Phát biểu sau cuộc họp giữa Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị với Ngoại trưởng của 10 quốc đảo Thái Bình Dương gồm Quần đảo Solomon, Kiribati, Samoa, Fiji, Tonga, Vanuatu, Papua New Guinea, Quần đảo Cook, Niue và Micronesia, Đại sứ Trung Quốc tại Fiji Qian Bo cho biết, hai thỏa thuận hợp tác mà Trung Quốc muốn đạt được với 10 quốc gia chưa được ký kết vì một số nội dung trong đó chưa đạt được sự thống nhất và các quốc gia Thái Bình Dương sẽ tiếp tục thảo luận về các nội dung này.
Ông Fiji Qian Bo cho biết: “Hai văn bản này sẽ được chúng tôi tiếp tục thảo luận cho đến khi đạt được sự thống nhất. Tất nhiên, nhiều nội dung trong các văn bản này là đề nghị đơn phương từ phía Trung Quốc nhằm hỗ trợ các quốc đảo ở Thái Bình Dương”.
Về phía các quốc đảo Thái Bình Dương, Thủ tướng Fiji Frank Bainimarama cũng cho biết, ưu tiên hàng đầu của khu vực là sự đồng thuận giữa các nước và hiện tại các nước đang đoàn kết trong cách tiếp cận của mình: “Như mọi khi, chúng tôi đặt sự đồng thuận giữa các quốc gia lên hàng đầu trong bất kỳ cuộc thảo luận về các thỏa thuận mới của khu vực”.
Theo thông tin về một trong hai văn bản không được ký kết ngày hôm nay có tên gọi là “Tầm nhìn phát triển chung”, Trung Quốc muốn thúc đẩy hợp tác với 10 quốc gia Thái Bình Dương trong hàng loạt các vấn đề từ kinh tế, nông nghiệp, nghề cá, quản lý dịch bệnh tới đào tạo cảnh sát, an ninh mạng… Tuy nhiên một số quốc gia trong khu vực vẫn còn đang e dè trước đề nghị hợp tác của Trung Quốc trong một số lĩnh vực nhạy cảm như đào tạo cảnh sát và an ninh mạng. Trước đó, Micronesia bày tỏ lo ngại thỏa thuận này có thể châm ngòi cho một cuộc “chiến tranh lạnh mới” giữa Trung Quốc và các nước Phương Tây.
Mặc dù Trung Quốc chưa thuyết phục được 10 quốc đảo Thái Bình Dương ký thỏa thuận hợp tác chung song trong chuyến công du này của Ngoại trưởng Vương Nghị, Trung Quốc đã ký thỏa thuận hợp tác với Samoa, Kiribati, Niue và Fiji nhằm thúc đẩy hợp tác trong khuôn khổ Sáng kiến Vành đai-Con đường.
Trước phản ứng của các nước trong khu vực với thỏa thuận hợp tác chung của Trung Quốc, dư luận Australia cho rằng, có thể trong các điểm đến tiếp theo trong chuyến công du này, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị sẽ cung cấp thêm thông tin cũng như giải thích về thỏa thuận này để giải tỏa mối lo ngại của các nước trong khu vực trước khi chuyến công du kết thúc vào ngày 4/6 với điểm dừng chân cuối cùng là Timor Leste./.
