Cảnh báo sớm - giải pháp phi công trình phòng lũ quét, sạt lở

Đình Thiệu/VOV- Miền Trung | 16/01/2021, 14:57

Cảnh báo sớm là giải pháp phi công trình được xác định là quan trọng nhất nhằm phòng tránh, giảm thảm họa lũ quét, sạt lở đất.

Đây là một trong những nội dung được nhiều chuyên gia, nhà nghiên cứu đưa ra tại hội thảo “Thiên tai lũ quét, sạt lở đất ở khu vực miền Trung- nguyên nhân và giải pháp giảm thiểu” do UBND tỉnh Quảng Nam và Tổng Hội xây dựng Việt Nam tổ chức sáng nay (16/1) tại thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam.

Mùa mưa năm 2020, các  miền Trung liên tiếp hứng chịu những đợt bão, lũ , sạt lở đất trên diện rộng, thời gian kéo dài, cường độ mạnh, vượt mức lịch sử và chưa từng có trong nhiều năm qua. Lũ quét, sạt lở đất vùi lấp nhiều người là nỗi đau, ám ảnh đối với nhân dân cả nước. Ước tính tổng thiệt hại do thiên tai trong năm 2020 trên 30.000 tỷ đồng.

Tại hội thảo, các chuyên gia, nhà nghiên cứu đã chia sẻ kinh nghiệm, giới thiệu các nghiên cứu về ứng dụng công nghệ cao và trí tuệ nhân tạo trong dự báo, cảnh báo lũ, lũ quét, sạt lở đất; Khuyến cáo các giải pháp công nghệ mới trong thiết kế xây dựng công trình dân dụng, nhà ở của người dân nhằm nâng cao khả năng chống bão, lũ, lũ quét. Phó Giáo sư Tiến sĩ Lã Thanh Hà, chuyên gia nghiên cứu lũ quét cho rằng, trong phòng tránh lũ quét, sạt lở đất, cảnh báo sớm là giải pháp phi công trình được xác định là quan trọng nhất.  

Hiện nay, các bản tin thời tiết chưa dự báo được chính xác, chi tiết về thời gian, địa điểm, cường độ, phạm vi xuất hiện lũ quét, sạt lở đất mà mới dừng ở mức cảnh báo theo huyện, vùng và mang tính chất định tính nhiều hơn định lượng. Dựa trên cơ sở khoa học, kinh nghiệm trong và ngoài nước, Phó Giáo sư-Tiến sĩ Lã Thanh Hà khuyến cáo, chính quyền địa phương các tỉnh miền Trung cần áp dụng Hệ thống cảnh báo lũ quét ALERT của Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO): “Một trong yếu tố cần theo cảnh báo của cả Tổ chức Khí tượng Thế giới và cả Nhật Bản là cần phải có Trạm đo mưa. Càng nhiều càng tốt, nên đặt tại các điểm có nguy cơ xảy ra lũ quét.  Xây dựng các đường tới hạn cho từng vị trí trạm. Đường ranh giới này là đường biểu thị xuất hiện  lũ quét tự động chứ không phải căn cứ vào chỉ số cụ thể nào đó.”

Đề xuất giải pháp công trình và phi công trình tránh thảm họa lũ quét, sạt lở đất, Tiến sĩ Hoàng Ngọc Tuấn, Viện Khoa học Thủy lợi miền Trung và Tây nguyên cho rằng, các địa phương cần rà soát đánh giá mức độ an toàn ở những vùng dân cư đang sinh sống thuộc các khu vực nguy cơ cao bị sạt lở đất, lũ quét như đã xảy ra trong năm 2020, lên phương án di dời dân thời điểm cụ thể. Các địa phương cần rà soát và đánh giá để đưa ra tỷ lệ các loại rừng trồng, rừng tự nhiên cũng như phương thức khai thác hợp lý để nâng cao chất lượng thảm thực vật che phủ rừng, hạn chế tối đa các nguy cơ gia tăng lũ lụt, sạt lở đất và lũ quét.

Về giải pháp công trình, Tiến sĩ Hoàng Ngọc Tuấn cho rằng: “ Thi công các công trình giao thông, hệ thống thoát nước rất quan trọng, nến chúng ta tính toán không đủ với lượng mưa lớn thì rõ ràng hệ thống thoát nước ngang và dọc không kịp. Đối với công trình thủy lợi, thủy điện, mưa lớn cộng với độ dốc và cùng với quá trình vận hành, trong quá trình xả lũ có thể gây sạt trượt trong khu vực lòng hồ. Cần đánh giá lại, kiểm tra lại các khối trượt, khi xảy ra các sự cố này thì có thể tạo ra các con sóng xung kích có thể vượt mặt đập, lúc vỡ đập rất nguy hiểm.” 

Ông Lê Trí Thanh, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cho biết, Quảng Nam là một trong những địa phương bị thiệt hại nặng nề do lũ quét sạt lở đất xảy ra trong mùa mưa bão năm 2020. Lũ quét, sạt lở đất làm 43 người thiệt mạng, 17 người còn mất tích. Theo ông Lê Trí Thanh, các giải pháp, khuyến cáo của các chuyên gia đưa ra là cơ sở khoa học để chính quyền địa phương tham khảo, áp dụng phòng tránh thảm họa sạt lở đất, lũ quét: “Đối với khu vực miền núi ở miền Trung cần có những giải pháp phù hợp nhất, thích ứng nhất đối với tình hình thiên tai và biến đổi khí hậu. Tất cả các công trình như giao thông thủy điện bao gồm cả việc sắp xếp bố trí dân cư đồng bào dân tộc thiểu số, rồi công tác quản lý bảo vệ rừng, đó là những vấn đề đặt ra. Bên cạnh đó cần ứng dụng công nghệ để cảnh báo, dự báo sớm giảm thiểu thiệt hại”./.

Bài liên quan
Bộ trưởng Y tế gửi thư khen 2 bệnh viện thông tim can thiệp cứu sống bào thai
Theo Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan, can thiệp bào thai thành công là minh chứng cho tài năng trong tiếp cận kỹ thuật y tế chuyên sâu trong y khoa.

(0) Bình luận
Nổi bật VOVLIVE
"Việt Nam là địa điểm vô cùng quan trọng để doanh nghiệp đặt trung tâm sản xuất"
Đồng Chủ tịch Ủy ban kinh tế Nhật - Việt và các thành viên, doanh nghiệp chia sẻ điều này khi gặp Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ.
Mới nhất