽ là một điểm then chốt đối với Ugledar. Kiev có thể gặp vấn đề nghiêm trọng để đưa quân đồn trú ra khỏi thị trấn này. Nếu họ không sử dụng đường bộ, họ sẽ phải rút lui qua các cánh đồng trống và đây là một nhiệm vụ khó khăn hơn nhiều, có khả năng dẫn đến tổn thất nặng nề” nhà phân tích Kovalenko cảnh báo.
Quân đội Ukraine vẫn chưa nhận lệnh rút khỏi thị trấn Ugledar hiện đang bị Nga bao vây một nửa. Trong video đăng tải trên trang Facebook, Lữ đoàn 72 cho biết, lực lượng phòng thủ của họ vẫn đang chống trả quyết liệt tại Ugledar. “Chúng tôi vẫn giữ vững vị trí bất chấp các cuộc tấn công dữ dội của Nga”, một binh sỹ Ukraine cho biết.
Một sĩ quan giấu tên của Lực lượng Phòng vệ Ukraine cho biết, Nga vẫn chưa từ bỏ kế hoạch bao vây lực lượng Ukraine ở Donbass. Moscow đã đạt được những đột phá lớn tại Kurakhove và Pokrovsk, nhưng ở thị trấn Ugledar họ vẫn chưa có những thành công đáng kể.
Một binh sỹ của Lữ đoàn 72 cho biết, đơn vị của họ có thể gây ra mối đe dọa cho lực lượng Nga ở sườn phía nam của khu vực Donetsk.
"Nếu không kiểm soát được Ugledar, Nga không thể tiến quân ở Pokrovsk. Họ đang áp dụng chiến thuật thời Liên Xô", binh sỹ này lưu ý.
Tuy nhiên, nhà phân tích Kovalenko tin rằng, chỉ là vấn đề thời gian trước khi quân đội Ukraine buộc phải rút khỏi Ugledar. Ông cho biết việc đánh bật "gọng kìm" của Nga hiện đang siết chặt thành phố sẽ đòi hỏi Ukraine phải tiến hành một cuộc phản công quy mô lớn, nhưng Kiev không có đủ lực lượng dự bị cần thiết.
“Tôi không cho rằng việc chuyển quân dự bị đến Ugledar là điều hợp lý, thay vào đó, Ukraine nên rút quân đồn trú tại đây. Việc bổ sung thêm binh sỹ rất khó giải quyết được những vấn đề mà họ phải đối mặt”, ông Kovalenko nói.
Nếu chiếm được Ugledar, Nga có thể tiếp tục tấn công vào các trung tâm hậu cần quan trọng khác ở Donbass như Velyka Novosilka và Kurakhove. Ông Kovalenko suy đoán, Nga sẽ duy trì tăng cường áp lực đối với lực lượng Ukraine, thay vì tạm dừng các cuộc tấn công để tập hợp lại lực lượng, viện dẫn chiến thuật nhanh chóng của Moscow sau khi chiếm được Avdiivka.
Nhiều chuyên gia quân sự khác cũng cho rằng, dù mùa mưa và mùa đông đang đến gần, không có dấu hiệu nào cho thấy bước tiến của Nga đang chậm lại.
“Nhìn lại cách Nga hành động theo hướng Pokrovsk và cách họ hành động sau khi chiếm được Avdiivka, họ rất có thể sẽ đẩy lùi lực lượng Ukraine mà không cần tạm dừng hoạt động”, ông Kovalenko lưu ý.
